Türkiye’deki AVM’ler 350 bin kişi için istihdam kapısı oldu!
Türkiye’de gelişmiş ülkelerdeki alışveriş kültürünün gelişmesi için en az onlardaki kadar güzel ilk örneği 1989'da Turgut Özal 'devlet eliyle' açtırmıştı
Türkiye'de gelişmiş ülkelerdeki alışveriş kültürünün gelişmesi için en az onlardaki kadar güzel ilk örneği 1989'da Turgut Özal 'devlet eliyle' açtırmıştı. Galleria'dan bahsediyoruz. Açtırdığı için de çok eleştirilmiş hatta alay konusu olmuştu. Çünkü alışık değildik. 1990'lı yıllar ekonomide kayıp yıllarımız olduğu için bu konuda da pek gelişme yanmadı. Capitol, Akmerkez gibi birkaç AVM daha açıldı ve 13 milyonluk İstanbul'da alıveriş büyük ölçüde cadde ve eski pasaj düzeninde devam etti. Ve 2000'li yıllara gelince ülkede siyasi ve ekonomik istikrar sağlandığı için inşaat konut sektörü şahlandı.
Yanısıra da gayrimenkul projelerinin en önemli kısmım 'AVM yatırımları' oluşturdu. Ve birileri söylenmeye başladı: Bu kadar AVM ne olacak, bunlar kesin kapanır. Bu kadar israf ediliyor. Trafik çok sıkışıyor. Her AVM açıldığında onlarca fabrika kapanıyor v.s. Peki öyle mi? Tabii ki öyle değil. Bu yaklaşım aslında sadece ideolojik ve saplantılı bir yaklaşım.
AVM'LER VE İSTİHDAM
Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkam Hakan Kodal, son verileri açıkladı. Biz de Hürriyet Emlak olarak bu verileri en iyi şekilde duyurmak istedik. En güzel bilgi "Yurt genelinde 310 AVM'de 350 bin kişinin çalışıyor" olması. Bu her AVM'de ortalama bine yalan insanın istihdam edildiğini gösteriyor. Peki her açılan AVM onlarca fabrika mı kapatılıyor?
Bu da kocaman bir yalan. Tam tersine, her AVM, markalaşma ve mağazalaşmada sınıfta kalmış bir dizi sanayi sektöründeki üretici firmalara bile 'doğal olarak markalaşma' yolunu da açtı. Daha önceleri birkaç caddede 'inanılmaz hava paraları' vererek mağazalaşmaya çalışanlar, şimdi her biri 15-20 mağazalı markalar haline geldiler. Fabrikalar kapanmadı, büyüdü. Uluslararası yatırımcıların hazır giyimcilere, restorancılara, takıcılara, perakendecilere ortak olması da bu yüzden. "Bu ülke bu kadar AVM'yi kaldırmaz ya da bu kadar AVM yatırım kaynak israfı" diyenlere de "sektörün cirosu 2011 yılında 35 milyar lira iken 2012'de 48.5 milyara liraya dayandı" demek yeter sanırım.
Ayrıca yatırımı devletin yapmadığım, özel sektörün de yatırım yaparken genellikle 'aptallık etmediğini' bilmek lazım. Başarısız AVM oram ise yüzde 2 yani 310 AVM'den '6 tanesi' kapanmış. Başka söz söylemek israf olur.
TRAFİK MESELESİ
Türkiye tarihi bir 'kentsel dönüşümü' halen yaşıyor ve bu dönüşüm önümüzdeki yıllarda daha da hızlanacak. AVM'ler ise bu dönüşümün en önemli 'sosyal, kültürel, mimari ve ekonomik' ayağım oluşturuyor. Hatta çok şikayet edilen 'mahalle baskısını bile yok eden en önemli kurumlar AVM'lerdir. Ancak herkesin AVM'lere en çok kızdığı konu trafik meselesi sanırım. "AVM'ler çoğaldı trafik sıkıştı" cümlesini çok duyduk. Ne yazık ki bu konuda da yanlış bir algılama söz konusu. Her AVM bulunduğu yere o güne kadar hiç olmadığı kadar büyük kapasitede bir otopark hediye ediyor ki bu trafik için çok önemli bir çözümdür. Ayrıca her AVM daha proje aşamasında çevre, cadde, sokak, kavşak düzenlemeleri açısından çok sıkı bir incelemeye tabi tutuluyor. Genellikle de maliyetine ortak olarak trafik için önemli altyapı yatırımları yapılıyor.
Dolayısıyla trafikteki sıkışıklık hiçbir şey yapılmamasından değil, çözüm için çok sayıda projenin yürümesinden ve İstanbul'un çok kalabalık bir şehir olmasından kaynaklanıyor. Ama yine de birüer için AVM'ler bu konuda da 'günah keçisi' olabiliyor.
Sadi Özdemir/Hürriyet Emlak
Yorum Yaz