Türk halı sektörü ihracatı yukarı çekmek istiyor!
Yeniden yapılanan Ortadoğu’yu bu yıl için hedef pazar olarak gören Türkiye halı sektörü, 2013 yılında 2 milyar doları bulan ihracatı yukarı çekerek, dünyanın en büyük üç halı tedarikçisi arasında bulunmaya devam etmek istiyor
Yeniden yapılanan Ortadoğu'yu bu yıl için hedef pazar olarak gören Türkiye halı sektörü, 2013 yılında 2 milyar doları bulan ihracatı yukarı çekerek, dünyanın en büyük üç halı tedarikçisi arasında bulunmaya devam etmek istiyor.
Türkiye halı sektörü son yıllarda dış pazarda ortaya koyduğu performans ile dünyanın en büyük üç tedarikçi ülkesi konumuna geldi. Özellikle 2012 yılında 2 milyar doların üstü olan psikolojik sınırı aşan sektör yeni dönemde bu rakamı yukarı çekmenin hesabını yapıyor. Söz konusu hedef kapsamında stratejik pazarlardaki etkinliğini artırmak isteyen firmalar, farklı üretim teknikleriyle kullanıcı ilgisini çekmeye çalışıyor. Bu noktada kişiye özel halı tipleriyle de geniş bir kitleye hitap etmek isteyen sektör, son derece geniş ürün gamıyla da hemen her kültüre hitap etmenin hesabını yapıyor. Bu amaçla bulunduğu pazarın yereline inen ve ilgili kültüre yönelik üretim yapan firmalar, esnek üretimin avantajlarını ihracata taşımayı amaçlıyor.
En büyük üç tedarikçi arasında Türkiye'de var
İstanbul Halı İhracatçıları Birliği (İHİB)'nden edinilen bilgilere göre, Türkiye halı sektöründe yaklaşık 400 firma bulunuyor. Bu rakam yan sanayi ile birlikte 700'e çıkarken sektörde yaklaşık 55 bin kişi de istihdam ediliyor. Yine İHİB verilerine göre son 10 yılda, sürekli yukarı yönlü büyüme eğilimine giren sektörde bu durum ihracata da olumlu yansıdı. 2012 yılı itibarıyla sektör ihracatta 2 milyar doları aştı. 2012 yılı itibarıyla 400 milyon metrekarelik üretim kapasitesine sahip olan sektör, yüzde 80'lik kapasite kullanım oranıyla çalıştı. Dünya halı ticareti içinde Türkiye'nin yerine ilişkin olarak ise açıklanan en güncel veri ise Birleşmiş Milletler'in 2011 yılı değerlendirmesinde bulunuyor. Anılan dönemde dünya genelinde yapılan toplam halı ihracatı 14.6 milyar dolar olarak kaydedildi. Dünyanın en büyük halı ihracatçısı olarak 2.3 milyar dolarlık ihracat değeri ile Çin öne çıktı. Belçika 2.1 milyar dolarla ikinci, Türkiye ise 1.6 milyar dolar ve yüzde 11'lik pay ile üçüncü sırada yer aldı. Türkiye, toplam halı ihracatında olduğu gibi makine halısı (yüzde 11.4) ve el halısı (yüzde 8.9) ihracatında da benzer paylar ile üçüncü en büyük tedarikçi konumunda bulunuyor.
Ortak hareket ediliyor
Sektör ihracatını artırmak için hedef pazarlar üstünde hem Ekonomi Bakanlığı hem de ihracatçı birlikleri kanalıyla ortak hareket ediliyor. Hedef pazarlar stratejisi kapsamında belirlenen ülkelere yönelik ihracatlar da kaydedilen ciddi artışlar, Arap Baharı sürecinden çıkan komşu ve yakın çevre ülkelerinde yeniden sağlanan siyasi istikrar ve sonrasında gelişen yeniden yapılanma süreci, Türkiye ve çevre ülkelerde yeniden yükselişe geçen inşaat sektörü doğrudan ve dolaylı biçimde halı sektöründe kaydedilen büyümede lokomotif oldu.
Sektörün 2012 yılında ihracatını bir önceki yıla göre, yüzde 23.5 oranında artırdığının bilgisini veren İHİB yönetimi, anılan dönemde Türkiye'nin toplam ihracatından yüzde 1.32'lik pay aldıklarını belirtti. Bu dönemde ihracatta öne çıkan ülkeleri de sıralayan İHİB yönetimi, Suudi Arabistan, Irak, ABD, Libya ve Almanya'nın halen ihracatı domine ettiğini dile getirdi. Arap Baharı sürecinde meydana gelen gelişmelerin de sektörün lehine işlediğini anlatan İHİB temsilcileri, Ortadoğu'da yaşanan çalkantılar ve çatışmalar nedeniyle bir dönem bıçak gibi kesilen ihracatımız yeniden kurulan düzenle hızla artmaya başladığını dile getirdi. 2012 yılının sonu itibarıyla bahse konu ülkelerden Libya ve Mısır'a yönelik ihracatta bir önceki yıla kıyasla yüzde 400 oranında artış yakalandığı belirtiliyor.
İlk çeyrekte ihracat arttı
Bu yıl içinde de hedef pazarlardaki yerlerini sağlamlaştırarak, ihracatı artırmaya devam etmek isteyen sektörde Çin dahi hedef pazarlar arasında bulunuyor. Devasa nüfusu ve bu nüfus içinde yüksek satın alma gücüne sahip göz ardı edilemeyecek önemli bir topluluğu barındıran Çin'in sektör ihracatı için önemli bir pazar olduğu fikrinde birleşen sektör aktörleri, ayrıca Endonezya ve Malezya gibi Güney Doğu Asya ülkeleri ile Afrika ülkelerini dikkate alıyor. Sektörün 2013 yılına ilişkin ihracat hedefinin 2012'ye göre, yüzde 10 ila 15 aralığında büyümek olduğunu kaydeden İHİB yönetimi, yıl sonunu 2.2 ya da 2.3 milyar dolarlık ihracatla kapatmak istediklerini kaydediyor. Üretim ve yurtiçi satışların da ihracat artışına paralel bir büyüme trendi izleyeceği öngörüsünü yapan İHİB yönetimi, 2013'ün ilk çeyreği itibarıyla halı ihracatının yüzde 11.7 oranında artarak, 500.2 milyon dolar olarak gerçekleştiğinin bilgisini verdi. 2012 yılında özellikle Euro bölgesinde etkili olan krizin etkilerinin 2013 yılında da sürmesi nedeniyle Euro bölgesine yönelik ihracat hedeflerini sınırlı tuttuklarını anlatan sektör aktörleri, öte yandan Arap Baharı olarak adlandırılan yapısal değişimler sonrasında ortaya çıkan büyük taleplerin sektöre olumlu yansıdığını ifade ediyor.
El halısı dikkat çekiyor
Halı sektöründe özellikle el halıcılığının Türkiye'nin en eski ve önemli kültürel zenginliklerinden olmasının yanı sıra ihraç kalemleri arasında da öne çıktığını anlatan uzmanlar, bu alanda yüksek bir katma değerden söz edilebileceğini belirtiyor. Üretimi emek yoğun ve üstelik büyük maharet gerektiren el halılarının yapısı itibarıyla lüks tüketim malzemeleri arasında sayıldığının altını çizen uzmanlar, bu halıların son derece yüksek değerler üzerinden alıcı bulduğunu söylüyor. Bu halıların birer sanat eseri olarak kabul gördüğüne işaret eden uzmanlar, son dönemde Euro bölgesinde ortaya çıkan krizin buradaki ihracatı bir nebze olsun sekteye uğrattığına vurgu yapıyor.
İHİB verilerine göre 2011 yılında, 184.7 milyon dolara kadar yükselen el halısı ihracatı 2012 yılında yüzde 23'lük keskin bir düşüşle 142.2 milyon dolara geriledi. 2012 sonu itibarıyla el halısı ihracatında öne çıkan ülkeler arasında ABD, Japonya, Çek Cumhuriyeti, Irak ve Almanya bulunuyor. Anılan dönemde AB kaynaklı ekonomik kriz, el halısı ihracatını olumsuz etkiledi. 2012 yılına kadar el halı ihracatından yüzde 41'lik pay alan AB ülkeleri, kriz sonrası 2012 yılında bu oranını yüzde 5.1 seviyesine düşürdü. Yine de 2013 yılı itibarıyla el halısı ihracatında sıçrama bekleyen İHİB yönetimi, sanatsal değeri olan bu alandaki üreticilere destek verilmesi önerisinde bulundu.
Son olarak sektör ihracatı açısından en önemli konunun sürdürülebilir bir döviz kuru olduğu tespitini yapan firma sahipleri, son dönemde sürekli artan enerji, işçilik ve hammadde maliyetlerinin biraz daha aşağı çekilmesi için destek bekliyor. Yine AB dışından ithal edilen halılarda ihtisas gümrüğü olarak Isparta Gümrük Müdürlüğü'nün yetkilendirilmesi hususunun önemli bir sorun olduğuna atıfta bulunan İHİB yönetimi, sektörde yapılan ticaretin çok büyük bir kısmının İstanbul'dan gerçekleştirildiğini hatırlatıyor. Firmaların birçoğunun İstanbul'da yerleşik olduğu düşünülecek olursa konunun ne denli büyük operasyonel ve maddi kayıplara neden olduğunun anlaşılacağı öngörüsünde bulunan İHİB yönetimi, bu konuda yapılan başvuruların sektör lehine düzeltilmesini bekliyor.
Kobiden
Yorum Yaz