Akçansa ve Çimsa 2012'de kendini korudu ama çimento sektörü tepe taklak!

 

Rekabet Kurulu kararı gereği sektör verileri iki ay geriden açıklanıyor. Dolayısıyla en son veriler eylül ayına ait. Buna göre yurtiçi satışlar, 2012'nin ilk dokuz ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,3 oranında daralmış durumda. Yurtiçindeki büyümenin sıfıra yakın olmasının en büyük sebebi, 2012'de son yılların en sert kışının yaşanmasıydı. 2012'nin ilk üç ayında üretim yüzde 20 daraldı. Mehmet Göçmen'e göre ülke ekonomisindeki büyüme de kısıtlı kalınca çimento sektörü, kışın yaşadığı kaybı telafi edemedi. Yine de asıl büyük kayıp ihracat tarafında yaşandı. 2012'nin ilk dokuz ayında sektörün yurtdışı satışları yüzde 12 azaldı. Bu düşüşteki en büyük pay, en güçlü pazarlardan biri olan Suriye'ye ihracatın tamamen durması. Göçmen, "Sektörün bir yıl önce gerçekleştirdiği 14,5 milyon ton ihracatın yaklaşık 2 milyon tonu Suriye'ye yapılmıştı. Bu yıl bu rakam sıfıra yakın" diyor. Çimento işinin diğer gözde pazarı Irak'ta da işler iyi gitmedi. İran'ın bu ülkeye çimento ihracatı yapmaya başlamasıyla Türkiye'den gönderilen çimento miktarı üçte bir azaldı -1 milyon tona düştü. 

 

Göçmen, benzer bir durumun Batı Afrika'da yaşandığını söylüyor. Nijerya, Gana, Fildişi Sahilleri, Senegal gibi ülkelerin yer aldığı bölgeye İspanya çok hızlı bir giriş yaptı. İspanyolların Afrika'ya yönelmesinin ardında ilginç bir hesap yatıyor. Çimento şirketleri karbon kotalarını korumak ve buna bağlı olarak karbon kredisi alabilmek için belli bir üretim seviyesini yakalamak zorunda. İspanya iç pazarı ve Avrupa ülkeleri gerilediği için İspanyol üreticiler, inanılmaz bir fiyat rekabetiyle Batı Afrika'ya girdi. Mehmet Göçmen, sektörün hiç hesapta olmayan bu duruma hazırlıksız yakalandığını anlatıyor. 

 

Öte yandan Kuzey Afrika'da da Arap Baharı'nın ardından beklenen toparlanma gerçekleşmedi. Göçmen, "Libya'daki limanlar onarılmadığı için deniz yoluyla ihracat yapamıyoruz" diyor. Mısır ise devreye giren yatırımlarla kendisine yeter hale geldi. Çimento ihracatının azalmasını engelleyen ülke ise 2014 kış olimpiyatları nedeniyle yatırımları hızlandıran Rusya. 

 

Sektörün toplam ihracatı daralırken Sabancı Holding'in çimento iştirakleri Akçansa ve Çimsa bu durumdan pek etkilenmiş görünmüyor. Sektörde toplam yüzde 20 pazar payına sahip iki şirketten Akçansa ilk dokuz ayda çimento ve klinker ihracatını yüzde 8 artırdı. Çimsa da ise bu oran yüzde 4 oldu. Tera Menkul'ün 2 Ekim tarihli sektör raporunda "2012'nin ilk yarısında Sabancı Holding çimento (Akçansa ve Çimsa) ile Göltaş Çimento dışındaki tüm çimento üreticileri düşük ihracat gelirleri sebebiyle zorlandı" saptaması yapılıyor. 

 

Sabancı Grubu şirketlerinin yakaladığı ihracat performansının gerekçeleri aslında basit. Göçmen, "Çimsa'nın dünyadaki birkaç beyaz çimento üreticisinden biri ve alanında dünyanın en büyük ikinci şirketi. Gri çimentoda ise Akçansa'nın gerçekleştirdiği ihracatın tamamına yakını ortağımız Heidelberg'in satış ağı üzerinden yapılıyor" diyor. 

 

Mehmet Göçmen'e göre 2012'de sektörü zorlayan problemlerin 2013'te çözüleceğine dair bir işaret yok. Dolayısıyla ihracat performansları sektörün aksine iyi olsa da Göçmen, grubun stratejisini sadece bu kaygan zemine bağlamak istemiyor. "İhracattaki bu olumsuz gelişmeler bir daha hatırlattı ki çimento lokal bir sektör ve aslolan yerinde üretimdir" vurgusunu yapıyor sıklıkla. Bu vurgunun altında grubun ihracat yaptığı pazarlarda doğrudan yatırım yapma arzusu yatıyor. Göçmen, ortada henüz netleşen bir anlaşma olmasa da Ortadoğu, Balkanlar, Rusya ve Afrika'da satın alma fırsatlarını takip ettiklerini söylüyor. 

 

Tera Menkul'den Ayşe Çolak da hazırladığı raporda "2013'te Türkiye'de büyümenin sınırlı artışı ve Avrupa'da devam eden ekonomik problemler nedeniyle çimento talebinin yüzde 2 ila 2,5 oranında sınırlı şekilde artmasını, fiyatların ise yıllık bazda sabit kalmasını bekliyoruz" diyor. Şirketin favori hisseler listesinde yer alan Akçansa ile ilgili öngörüsü ise oldukça iyimser: "Akçansa enerji kullanımındaki verimliliği artırarak marjlarını iyileştirmek için sıkı çalışıyor ve aynı zamanda büyüme fırsatlarını gözlemliyor. Şirket, Akdeniz havzasının, Çanakkale Limanı'ndan ulaşılabilir olması sebebiyle potansiyel alımlara uygun olabileceğini açıkladı."