Türkiye ile KKTC arasındaki deniz altından su boru hattının inşasına başlandı!
Asrın projesi"nde bir adım daha atıldı. Türkiye ile KKTC'yi deniz altından birbirine bağlayacak su boru hattının inşasına başlandı
Türkiye ile KKTC'yi, deniz altından birbirine bağlayacak "KKTC Su Temin Projesi"nde su boru hattı inşasına başlandı.
Orman ve Su İşleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, proje kapsamında dünyada ilk kez uygulanacak yöntemle, deniz yüzeyinin 250 metre altından askıda borularla su taşınması sağlanacak. Türkiye tarafında yapılacak barajdan alınacak suyun deniz altından borularla KKTC'deki baraja aktarılmasını sağlayacak proje, 782,5 milyon liraya mal olacak.
Proje, deniz dibindeki basınç düzeyinin borularla su aktarımını imkansız kılması nedeniyle özel bir teknikle inşa edilecek. 80 bin 151 metre uzunluğundaki boru hattı, deniz dibinden değil, 250 metre derinlikte kurulacak askılarla KKTC'ye su taşıyacak.
Anamur-Dragon Çayı üzerinde inşa edilen Alaköprü Barajından alınacak yıllık 75 milyon metreküp su, boru hattıyla KKTC'de Girne yakınlarındaki Geçitköy Barajına aktarılacak.
Deprem ve fırtınaya karşı önlem
Deniz altından su geçiş hattı için jeolojik araştırmalarla bölgedeki sismik aktivite incelendi ve deprem katalogları oluşturuldu. Denizin akıntı ve dalga rejimini belirleyebilmek için oşinografik araştırmalar yapılarak, 12 aylık veri toplandı.
Yüksek yoğunluklu polietilen boruların su altında bozulmaya uğrayıp uğramadığını tespit etmek üzere tam ölçekli 11 boruyla deney yapılarak, 6 ay arayla 2 yıl boyunca ölçüm gerçekleştirildi. 30 yılın önemli fırtına kayıtları toplanarak bilgisayar üzerinde dalga modeli oluşturuldu. Oşinografik araştırmalarla toplanan veriler kullanılarak model kalibre edildi.
Gemiyle tarama ve şamandıra testleri tamamlandı
Deneyler sayesinde deniz altından KKTC'ye su taşıyacak sisteminin yorulma ömrünün 125, sünme ömrünün ise bin yıldan fazla olduğu hesaplandı. Borulara takılacak vericiler ve sensörler sayesinde, muhtemel hasarlar önceden tespit edilip, müdahaleler zamanında yapılacak. Borularda sızıntı ihtimaline karşı tuzluluk sensörleri sürekli işler durumda tutulacak.
Hattın inşası kapsamında, Mersin Taşucu Limanı'nda dünyada sayılı boru üretim tesislerinden biri kuruldu. Şamandıralar için imalat testleri İngiltere'de gerçekleştirildi. Hattın deniz tabanına gömülü döşeneceği Türkiye ve KKTC kıyı geçiş kısımlarında gemiyle tarama yapılarak, hendek açma işlemleri tamamlandı.
KKTC'nin 50 yıllık su ihtiyacını karşılayacak
KKTC'ye aktarılacak yıllık 75 milyon metreküp suyun yüzde 50,3'ü içme-kullanma, yüzde 49,7'si sulamada değerlendirilecek. Proje sayesinde, yer altı ve yüzeysel su kaynaklarının kısıtlı olması nedeniyle su sıkıntısı çekilen KKTC'de, 50 yıllık içme ve kullanma suyu ihtiyacı karşılanacak. Ayrıca, 4 bin 824 hektarlık alanda tarımsal sulama yapılacak.
Duygu Can-Tolga Özgenç/AA
Yorum Yaz