Gayrimenkul alıcılarının sahip olduğu haklar neler?
Son dönemde gayrimenkul alımlarında ortaya çıkan mağduriyetlerin önüne geçmek için başta sözleşme olmak üzere birçok noktaya dikkat etmek gerekiyor.
Son yıllarda gayrimenkul sektöründe bazı olumsuzluklar yaşanmış, vatandaşlar mağdur olmuştu. Bir konutun birden fazla kişiye satılması, maketten satışlarda büyük sıkıntıların çıkması, vaat edilen konutun farklı çıkması gibi birçok sorun gündeme gelmişti.
Emlaktasondakika.com olarak görüştüğümüz Atamer Hukuk Bürosu'nun kurucusu İlker Atamer'le gayrimenkulde dikkat edilmesi gerekenleri, vatandaşların sahip olduğu hakları masaya yatırdık.
Gayrimenkul hukukunda tüketicilerin hakları neler?
“Gayrimenkul yatırımı yaparken dikkatli davranmak gerekiyor. Bazı durumlarda hukuka aykırı durumlar söz konusu olabiliyor. Bazı firmalar sözleşme esnasında ya da sözleşme sonrasında yaptıkları uygulamalarla bazı mağduriyetlere yol açabiliyor. Bu kapsamda tüketiciler, gayrimenkulü alım sürecinde ve sözleşme esnasında çok dikkatli olup, iyi okumalı. Tüketici bitmiş bir konut alırken zaten çok büyük bir mağduriyet söz konusu olmuyor. Hukuki sıkıntılar daha çok henüz tamamlanmamış projelerde çıkıyor. Bazı firmalar, henüz proje aşamasındayken sözleşmede taahhüt ettiği hususları kimi zaman yerine getirmiyor. Ayrıca bazı ayrıntılarda değişiklik olabilir. Konut teslim sürecinin ekstra uzaması, bir konutun birden fazla kişiye satılması gibi sıkıntılar da çıkabiliyor. Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi mutlaka noterde yapılmalı. Noter dışında yapılan sözleşmeler geçerli sayılmıyor”
Gösterilen maketle proje farklı çıkarsa neler yapılabilir?
“Tüketici ön ödemeli satış sözleşmesi yaptığı takdirde 14 gün içerisinde cayabiliyor. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, sözleşme imzaladıktan sonra vazgeçme işlemi olacaksa noter kanalıyla ihtarname göndermesi gerekir. İki hafta dolduktan sonra vatandaşın yine cayma hakkı var ancak bir takım maddi bedeller ödenebiliyor”
Konut tesliminde nelere dikkat edilmeli?
“Ön ödemeli bir satış mevcutsa, inşaat firması bunu imza karşılığı vatandaşa teslim edecektir, buna zilyetliğin teslimi deniyor. Burada vatandaş imza atmadan önce konutu çok detaylıca inceleyip, işçiliği iyi incelemesi gerekiyor. Kendisine taahhüt edilen markalı ürünler daire içerisinde mevcut mu diye kontrol etmeli. Şayet sözleşme dışı bir durum varsa bu konutu teslim almaması ya da konuta şerh düşerek teslim alması gerekir. Bu durumda noter imzalı ihtarname gönderilebilir”
Senetle ödemelerde dikkat edilmesi gereken noktalar neler?
“Bir konutun alınmasında risk olup olmadığı konusunda banka eksperlerinin notu çok önemli. Banka bir projeye kredi vermeyi kabul ediyorsa büyük oranda bir risk olmadığı anlamına gelir. Onun dışında kredi söz konusu değilse, profesyonel bir eksperden rapor alınması gerekiyor. Son senelerde senetle konut satış ısöz konusu. Senet, borç ilişkisinden bağımsız bir belgedir. Bir sneet imzalandığında, gayrimenkulle ilgili bir itirazda bulunulamıyor. Çok bilindik firmalardan belki senetle konut satın alınabilir ancak çok ön seçenek olmamalı”
Konut kredisi dosya masrafı nasıl geri alınır?
“Bu konuda bankalar daha hassas davranıp sözleşmelere özel maddeler koyuyor. Tüketici Hakem Heyetleri'ne başvurarak bu tutarın iadesi geri alınabilir. Çoğu banka bu noktada ödemeleri hemen yapabiliyor”
Bir konut birden fazla kişiye satılabilir mi?
“Burada vatandaşların ciddi mağduriyetleri söz konusu olabilir. Projede belirlenen konuttan daha fazla konut satışı da yapılabiliyor. Bu satışı yapan kişiler bilerek yapıyorsa konu ceza hukuku noktasına gelir, çünkü bu dolandırıcılık suçudur. Tüketici Kanunu da bir tüketicinin satın aldığı konutun birden fazla kişiye satıldığı tespit edilirse, hiçbir cezai işlem olmaksızın ödediği parayı geri alma imkanı tanıyor”
Uğurcan Tokay / emlaktasondakika.com
Yorum Yaz