İstanbul'da 100 bin kamerayla İZLENİYORUZ!

Kaynak: Mehtap ÖZCAN / Hürriyet Emlak
 

 

DÜNYADA özellikle 11 Eylül saldırısından sonra batılı ülkelerde oluşan ‘paranoya' güvenlik kameralarının kullanımını hızla artırdı. Bugün dünya genelinde 45 milyon adet güvenlik kamerası yer alırken, neredeyse her 130 kişiye 1 kamera düşer hale geldi. Bu sayı dünyanın en büyük metrapollerinden biri olan İstanbul'da da şimdiden 100 bini aştı. Yani İstanbul'da evimizde, trafikte, mağazalarda, alışveriş merkezleri ve bankalarda yani tüm sosyal yaşam alanlarında izleniyoruz. Bu izlenme bizi ‘güvenlik' endişesiyle ‘bireysel özgürlükler' arasında sıkıştırıyor. Bir taraftan kameralar sayesinde kendimizi güvende hissederken, diğer taraftan ‘Big Brother is watching you' yani ‘Büyük birader sizi izliyor' endişesi duyuyoruz.
 

İNGİLİZ edebiyatının önde gelen yazarlarından George Orwell'in ‘1984' adlı romanı totaliter bir rejimin hüküm sürdüğü bir kurgu toplumunu anlatır. Var olup olmadığı bile bilinmeyen ama aslında iktidardaki tek partiyi sembolize eden Big Brother (Büyük Birader) insanları, ta evlerinin içine kadar, 24 saat boyunca izlemektedir. Toplumun üzerinde bu baskıyı hissettirmek için de, her yere ‘Big Brother is watching you!' yani ‘Büyük birader sizi izliyor” diyen afişler asılmıştır. Özellikle 11 Eylül saldırısından sonra Batı dünyasında oluşturulan ‘paranoya' ile yaygınlaşan güvenlik kameraları bugun pek çok insanın ‘Big Brother endişesi' duymasına sebep oluyor.
 

KAMERADAN MUCİZE BEKLİYORUZ
Bir Londralı'nın günde 300 kez kameralara yakalandığı söyleniyor. Sadece Dubai Havalimanı'nda 3.000 güvenlik kamerası 24 saat çalışıyor. Cebimizdeki telefonlar sebebiyle bulunduğumuz yerin her an bilinmesi olasılığı da bu korkuyu güçlendiriyor. Ama her zaman olduğu gibi ‘güvenlik' endişesiyle ‘bireysel özgürlükler' arasında sıkışıp kalıyoruz. Çünkü bir yandan da hepimiz, evimizin kapısında güvenlik kamerası varsa, kendimizi daha güvende hissediyoruz. Hırsızlık, gasp, cinayet, suikast ve hatta terör olaylarının çözülmesinde ve engellenmesinde, sokaktaki kameralardan mucizeler bekliyoruz. İşte, kameralı yaşamımızın bir ara bilançosu...
 

İSTANBUL'DA 100 BİN KAMERA
Her gün 14 milyon kişinin bir yerden bir yere gittiği İstanbul'da güvenlik kameraları yaşamımızın bir parçası haline geliyor. Çalışanlar ofislerinde, öğrenciler okullarda hergün izlenirken, trafikte, mağazalarda, alışveriş merkezleri ve bankalarda yani tüm sosyal yaşam alanlarında her anımız sayıları 100 bini aşan güvenlik kameraları tarafından görüntüleniyor. Birçok adli olayın aydınlatılmasında büyük rol oynayan güvenlik kameralarıyla günlük hayatımızda her şey kayıt altına alınıyor.
 

10 BİN MOBESE KAMERASI OLACAK
İstanbul'un yönetimi sırasında ihtiyaç duyulabilecek her türlü bilgi Komuta Kontrol Merkezi'nde toplanıyor. Komuta merkezinde bulunan dev ekranlardan şehrin uydu haritaları üzerinde, güvenlik güçlerinin hareket ve çalışmaları izleniyor. Şehrin önemli noktalarına yerleştirilen 575 kameradan anında alınan görüntüler, bu ekranlardan izlenebiliyor. İstanbul'da meydana gelebilecek olağanüstü bir durumda, canlı görüntü alabilmek, durum tespiti yapabilmek amacıyla kurulan bu sistem, toplumsal olaylar, yangın, sağlık, tabiî afet gibi durumlar için önem teşkil ediyor. İstanbul'daki MOBESE kamerası sayısının bu yıl 2 bine, en kısa sürecede ise 10 bine çıkarılması bekleniyor.
 

HER 130 KİŞİYE BİR KAMERA
İlk kapalı devre güvenlik kamerası 1942'de Alman Nazi Ordusu tarafından V2 füzelerinin denemeleri sırasında teknik hataları yakından görmek amacıyla kullanıldı. İngiltere, 1956'da kraliçenin geçit töreni sırasında 4 güvenlik kamerası yerleştirerek kamusal alanda izleme sistemine geçiş yapan ilk ülke oldu. Günümüzde dünya genelinde 45 milyon adet güvenlik kamerası var. Yani dünyada her 130 kişiye 1 kamera düşüyor. İzleme sistemleri sadece kent içi kameralarla sınırlı değil. Otoyollardaki hız kameraları dünyada hergün 150 milyon kez otomobillerin görüntüsünü alıyor.
 

Türkiye'de 500 milyon dolarlık pazar oluştu
TÜRKİYE'de güvenlik kameralarının kullanımı 10-15 yıllık geçmişe sahip. Bu kameraların özellikle son 5 yılda kullanımı artınca, her yıl yüzde 20 büyüyen güvenlik kamerası pazarının boyutu da 500 milyon doları (770 milyon TL) buldu. Maliyetleri 200 dolar ile bin dolar (308 - bin 540 TL) arasında değişen güvenlik kameraları sayesinde kayıtlar bilgisayar hafızasında tutuluyor. Bu kayıtlar bir yıl geçse bile geriye yönelik sorgulama tarama imkanı sunuyor. Bölge görüntüleme sistemi, halkın yoğun olarak bulunduğu ve geçiş güzergahı olarak bilinen yerlere konulan kameralar ile, bu kameralardan alınan görüntülerin merkeze sürekli olarak aktarılıp kaydedilmesinden oluşuyor. Bazı şirketler internet üzerinden ya da network ağlarıyla uzaktan izleme yaparak işyerlerini kontrol altında tutarken aynı zamanda çalışanların da takibi sağlanıyor. Konut tercihinde de özellikle kapalı devre kamera sistemleri ve özel güvenlik görevlileriyle 24 saat güvenliğin sağlandığı projeler öne çıkıyor.
 

İngiliz sokağa çıktığında gün boyunca 300 kez görüntüleniyor
İNGİLTERE'de kurulu 4.2 milyon kamera var. Londra'da bir İngiliz sokağa çıktığında gün boyunca 300 kez, yani 4.8 dakikada bir güvenlik kameralarına yakalanıyor. Her 14 İngiliz vatandaşına 1 kamera düşüyor. 10 yıl içinde kamera sayısının dünyada 65, İngiltere'de 6 milyona çıkması bekleniyor. İzleme sistemleri sadece kent içi kameralarla sınırlı da değil. Otoyollardaki hız kameraları dünyada hergün 150 milyon, İngiltere'de ise 35 milyon kez otomobillerin görüntüsünü alıyor. 10 yıl sonra izlemeye alınmayan bir tek İngiliz vatandaşının bile kalmayacağı söyleniyor. Güvenlik kameraları sayesinde önemli soruşturmalar daha kolay çözülebiliyor. Buna yüzlerce örnek verilebilir; mesela Londra metro bombacılarının kamera görüntüleri sayesinde suç ortağı olan 14 teröristin kısa sürede yakalanması güvenlik kameralarının önemini göstermişti. (Tabii bu arada, güvenlik güçlerinin işledikleri suçların da yakalanmasında aynı kameraların rolü olduğunu hatırlatalım.)

 
İngiltere'de kameralar yatak odasını da görüntüledi
GÜVENLİK kameralarının suçların önlenmesinde ve suçluların yakalanmasında oynadığı rol tartışılmaz. Ama pek çok aydının ‘bireysel özgürlükler tehdit altında' endişesi de yersiz değil. Mesela İngiltere'de geçen sene Megan Franklin isimli kadın CCTV kameralarının yatak odasını gözetlediğini öne sürmüştü. Surrey kentinde yaşayan hamile kadın, internette gezinirken yatak odasının görüntüsünü gördüğünü söyleyerek güvenlik kameralarından rahatsız olduğunu basına duyurmuş ve haklı çıkmıştı.
 

Dünyanın güvenli şehirleri arasına İzmir de katılıyor
LONDRA'nın güvenlik sisteminin bir benzeri İzmir'de kuruluyor. Siemens, 20'den fazla ülkede geliştirdiği Kent Güvenlik Yönetim Sistemi'ni İzmir'de uyguluyor. Yaklaşık 22 milyon TL'ye mal olacak sistemin, görüntüleri kaydetmekten olası bir kargaşada görüntüleri izleyenleri uyarmaya kadar birçok özelliği bulunuyor.
Bu sistem sayesinde ‘akan bilgiler' Dubai'de olduğu gibi şehrin değişik noktalarından oluşturulacak iki komuta kontrol merkezinde toplanacak. Örneğin, bir yangında kentin kırmızı ışıklarını itfaiyenin geçişine göre ayarlayacak. Türkiye'deki ilk olarak İzmir'de hayata geçirilen bu sistem Ağustos 2010'da hizmete başlayacak.
 

Dubai polisi, Mahmud El Mabhuh suikastini kameralarla çözdü
DUBAİ polisi, geçen ay, Mahmud El Mabhuh suikastını güvenlik kameraları sayesinde çözerek, çok ses getiren bir başarı elde etti. Hamas'ın askeri kolunun lideri, sahte bir kimlikle kaldığı bir otel odasında ölü bulunmuştu. Dubai polisi, cinayeti İsrail gizli servisi Mossad ajanlarının işlediğini ortaya çıkardı, çalıntı pasaport kullanan 27 ajanın kimliklerini tek tek belirledi ve güvenlik kameralarından elde edilen görüntüleri uç uca ekleyerek, cinayeti bir film gibi dünya kamuoyuna seyrettirdi. Sokakta hemen hiç güvenlik görevlisine rastlanmayan Dubai, dünyanın en gelişmiş güvenlik kamera sistemine sahip. Sadece havalimanının 3.000 kamerayla izlendiği söyleniyor.