'Elektrikli fayton Büyükada'yı bozar'
Büyükada’nın simgesi faytonlar uzun süredir tartışma konusu oldu. Atlara eziyet edildiğini iddia edenler elektrikli faytonların getirilmesini istiyor.
Büyükada denilince ilk akla gelen şeylerden biri olan faytonlar, özellikle hayvanseverlerin tepkisini çekiyor. Sıcak hava ve ağır çalışma şartları nedeniyle her yıl yüzlerce atın öldüğünü iddia eden binlerce kişi Change.org sitesinde düzenlenen onlarca imza kampanyasıyla faytonların kaldırılmasını istiyor. Faytoncular ise özellikle yaz aylarında atların zorlandığını kabul etmekle birlikte yerel yönetimin ve odanın hiçbir denetim yapamadığını ve kendilerine destek olmadığını savunuyor. Türkiye'nin ve dünyanın dört bir yanından Büyükada'ya gelen turistlerin pek çoğu ise faytonların kaldırılmasını istemediklerini ancak gereken düzenlemenin yapılmasını istiyor. Adada faytonculuk yapan Burhan Çiçek ise yaşadıkları sıkıntılar karşısında bir muhatap bulamamaktan yakınıyor.
Hayvanseverler ve pek çok adalı, hayvanlara eziyet edildiği gerekçesiyle Büyükada'daki fayton turlarına karşı çıkıyor. Siz bir faytoncu esnafı olarak bu konuda ne düşünüyorsunuz?
İlk mağdurlardan biriyim. 2 yıl önce turdayken bir çınar ağacının yaprağı düştü. At bastı ve düştü. Bir işgüzar bunu çekti, “At öldü” diye sosyal medyada dağıldı. Böyle bir şey olmadı. Kaldırdık atı, ahıra çektik. Hayvana zulüm olmaz, biz de karşıyız. Ama işgüzarlığa da gerek yok. Bir de herkes aynı değil. Babam 1988'den beri faytonculuk yapıyordu. 2 yıl önce emekli oldu. Şimdi ben devam ettiriyorum. 2 tane faytonumuz var. Ben atlarımızı asla zorlamam. Ama atlara su vermeyen, şişmesin rahat koşsun diye aç bırakan çok…
Büyükada'da fayton plakaları nasıl veriyor?
Büyükada'da 227 plaka var. 01-02 haricinde diğerleri ticari bunlar makam aracı. 228 olamaz yani. Anca satılığa çıkaran birinden alabilirsiniz.
Ada'da faytonların satış fiyatı nedir?
Her şeyi hazır bir fayton 120-130 bin TL. 2 veya 4 at oluyor.
Tur fiyatları ne kadar?
75 TL küçük tur, 90 TL büyük tur.
Dışardan gelip fayton almak isteyenler var mı?
Son zamanlarda bir popülasyon yaşanıyor. Birkaç kişi sattı.140 bin TL'ye satıldı en son bir fayton.
Mesela bir sezonda ne kadar kazanıyor bir faytoncu?
Ortalama 35-40 bin TL'yi buluyor. Ama faytonların çok masrafı var. Atlara bakması için tutulan seyis 50 TL alıyor günlük. İyi çalışıyorsan 15-20 bin TL temiz para kalır.
Faytoncular Odası'nın çalışmaları nasıl? Denetim yapmıyorlar mı?
Oda'nın çok büyük eksikleri var. Başıboş durumda her şey. Yerel yönetimin de bir denetimi yok. Bizim öncelikle düzgün bir yönetime ihtiyacımız var. Sezon başında “Şunu yaparız, bunu yaparız diyorlar”, sezon sonu geliyor ortada hiçbir şey yok. Bunu yaparsa İstanbul Büyükşehir Belediyesi ya da bağlı bulunduğumuz İspark yapar.
Yerel yönetime sıkıntılarınızı anlattınız mı peki?
Yerel yönetimin hiçbir desteği yok. Dahası onlar faytonların kalkmasını istiyor.
Elektrikli bisiklet ya da faytonlar bir alternatif olamaz mı Büyükada'da?
Her yıl elektrikli bisiklet yüzünden birçok insan ölüyor. Bunlar basına yansımıyor. Tabii bu bisikletçinin suçu değil ama adanın yolları bunun için müsait değil. Bir tarafta faytonlar, bir tarafta bisikletler bir tarafta yayalar. İster istemez kazalar oluyor. 600'den fazla elektrikli araç var. Ayrıca adaya elektrikli fayton gelse turist binmez bence. Özellikle bu faytonlara binmek için geliyor insanlar. Ada'yı bozar, buranın ruhuna aykırı.
Tura katılan müşteriler de faytonculardan çok şikayet ediyor…
Buraya en çok Araplar geliyor. Bebek arabası için bile 5 TL para alıyor bazı faytoncular. Bu tepki çekti. Bu yüzden bazı rehberler grupları Heybeliada'ya götürüyor. İdare amiri yok, denetim yok. Herkes kendi kafasına göre davranıyor.
Merve N. Güreş/Emlaktasondakika.com
Yorum Yaz