İstanbul'un kentsel dönüşümünde hangi ilçe ne yapıyor?

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın riskli alanların daha hızlı belirlenmesi için birinci deprem bölgesinde yer alan kentlerdeki ilçe belediyelerine yetki devri yapmasının ardından İstanbul'daki ilçe belediyeleri de kentsel dönüşüm çalışmalarına hız verdi. İşte kentsel dönüşümde öncelik verilen ilçelerin yol haritaları...

 

 

 

Ertuğrulgazi Mahallesi, Taşlıbayır Bölgesi (Orta Mahalle ile Dumlupınar Mahallesi'nin bir kısmı), Kavakpınar ve Çamçeşme Mahallesi, havaalanı yolu kısmı, Çınardere Mahallesi Ayazma Caddesi'nin güneyi ile E-5 Karayolu güneyi olmak üzere 5 bölgede büyük ölçekli dönüşüm alanları bulunuyor. Zemin riski açısından en öncelikli dönüşüm alanı E-5 Karayolu güneyi bölümü, buranın da eski Pendik diye tabir edilen demiryolunun güney kısmını oluşturuyor.

 

 

 

Beykoz Belediye Başkanı Yücel Çelikbilek, Beykoz'un en önemli sorununun 'doğal sit' kanunu olduğunu, bu kanun değişmeden dönüşüm yapamayacaklarını belirtti. Çelikbilek, kentsel dönüşümde öncelikle Rüzgarlıbahçe ve Çubuklu mahallelerindeki belli alanların tespit edildiğini, bunlarla ilgili çalışmaların sürdürüldüğünü söyledi.

 

 

 

1999 depreminden sonra ilçenin tamamında sondaj ve sismik araştırma yapıldı, zemin etütlerine göre ilçenin yer bilimleri haritası çıkarıldı. 2001 yılından itibaren 21 bin 432 binanın 3 bini (yüzde 14) yenilendi. Kentsel dönüşüm için çalışma başlatılan eski Bayrampaşa Cezaevi alanının avan projeleri tamamlanarak 1/5000 ve 1/1000 imar planları yapıldı. 1 yıl içinde inşaatlara başlanılması planlanıyor.

 

 

Kadıköy Belediyesi, Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Kanunu ile ilgili özel bir büro kuruyor. Büro, riskli yapıların belirlenmesi görevini üstlenecek, eski ve riskli yapıların olduğu yerlerde plan çalışmaları gerçekleştirilecek. Plan çalışması yapan belediye, riskli alan değil, deprem yönünden riskli binaların bulunduğu ilçede, daha önce risk taşıyan binaların yenilenmesi için öneriler hazırlayarak, Meclis'ten geçirdi. Riskli olarak bilinen Fikirtepe ve çevresi için hazırlanan imar planı da uygulamaya girdi.

 

 

Esenler Belediye Meclisi, Havaalanı ve Tuna mahallelerini afet riski taşıyan alan olarak belirledi. Bu durum, Bakanlar Kurulu'nun onayıyla kesinlik kazanacak. Onaylanması durumunda 1500 konutluk alan kentsel dönüşüme tabi tutulacak. Esenler Belediyesi yetkilileri, bugüne kadar bu mahallelerde malik tespiti ve mülkiyet analizleri tespitleri yapıldığını belirterek, riskli alanların tespitini kimin yapacağı konusunun henüz netlik kazanmadığını söylüyor.

 

 

Yasanın çıkmasından çok önce kentsel dönüşüm çalışmalarına başlayan Fatih Belediyesi, bu kapsamda çalışmalarına devam ediyor. Yapı stoku çok eski ve tarihi olan ilçede yapıların kimlikleri internet üzerinden görülebiliyor. Fatih'te yaşayan vatandaşlardan binalarının dönüşümü için belediyeye talepler de gidiyor, ilçede Sulukule'nin yanı sıra Ayvansaray, Fener-Balat, Süleymaniye, Kapalıçarşı ve Yalı Mahallesi'nde de kentsel yenileme çalışmaları devam ediyor.

 

 

Başıbüyük Mahallesi dönüşüm projesi çerçevesinde, Başıbüyük Mahallesi'nde yaşayan gecekondu sahiplerine TOKİ tarafından Keçi Yatağı Mevkii'ndeki toplu konut alanında yapılacak sosyal konutlar temin edilerek, gecekondu ve kaçak yapılaşma alanlarının tasfiye edilmesi hedefleniyor. Kentsel dönüşüm kapsamında ilçe sınırları içinde 170 gecekondunun tespiti yapılırken, Başıbüyük, Gülsuyu ve Gülensu mahalleleri dönüşüm bölgesi olarak tanımlandı.

 

 

İstanbul'da deprem referanslı kentsel dönüşüm çalışmasının ilk uygulamaya konulduğu ilçe Zeytinburnu oldu. İBB öncülüğünde ODTÜ, İTÜ, Yıldız Teknik ve Boğaziçi üniversitelerinden uzmanlar, ilçedeki 16 bin binanın tamamını inceledi, risk envanterini çıkardı. Çalışmalar sonunda Zeytinburnu'nda olası büyük bir depremde, o dönemin mevcut yasaları dikkate alındığında, 2295 binanın risk taşıdığı belirlendi. Risk oranının ilçenin diğer noktalarına göre daha yüksek olması nedeniyle ilk kazma Sümer Mahallesi'nde 2009 yılında vuruldu. Toplamda 1260 bağımsız birimi içine alan projenin ilk etabını kapsayan 452 bağımsız birim, bu yılın sonlarına doğru hak sahiplerine teslim edilecek. 1999'dan bu yana Zeytinburnu'nda 1310 bina yıkılıp deprem yönetmeliklerine uygun olarak yeniden inşa edildi.

 

 

Çekmeköy'de de "gönüllü kentsel dönüşüm" kapsamında evini yenilemek isteyen vatandaşların müteahhitlerle çalışması sonucu yaşanan bir oluşum bulunuyor.