Selahattin Beyazıt yalıyı sattırmadı ama Toyiki'nin 60 milyon liralık borcunu temizledi!
Bir dönemin en güçlü iş insanlarından biri olan Selahattin Beyazıt, oğlu Murat Beyazıt'ın önce Toys'R'us, sonra da Toyiki ile oluşturduğu ağır borç yükünü üç yılda temizledi, İlerlemiş yaşına rağmen oğluna işlerden el çektiren ve işlerin başına geçen Beyazıt, saygınlığıyla alacaklıların yasal işlem yapmalarını engelledi. Üç yılda 80 milyon lirayı bulan borçların 60 milyonu ödendi.
Galatasaray Kulübü eski başkanı, Türkiye'nin sayılı zenginlerinden, geçmiş dönem vergi rekortmenlerinden Selahattin Beyazıt, oğlu Murat Beyazıt'tan kaynaklandığı ileri sürülen mali sıkıntılarını, borçlarını ödeyerek aşıyor. En son Üsküdar Kandilli'de Boğaz'ın en gözde yalısına gelen icrayı geçen hafta kaldıran Selahattin Beyazıt'ın, oğlunun oyuncak mağazaları yatırımlarından kaynaklanan yaklaşık 80 milyon liralık borcunu önemli ölçüde ödediği bildiriliyor.
Üç yıl kadar önce Murat Beyazıt'ın başında bulunduğu Toyiki oyuncak mağazaları zinciri iflas edince mali krizin yansıması Selahattin Beyazıt'a kadar uzanmıştı. Toyiki için bankalardan kredi kullanmak zorunda kalan Beyazıt'ın, yaklaşık 2 milyar dolarlık mal varlığına karşın banka borçlarını ödemekte gecikmesi Boğaz'daki en gözde iki yalısına icra gelmesine neden olmuştu. Turgut Yılmaz'a ait Tekstil Bank'a olan 8 milyon TL'lik borcu nedeniyle bu bankanın Üsküdar Kandilli'deki 80 milyon lira değer biçilen yalıya ipotek koydurması, borç sarmalında gelinen son noktaydı.
MAHKEME KARARI
Beyazıt'a yakın bir kaynaktan öğrendiğimiz bilgiye göre, bu banka borcuna karşılık yalının satışı için dava açtı. Ancak Beyazıt'ın itirazı üzerine mahkeme, 8 milyon TL'lik borca karşılık 80 milyon TL'lik yalının satılamayacağına hükmetti. Bundan üç yıl önce oğluna ait Toyiki firmasından kaynaklanan yaklaşık 80 milyon TL'lik borcun 60 milyon TL'sini bugüne kadar ödeyen Beyazıt, kalan 20 milyon TL'lik borcu da plan dahilinde ödemeye devam ediyor. Varlıklarının toplamının 2 milyar dolan aştığı belirtilen Beyazıt'ın hali hazırda ciddi bir gayrimenkul portföyü, Adana ve Adapazarı'nda faal durumda iki kireç fabrikası bulunuyor. Armatörlük ve otomotiv sanayiindeki işlerinden uzun zaman önce uzaklaşan Beyazıt'ın metal işlerinin devam ettiği de vurgulanıyor.
HİKAYE NASIL BAŞLAMIŞTI?
Murat Beyazıt, iyi bir eğitimin ardından Türkiye'de kendi işini kuran, ama babasından ayrı kendi yolunu çizen zamanın parlak iş insanlarından biriydi. Bulduğu en niş alan olan oyuncakta bir ilki gerçekleştirmişti. ABD'li oyuncak devi Toys'R'us'ı getirmiş ve oyuncakta Türkiye'yi süpermarketle tanıştırmıştı. Art arda açtığı mağazalarla bu yeni pazarın en dominant oyuncularından biri olmuştu.
Özellikle de tatil günlerinde, bayram dönemlerinde Toys'R'us mağazaları iğne atılsa yere düşmeyecek kadar kalabalık oluyordu. 1996 yılında Bakırköy'de açtığı ilk mağazayı iki günde 152 bin 418 kişi ziyaret etmiş, bu rakamla dünya Toys'R'us'ları arasında rekor kırmıştı. 0-14 yaş grubuna hitap eden mağazanın raflarında sadece oyuncak yoktu. Bisikletten spor malzemelerine, bebek ihtiyaçlarına kadar birçok ürün yer alıyordu. Zaten bu başarı O'na kısa sürede Türkiye'nin 17 ilinde 33 mağaza açma yolunu açtı.
İSİM HAKKI VERMEK İSTEMEDİ
Marka kısa zamanda Türkiye'de büyük yol kat etti. Ama 12 yıllık ticari işbirliğinden sonra Beyazıt, artık Toys'R'us'la yolları ayırıp yola tek başına devam etmeye karar verdi. Çünkü iddialara göre verdiği isim hakkı ağırına gidiyordu ve kendi markasını kurmanın zamanın geldiğine inanıyordu. Bazı iddialara göre ise Toys'R'us'ta işler yolunda gitmiyor ve bir ticari manevra ile yeni bir yola gitmek istiyordu Murat Beyazıt. Öyle de yaptı ve artık isim hakkı ödemeyeceği bir kulvara girdi. 2008 yılında Toys'R'us ile tüm ilişkisini kopardı ve kendi markası Toyiki'yi kurdu. Buradaki hedefi de tıpkı Toys'R'us'ta olduğu gibi hızla mağazalaşmak ve bir zincir haline gelmekti. Çünkü büyük emek verdiği Toys'R'us'ta çok hızlı büyümüş ve dev bir zincire dönmüştü. Bunu yeni markasında da yapmayı hedefliyordu. Zaten birçok Toys'R'us'ta tabela hemen Toyiki'ye dönüşünce zincir olmak çok fazla zorlamadı Murat Beyazıt'ı. Kısa sürede mağaza sayısı 33'e yükseldi. Bunlarla 100 milyon dolar ciro hedeflerken kısa bir süre içinde olaylar ters işlemeye başladı ve 33 mağazanın 31'ine kilit vuruldu. Üstelik de geride milyonlarca dolar borç bırakarak...
SAHNEYE BABA ÇIKTI
Bir söylentiye göre yıllardır iş hayatından uzak olan Selahattin Beyazıt, dayanamayarak olaylara el koydu ve oğluna işten el çektirdi. Fakat kendisi direksiyonun başına geçtiğinde artık çok geçti. Ağır bir borç yükü ile karşı karşıyaydı. Yine de hiçbir alacaklısını geri çevirmedi Selahattin Beyazıt. Alacakları için kapıyı çalanların tamamına da tüm borçların ödeneceğine dair garanti verdi. Kredibilitesi çok yüksek olan Beyazıt'ı gören alacaklıların hemen hemen hiçbiri yasal bir işlem yapmadı.
BİR KÖŞK, BİR DE YALISI VAR
Selahattin Beyazıt, 1931'de Ağrı Doğubeyazıt'ta dünyaya gelen, Türkiye'nin ilk kuşağını temsil eden iş insanlarından biri. Metal, toprak, otomotiv sanayiinin yanı sıra armatörlük alanında hızlı bir büyüme performansı yakaladı. Siyasi ve ekonomik anlamda güçlü dostlukları bulunan Beyazıt, futbolla da yakından ilgilendi.
Bir dönem Galatasaray'da başkanlık yapan Beyazıt, kulübe yüzlerce milyon dolarlık Riva arazisini kazandırdı. Türkiye'nin en zengin sanayicilerinden olan Beyazıt, 1976 yılında gelir vergisi rekortmenleri listesinde 3'üncü sırada yer almıştı. Bugün 81 yaşında olan Beyazıt cep telefonu kullanmaması ile de dikkat çekiyor.
Selahattin Beyazıt'ın kendine ait iki yalısı bulunuyor. 14 yıldır Beyazıt Ailesi'ne ait olan Kandilli'deki Neslişah Sultan Yalısı'nın kullanım alanı 400 metrekare. Devasa bir salonu bulunan yalının sadece giriş katında beş odası var. Yalının bahçesinde ise 30 metrekarelik özel bir havuz yer alıyor. Çürüksulu Mehmet Paşa adlı köşk ise Kandilli sırtlarında 2 bin metrekarelik bir alanda bulunuyor. Çürüksulu ya da Belkıs Hanım Yalısı olarak da anılan köşk eskiden yalıyken önünden yol geçmesi nedeniyle yol yalısı ya da bir diğer deyimle artık köşk niteliğinde. Şu anda ABD'de yaşayan Murat Beyazıt'ın oyuncak zincirleri ile ilgili araştırmalar yaptığı belirtiliyor. Beyazıt'a yakın kaynaklar bu araştırmalar sonucunda önümüzdeki aylarda da Türkiye'de yeniden bir oyuncak zinciri kurmayı planladığını vurguluyorlar. Baba Beyazıt'ın da oğlunun bu girişimine destek verdiği ve bu yatırımında da ona yardımcı olacağı da belirtiliyor.
Levent Gökmen/Ekonomist
Yorum Yaz