Özelleştirme ihalelerinde yeni ve disiplinli dönem başlıyor!

Köprü ve otoyol ihaleleri ihale şartnamesinde geçici teminat ile kazanan firmalardan istenecek ek geçici teminatın aynı miktarda olması yerine üç katı olması şartı yer alıyor. Ayrıca, şartnamede kazanan firma ek geçici teminat yatırmazsa, sözleşmenin ek geçici teminat getiren firma ile imzalanarak yola devam edileceği bilgisi yer alıyor. Böylece, elektrik yatırım ihalelerinde yaşanan iptallerin ve daha sonra yanan teminatı geri alma girişimlerine karşı, daha disiplinli bir modelle,  önlem alınmış oluyor.        

 

Elektrik dağıtım özelleştirmelerinde ihale kazanan firmaların anlaşma aşamalarında teminat yakıp, vazgeçmeleriyle çok sayıda ihalenin sonuçsuz kalması yeni ve daha disiplinli bir dönem için "Yeni teminat sistemini içeren" sistemin gündeme gelmesine neden oldu. Artık ihalelere giren firmalar, "Önce ihaleyi kazanayım, sonra onunla parayı kredi bulurum" düşüncesiyle hareket edemeyecekler. Özelleştirme ihalelerine giren firmalar bütün hesaplarını önceden yaparak ihalelerle girebilecekler.

Bunun örneğini, köprü ve otoyol ihale ilanlarında görüyoruz. İlanda ihaleye katılanların 50 milyon dolar "geçici teminatın" yanında eski dönemde olduğu gibi "50 milyon dolara eşit ek geçici teminatla" finansal hazırlık yapmaları yeterli olmayacak. Çünkü, "Ek geçici teminat" 50 milyon dolar değil üç katı 150 milyon dolar. Bu da ihaleye giren kuruluşların 200 milyon doları hazır ederek hareket etmeleri sonucunu getiriyor. Bunun da firmaların olumsuzluk yaşamamaları için daha disiplinli hareket etmelerini beraberinde getireceği düşüncesini söylemek yanlış olmaz.

 

Elektrik dağıtım ihalelerinde ihaleyi kazandıktan sonra, sözleşme imzalamayan firmalardan bir bölümü yanan teminatlarını geri alabilmek için girişimde bulunuyorlar. Ve ihaleye girdikleri bölgeler için EPDK'nın ihale öncesi verdiği kayıp-kaçak oranları ile ihaleyi kazanma sonrası bölgede yaptırdıkları kayıp-kaçak oranları hesapları arasında fark gördüklerini, bu yüzden son sözleşmeyi imzaladıklarını söylüyorlar. Teminatlarının yanmaması gerektiğini öne sürüyorlar. "Yanlış bilgi içeren şartname" nedeniyle son sözleşme imzalamaktan vazgeçtikleri için yatırılan teminatlarını geri almak için mahkeme açıyorlar.

 

Bu açıdan ihale sözleşmelerinin çok net hazırlanması ve içeriğindeki bilgilerin tartışılmaz sonuçlar içermesi gerektiği ortaya çıkıyor. Otoyol ve köprü ihalelerinde katılımcı firmalar 50 milyon dolar geçici teminatla ihaleye girdikten sonra, ilk sırada yer alan firma idare tarafından sözleşme imzasına davet edecek. Bu arada verilen ek sürede 150 milyon dolar ek teminatı yatırması istenecek. Eğer ilk sırada kazanan istenen sürede bunu sonuçlandıramazsa, ihaleye katılan sonuçlandıracak firma ile yola devam edilecek. Otoyol ve köprü ihalelerindeki bu yeni şartnamenin tekrarlanacak elektrik dağıtım ihalelerinde uygulanması ile olumsuzlukların ortadan kalkabileceği ÖİB yetkililerince belirtiliyor. Yeni şartnamede yer alan "Sözleşme ek geçici teminatı getirecek firma ile imzalanacaktır" cümlenin bu açıdan çok önemli olduğunun altını çiziyorlar.

 

ÖİB yetkilileri yeni düzenlemelerle ihalelerde devir süreçlerinin kısalmasını, yatırımcıların taahhütlerini yerine getirmelerinin sağlanmasını ve ödemelerde bazı kolaylıklar getirilmesini amaçladıklarını belirtiyorlar. 

 

Bütün bunlar özelleştirme ihalelerinde daha disiplinli bir döneme girildiğini, bundan sonra iptallerin ve teminat yakmaların daha az olacağını gösteriyor. Bunun ilk sonuçlarını 31 Ekim 2012 günü saat 16.00 son teklifleri alınan köprü ve otoyol ihaleleri sonuçlanınca göreceğiz. İyi sonuç vermesi ile özellikle sorun yaşanan elektrik dağıtım ihalelerinde de uygulayacağız.