Doğal afet ve savaşlar dünya kültür mirasını tehdit ediyor!

Yıldız Teknik Üniversitesi ve Uluslararası Anıtlar Sitler Konseyi Risklere Hazırlık Komitesi (ICOMOS-ICORP), İstanbul Valiliği İl Özel İdaresi İstanbul Proje Koordinasyon Birimi (İPKB) ortaklığıyla, “Risk Durumlarında Kültür Mirasının Korunması: Fırsatlar ve Tehditler" konulu uluslararası bir sempozyum gerçekleştiriyor. 15 – 17 Kasım 2012 tarihleri arasında Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kampüsü Kongre Merkezi'nde düzenlenecek sempozyuma 36 ülkeden 75 katılımcı sunumları ile katkıda bulunacak.  

 

Kültür mirasını tehdit eden tüm riskleri içerecek şekilde geniş tutulan sempozyumda, savaş ve yerel çatışmalar, büyük ölçekli ve kültür mirasını göz ardı eden projeler, kitle turizminin etkileri, kültür mirası odaklı olmayan yasal düzenlemeler ve sonuçları gibi kültür mirasını kısa ve uzun vadede, doğrudan ya da dolaylı olarak tehdit eden tüm risklerin azaltılması veya ortadan kaldırılması için yapılabilecek çalışmalar ele alınacak. 

 

ICOMOS-ICORP Türkiye Temsilcisi ve Organizasyon Komitesi Başkanı Doç. Dr. Zeynep Gül Ünal, son yıllarda afetlere dönüşme sıklığı artan doğa olayları ve dünyanın farklı coğrafyalarında devam etmekte olan silahlı çatışmaların dünyadaki önemli mimari ve doğal miras alanlarının geleceğini tehdit ettiğini söyledi.

 

Risk Durumlarında Kültür Mirasının Korunması başlıklı sempozyumda önemli konuşmacıların yer alacağını belirten Zeynep Gül Ünal, “Toplantıya,  Uluslararası Anıtlar Sitler Konseyi Risklere Hazırlık Komitesi üyeleri, Dünya Bankası Kentsel Kültür Miras Koordinatörlüğü ve Birleşmiş Milletler Afet Zararlarının Azaltılması (UNISDR) Ofisi temsilcileri de katılıyor” dedi. Zeynep Gül Ünal, sempozyumdan çıkacak sonuç bildirgesinin 2013 Mayıs ayında İsviçre'nin Cenevre kentinde yapılacak Birleşmiş Milletler Afet Zararlarının Azaltılması toplantısında da sunulacağını sözlerine ekledi.

 

 

 

İstanbul Proje Koordinasyon Birimi Direktörü Kazım Gökhan Elgin ise tarihi, kültürel ve doğal mirasın korunması toplumların en önem verdiği konulardan biri olduğunu söyledi. Gerek doğal afetler gerekse insan eliyle verilen zararlar tarihi ve kültürel mirası sürekli ve doğrudan tehdit ettiğini belirten Elgin, “Mevcut tarihi eserlerin içinde bulundukları yapısal durum yüksek afet tehlikeleri ile birleştiğinde geri dönüşü olmayan hasarlar meydana gelmesi kaçınılmazdır. Özellikle son yıllarda afete dönüşen doğa olaylarının artan oluşum sıklıkları da göz önüne alındığında risk artmaktadır” dedi. 

 

İstanbul'da deprem başta olmak üzere afet risklerinin azaltılması amacıyla altı yıldır “İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi'ni (ISMEP) yürüttüklerini dile getiren Elgin, şöyle devam etti: bu kapsamda kültür mirası olan tarihi yapılara ilişkin sismik risklerin değerlendirilmesi ve örnek yapılar için güçlendirme, restorasyon ve restitüsyon çalışmalarının yapılması gibi bir çok faaliyet gerçekleştirilmektedir. Bütüncül afet yönetimi ilkeleri kapsamında yürütülen bu çalışmalarımızı desteklemek, tarihi ve kültürel miras çalışmalarında ortak bir koruma dilinin konuşulmasına yönelik ‘Türkiye Koruma Tüzüğü' oluşturmak ve uluslararası alana katkı sağlamak amacıyla Yıldız Teknik Üniversitesi'nin değerli akademisyenleri ile işbirliği halinde tamamlayıcı çalışmalar da yürütmekteyiz. Bunlardan bir diğeri olan ‘Risk Durumlarında Kültürel Mirasın Korunması: Fırsatlar ve Tehditler' başlıklı sempozyumunun bir parçası olmaktan büyük bir memnuniyet duyuyoruz.”

 

İstanbul'da kültürel ve tarihi yapılarda sismik riskin azaltılmasına çalıştıklarını aktaran Elgin, şunları kaydetti: “Topkapı Sarayı (4. Avlu Mecidiye Köşkü), Ayasofya Müzesi'ne bağlı Aya İrini Anıtı, Arkeoloji Müzesi'nin (Ek ve Klasik Bina) deprem performansı değerlendirmesi ve depreme karşı güçlendirme projeleri hazırlanmıştır. İstanbul'da, kültürel miras kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı sorumluluğunda yer alan 26 tarihi ve kültürel yapının envanterinin çıkarılması, çoklu afet ve deprem performansı açısından değerlendirilmesi çalışmasını tamamladık. Elde edilen veri ve bilgiler Coğrafi Bilgi Sistemi ortamına aktarılmıştır.”

 

Sempozyumla;  uzun ve kısa vadeli, ani ve uzun sürede ortaya çıkan tüm risklerin tanımlanması ve etkilerinin azaltılması için yapılan ve yapılması planlanan çalışmaların bu alandaki bilim insanları ile paylaşılması ve çözüm önerilerinin geliştirilmesine katkı sağlanması hedefleniyor.