İşçi çalıştıran firmalar bu habere dikkat!
Maden faciaları ve İstanbul’daki asansör kazasının ardından hükümetin hazırladığı iş güvenliği paketini Başbakan Davutoğlu detaylarıyla anlattı
Pakette idari para cezalarının artırılması, ölümlü iş kazası yaşanan şirketin kusurluysa ihalelerden men edilmesi, madende fosforlu yaşam hattı kurulması düzenlemeleri var
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Soma ve Ermenek'teki maden facialarının ardından iş güvenliği ve madencilikle ilgili acil düzenlemeleri içeren paketi dün açıkladı. Pakette, idari para cezalarının artırılmasından ölümlü iş kazası yaşanan şirketin kusurlu bulunması halinde ihalelerden men edilmesine, madenlerde fosforlu yaşam hattı ve çip kurulmasına kadar bir dizi düzenleme bulunuyor.
Davutoğlu'nun, Başbakanlık Yeni Bina'da iş güvenliği konusuyla ilgili düzenlediği basın toplantısına, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ile Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz da katıldı. Davutoğlu, çalışma hayatı, iş güvenliği ve madencilik sektörüne ilişkin paketteki maddeleri şöyle sıraladı:
1- İŞÇİYE MESLEKİ YETERLİLİK ŞARTI
* Çok tehlikeli işlerde çalışan 2 milyon 700 bin çalışana mesleki yeterlilik belgesi alma zorunluluğu getirilecek. İşçilerin profesyonel olarak yaptığı işle ilgili mesleki formasyonu, serftifikası olacak.
* Meslek liseleri ve üniversitelerin ilgili fakültelerine zorunlu iş sağlığı ve güvenliği dersi konacak.
* Yapı denetim firmalarına iş sağlığı ve güvenliği konusunda sorumluluk getirilecek.
* İnşaatlarda şantiye şefine, madenlerde daimi ve teknik nezaretçilere, ‘iş güvenliği uzmanı' olma şartı getirilecek. Şantiye şefi bir işyerine girdiğinde nerelerde iş güvenliği aksamaları var görebilecek bir altyapıya sahip olacak.
2- İDARİ PARA CEZALARI ARTACAK
* 3 yıl içinde iş kazası olmayan çok tehlikeli işyerlerinde işsizlik sigortası priminin işveren payını yüzde 2 yerine yüzde 1 olarak tahsil edilecek. Davutoğlu “Bu işverenlerimize ciddi bir teşviktir “diyerek takip eden yılda, ölümlü iş kazası meydana gelirse aynı primi yüzde 3 olarak tahsil edileceğini söyledi. Ölümlü iş kazasında prim yükselecek.
* İdari para cezalarında ciddi artışlar olacak.
* İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili harcamalar kamu ihale sözleşmelerinde ayrı bir kalem olarak yer alacak.
3- ÖZEL SEKTÖRDE RÖDOVANS KALKIYOR
* Rödovans, kiralama veya götürü usulüyle ihale edilen işlerde üretim zorlamalarının engellenmesi için uygun planlama yapılacak. Kimse üretim zorlamasında bulunamayacak, bulunursa işi durdurulacak ve sözleşmesi feshedilecek. Rödovans süreleri, 15 yıldan az olmayacak şekilde uzatılacak. Kamuda rödovans olacak ancak, bütünüyle bir başka işverene devredilemeyecek. Özel sektörde rödovans olmayacak.
4- MADENLERDE İKİ YOL OLACAK
* Standartlara uygun kişisel koruyucu donanım sağlamayan işverene idari para cezası uygulanacak. Acil durdurma halleri müfettişin inisiyatifine bırakılmadan mevzuatta açıkça belirtilecek. Mesela yer altı maden işletmelerinin en az iki yoldan yer üstüne bağlanmaması durumunda iş durdurulacak.
5- KAMU İHALESİNDEN MEN EDİLECEKLER
* İşverenin, ölümlü iş kazasında kusurlu bulunması halinde Türk Ceza Kanunu'na (TCK) göre alacağı cezaya ilave olarak, iki yıl boyunca kamu ihalelerinden men edilecek. Davutoğlu bu düzenlemeyle ilgili “Eskiden esnaf dünyasında, protesto listeleri yayınlanırdı, bunun caydırıcılığı çok ağır olurdu. Babamın pratiğinden biliyorum” dedi.
6- ÜÇ BOYUTLU PLAN ZORUNLU
* Yeraltı maden işletmelerinde çalışanların kaydı ve konumlarının eşzamanlı takibi için bir sistem, çip kurulması zorunlu olacak.
* Yeraltı çalışmalarında hazırlanacak planların üç boyutlu olması zorunlu hale getirilecek.
* Maden işletme projeleri ile ilgili diğer dokümanlar ilgili kuruluşlar arasında mutlaka elektronik ortamda paylaşılacak. Davutoğlu, Ermenek kazasında işçi, ‘eski yere çok yaklaştık' diyor. Orada iki tane işçinin kendi arasındaki müzakereyle belirlenmeyecek bu. O havzada ne oluyorsa elektronik ortama, günlük bazda işlenecek” dedi.
7- TEFTİŞLER GÖRÜNTÜLÜ
* Maden ve inşaat sektöründe iş sağlığı güvenliği teftişleri görüntülü ve fotoğraflı olarak yapılacak. Bir önceki teftişte durum neydi, bir sonraki teftişte durum nedir, bu arada ne değişmiş, neler eksik kalmış belirlenecek. Davutoğlu bu maddeyi açıklarken “Hiçbir şey emekçinin canından daha kıymetli değil” dedi.
* Yılda bir olan acil durum planları ve tatbikatları 6 ayda bir yapılacak ve bu da kayda alınacak.
8- FOSFORLU HAYAT HATTI KURULUYOR
* Acil durumlarda çıkışın kolaylıkla sağlanması amacıyla fosforlu bir hayat hattı kurulacak. Davutoğlu, düzenlemenin gerekçesini “Karanlıklar içinde bir tünele girmiş işçimizin psikolojisini düşünün, onun yerine bu fosforlu hayat hattıyla bir anlamda acil çıkışta en azından nereye doğru yürümesi lazım, o panik halinde onun muhakemesine ihtiyaç hissetmeyecek” diye açıkladı.
* Sadece madenlerde şikâyetleri değerlendirmek üzere ALO 170'e ek bir birim kurulacak.
9- YAŞAM SİGORTASI ZORUNLU OLACAK
* Maden şirketleri, belli bir geçiş süreci içinde madenlerde çalışan işçilere yaşam sigortası yapacaklar. Davutoğlu, bu düzenlemeyle ilgili şunları söyledi:
“Hayat sigortasının işverene getireceği yükle, muhtemel kazanın getireceği mali yük karşılaştırıldığında Hayat Sigortası daha az maliyetli görünüyor. Devletin yapacağı denetim dışında özel sigorta şirketlerinin de kendileri de ikinci bir denetim yapmak durumunda kalacaklar. Hayat sigortası yoluyla çift makaslı bir denetimi gerçekleştireceğiz. Bir öz denetim olacak. Devletin yasağını delmek, böyle bir doğal hakmış gibi görüldüğü durumlar oluyor. Bu toplumsal kültürü değiştirmek gerekiyor. Özel bir sigorta şirketi bu işi üstlendiğinde o da ayrı bir denetim yapacak.”
10- MODERNİZASYONA BÜTÇE AYIRILACAK
* Maden sahalarının denetimi, faaliyetlerinin izlenmesi akredite bağımsız kuruluşlar tarafından yapılacak.
* Devlet hakkı, bedeli dünya maden fiyatlarındaki değişimler dikkate alarak, kademeli olarak belirlenecek.
- Ruhsat sahiplerine harç, teminat ve çevreyle uyum teminatı adı altında toplanan bedelleri, “ruhsat bedeli” adı altında tek kalemde toplayacağız.
* Ruhsat bedelinin bir kısmı maden ocaklarının rehabilitasyonu ve modernizasyonu için kullanılacak. Davutoğlu bununla ilgili “Ruhsat bedellerinin yüzde 20'si, 30'u olabilir, yılda 150 milyonu bulabilecek, takriben. Ermenek'teki olayın bize öğrettiği ders, bir alan bitmiş, rehabilitasyon yapmadan kapatmış, üstte rehabilite edilmemiş eski kömür galerisi var, altta çalışıyor. Burada kim suçlu, orayı rehabilite etmeden onun altında maden arayan suçlu” diye açıklama yaptı.
11- ARAMA RUHSATI
* Başta tuzlalar olmak üzere küçük işletmelere devlet hakkı konusunda kolaylık sağlanacak.
* Maden arama çalışmaları için teşvik mekanizmaları oluşturulacak.
* Maden işletme ruhsat talebi sırasında mali yeterlilik şartı getirilecek.
* Maden işletmelerinde görev alacak teknik personelin, niteliklerinin yükseltilmesine yönelik düzenlemeler yapılacak.
ILO 167 VE 176 VURGUSU
Başbakan Davutoğlu, “ILO'nun 167 ve 176 sayılı maden ve inşaatlarda iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili sözleşmeleriyle ilgili yasal süreci hızlandırdık. Ümit ederiz ki bu hafta içinde, en geç gelecek hafta TBMM Genel Kurulu'ndan bu yasal düzenleme geçecek ve ILO'nun 167 ve 176 sayılı sözleşmeleri Türkiye'de uygulanır hale gelecek” diye konuştu.
‘En modern sistem'
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, 470 bin işyerinin halen iş güvenliği ve iş sağlığı uzmanından hizmet alım sözleşmesi imzalamadığını belirterek, “Bu işyerlerinin 1 Ocak 2014'ten itibaren 10 aylık birikmiş borçları var. Eğer iş güvenliği uzmanıyla iş sağlığı uzmanıyla 3 ay içerisinde sözleşme yapılırsa geçmişe dönük cezai müeyyideler uygulanmayacak” dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da Türkiye'de 11'i kamu, 193'ü özel sektör olmak üzere 204 yeraltı maden işletmesinde kömür üretimi yapıldığını belirterek, “2013'te beyan edilen yaklaşık 22,1 milyon tonluk bir üretim gerçekleştirildi. Bunun 18,3 milyon tonu kamu, 3,83 milyon tonu da özel sektör tarafından üretildi” diye konuştu.
Yıldız “Yaşam odaları birçok ülkede tartışılıyor. En modern sistem, hızlıca oksijen maskelerinin değiştirildiği istasyonların oluşturulması olarak bize rapor edildi. Bu maskelerin değişim noktalarının 45 dakikayı sürekli geçmeyecek tarzda sık mesafelerde yapılmasına dönük. Bunların uygulanmasına geçiyoruz” ifadesini kullandı.
‘Dayıbaşı zaten yasal değildi'
Başbakan Davutoğlu, “Cezaların artırılması konusunda TCK'da bir değişiklik yapılıp yapılmayacağına” ilişkin soruya, “İhtiyaç olması halinde gerekli düzenlemeler yapılır. Bir işyeri durduruldu, işveren geldi, o durdurulan işyerinde işe devam etti. O durumda tespit edilmesi halinde, para cezasına çevrilmeyecek bir hapis cezası verilecek. 3 ila 5 yıl arasında gerektiği bir yasal düzenleme yapılacak” yanıtını verdi.
Davutoğlu, bir başka soru üzerine, “Dayıbaşı diye bir şey zaten statü olarak yok. De facto birisi” dedi.
Yaşam odalarına ilişkin bir soruyu da yanıtlayan Davutoğlu, oksijen maskesi dolum ve değişim istasyonlarının yaşam odalarından daha efektif olduğunu vurguladı.
845 madenden 134'ü durduruldu
2014'te 845 maden işyerinin teftiş edildiğini ve bunlardan 134'ünün durdurulduğunu dile getiren Davutoğlu, “Maden İşleri Genel Müdürlüğümüz de 94 işletmeyi durdurdu. Ekim ayında asansör kazasından sonra 2 bin 79 inşaat denetlendi ve bin 610 inşaat durduruldu. Her şeyden önce işçilerimizin, işverenlerimizin bir zihniyet dönüşümü sürecine girmesi lazım” dedi.
Milliyet
- Etiketler:
- Ahmet Davutoğlu
- iş güvenliği paketi
Yorum Yaz