Yeni SPK Kanunu finans merkezinin hukuki alt yapısını oluşturacak!

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, uzun bir hazırlık süreci sonucunda tüm ilgili tarafların görüşleri alınarak hazırlanan yeni Sermaye Piyasası Kanunu'nun İstanbul'un uluslararası finans merkezi olması için güçlü bir hukuki çerçeve oluşturacağını bildirdi.

 

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan'ın makamından yapılan yazılı açıklamada, 6362 sayılı yeni Sermaye Piyasası Kanunu'nun 30 Aralık 2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiği hatırlatıldı.

 

Açıklamaya göre Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, uzun bir hazırlık süreci sonucunda tüm ilgili tarafların görüşleri alınarak hazırlanan yeni Kanunun, İstanbul'un uluslararası bir finans merkezi olması için güçlü bir hukuki çerçeve oluşturacağı vurguladı.

 

Söz konusu Kanun ile sermaye piyasasının Türkiye ekonomisinin gücünü yansıtır bir yapıya ulaştırılmasının hedeflendiği ve buna uygun kurumsal yeniden yapılanmayı mümkün kılacak düzenlemelerin hayata geçirilebilmesinin sağlandığını kaydeden Babacan, şu değerlendirmelerde bulundu:

 

''Bunun yanı sıra, bütün ekonomileri etkileyen küresel finansal krizden sonra inşa edilen yeni küresel finansal mimarinin unsurlarını içerecek, özellikle sistemik finansal riskleri etkin biçimde gözetecek, bu arada yatırımcıların haklarının ve çıkarlarının korunmasını da uluslararası en iyi uygulama örnekleri doğrultusunda sağlayacak bir çerçeve çizilmiştir. Yeniden yapılanan sermaye piyasası kurumlarımız; başta Kurul ve Borsamız olmak üzere faaliyetlerini bu çerçevede sürdürecekler, bu ilkeleri temel alacaklardır. Yeni Kanunun amacında ilk defa etkinlik ve rekabetçilik vurgusunun yapılması; bu arada güvenilirlik ve istikrarın, şeffaflık ve adaletin de amaçlar arasında yer alması bu hususun en açık bir göstergesidir.''

 

 

Babacan, yeni Kanun ile birlikte sermaye piyasalarının temel unsurlarından olan İMKB'ye ilişkin köklü bir reform yapıldığı da bildirdi. Kanunla İMKB ve İstanbul Altın Borsası'nın, ''Borsa İstanbul'' adı altında bir anonim şirket yapısında birleştirildiğini anımsatan Babacan, Borsa İstanbul'a ait payların yüzde 49'unun Hazine ve yüzde 51'lik kısmının ise Borsa İstanbul adına kayıt altına alındığını kaydetti.

 

Ali Babacan, Borsa İstanbul adına kaydolunan paylardan da İMKB'nin mevcut üyelerine sermayenin yüzde 4'ü, İstanbul Altın Borsası'nın mevcut üyelerine sermayenin binde 3'ü ve Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği'ne yüzde 1'i bedelsiz olarak, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası'nın mevcut ortaklarına ise bir ay içinde talepleri halinde belirli bir oran çerçevesinde (20'ye 1) verilmek suretiyle, sermaye piyasalarının önemli taraflarının Borsa İstanbul bünyesinde birleşeceğini vurguladı.

 

Borsa İstanbul'un İstanbul'un uluslararası bir finans merkezi olması yolunda en önemli kurumlardan biri olacağını belirten Babacan, ''Bunun yanı sıra hukuk sistemimizde ilk defa olarak 'borsacılık' faaliyeti tanımlanmış ve rekabete açık hale getirilmiş, piyasa işleticiliğine ve örgütlenmiş diğer pazar yerlerine ilişkin hukuki zemin oluşturulmuştur'' dedi.

 

 

Yeni Kanununun sermaye piyasaları açısından köklü bir reform niteliği taşırken birçok yeni unsuru da bünyesinde barındırdığını ifade eden Babacan, açıklamasına şöyle devam etti:

 

''Sermaye piyasası araçlarının Sermaye Piyasası Kurulu tarafından kayda alınması sisteminin yerine izahnamenin Kurulca onaylanması sistemine geçilmektedir. İzahnamenin geçerlilik süresi ile birlikte de sermaye piyasası araçlarının ihracının getirdiği maliyetlerin azalması sağlanmaktadır. Yeni Kanun ile getirilen bir diğer önemli değişiklik de ortaklıklar açısından halka arz edilmiş sayılma için aranan ortak sayısı sınırının 250'den 500'e çıkarılması ve halka açık ortaklık statüsünün kazanılması sonrasında en geç iki yıl içerisinde borsada işlem görmek üzere borsaya başvuru zorunluluğunun getirilmesi olmuştur.

 

Yatırımcıların doğru karar verebilmesi açısından en önemli unsur olan 'bilginin' yatırımcılara doğru, tam ve zamanında ulaşabilmesini teminen yeni Kanun ile etkin ve genişletilmiş kamuyu aydınlatma uygulamalarının yasal alt yapısı oluşturulmuştur. Halka açık şirketlerimiz için kurumsal yönetim ilkelerinin belirlenmesi esası getirilmiştir.''

 

Yeni Kanunun yatırımcıların korunması açısından da birçok yenilik getirdiğini belirten Babacan, bu çerçevede, Yatırımcıları Koruma Fonunun yerini Yatırımcı Tazmin Merkezi alırken, yatırımcıların tazmininin kapsamının genişletildiğini kaydetti.

 

Yine yatırımcılara, halka açık ortaklıklara ilişkin önemli nitelikte işlemler kapsamında hisse senetlerini ortaklığa satarak ayrılma hakkı getirildiğini ifade eden Babacan, bu paralelde, halka açık ortaklıklarda pay oranları belirli bir orana ulaşan pay sahibi kişilere diğer ortakları ortaklıktan çıkarma ve yine aynı durumlarda azınlıkta kalan pay sahiplerine de paylarını bu kişilere satma hakkının getirilmiş olmasının, sermaye piyasaları açısından önemli temel değişiklikler olduğunu bildirdi.

 

Babacan, ''Yatırımcıların korunması açısından, üst üste 5 yıl zarar eden halka açık ortaklıklarda, oy haklarına ve yönetim kurulunda temsil edilmeye ilişkin imtiyazların Kurul kararı ile kaldırılması da önemli bir düzenleme niteliği taşımaktadır'' değerlendirmesinde bulundu.

 

 

Kanun ile sermaye piyasası faaliyetleri ve sermaye piyasası kurumları açısından da önemli değişiklikler yapıldığını kaydeden Babacan, sermaye piyasası faaliyetleri açısından, kurum bazlı düzenleme terk edilerek finansal kriz sonrası dünyada yaygınlaşan faaliyet bazlı düzenleme benimsendiğini bildirdi.

 

Kanunla sermaye piyasasının ihtiyacını hissettiği portföy yönetim şirketlerinin sağlam bir faaliyet çerçevesine kavuştuğunu belirten Başbakan Yardımcısı, ayrıca Merkezi Takas Kuruluşu ve Merkezi Saklama Kuruluşu'nun sermaye piyasası kurumları olarak tanımlandığı ve dünyada finansal kriz sonrası önemli bir unsur haline gelen, takas kuruluşlarının uluslararası taraflarca muhatap alınması, bir başka deyişle sermaye piyasasının küresel piyasalarla entegrasyonu ve Borsa İstanbul'un yeni dönemdeki uluslararası hedeflerine ulaşabilmesi için olmazsa olmaz olarak tanımlanan Merkezi Karşı Taraf uygulaması getirildiğini ifade etti.

 

 

Babacan, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile, Sermaye Piyasası Kurul üyelerinin atanma usul ve esaslarında da önemli değişiklikler yapıldığı ve 30 Aralık 2012 tarihi itibariyle bu usul ve esaslara uygun yeni Kurul üyelerinin Bakanlar Kurulunca belirlendiğini hatırlattı.

 

Ali Babacan, ''Bu Kanunun hazırlanmasında büyük emeği geçen Sermaye Piyasası Kurulu eski Başkanımız sayın Vedat Akgiray başta olmak üzere, Sermaye Piyasası Kanunu yayımı tarihi itibariyle Kurul üyesi olarak görevleri sonra eren bütün Kurul üyelerine bugüne kadar sağladıkları katkılardan ve hizmetlerden ötürü teşekkür ederim. Sermaye piyasalarımız bakımından önemli bir reform niteliği taşıyan yeni Sermaye Piyasası Kanunu'nun, sermaye piyasalarımız, finansal sistemimiz ve ekonomimize hayırlı olmasını diliyorum'' dedi.