Kentsel dönüşüm örneği Manchester olmalı!
Cem Boyner'in gayrimenkul sektöründeki ortağı Ramadan Kumova'dan dönüşüm eleştirisi. 'Emsal yöntemi sürdürülebilir değil' diyen Kumova'ya göre Manchester modeli spekülasyonun da önüne geçer
Cem Boyner'in gayrimenkul sektöründeki ortağı Ramadan Kumova'dan dönüşüm eleştirisi. 'Emsal yöntemi sürdürülebilir değil' diyen Kumova'ya göre Manchester modeli spekülasyonun da önüne geçer
Fikirtepe'nin kentsel dönüşümünde uygulanmakta olan 'emsal artırma' yönteminin sürdürülebilir olmadığını ve sonuçta ciddi mağduriyetler yaratacağını iddia eden Fer Yapı Yönetim Kurulu Üyesi Ramadan Kumova ile kentsel dönüşümü, Boyner'le planlanan yeni projeleri ve inşaatı devam eden İstWest'i konuştuk...
- Kentsel dönüşümden ne bekliyorsunuz?
İngilizce bir laf vardır; fikir mükemmeldi ama maket çöktü diye. Bence de fikir mükemmel çünkü herkes mutlu ama uygulanabilir değil.
- Niçin sürdürülebilir değil?
Bana göre emsal artırımı en yanlış yöntem. Çünkü o bölgedeki alanda insanlarda bir zenginlik hayali oluşuyor. Mesela Fikirtepe... Fikirtepe'de en az 70 bin konut satışa çıkacak. Oysa İstanbul'da yılda, metrekaresi 5 bin TL'nin üzerinde 8-10 bin tane konut satılıyor. Bu durumda Fikirtepe'de metrekaresi 7-8 bin TL olan konutlar tahmin edildiği gibi hızla satılamayacak. İnşaatlar uzayacak, satın alanlar mağdur olacak. Çünkü bizde piyasa tamamen sat-yap modeli uygulanıyor.
- Peki sizce nasıl olmalıydı?
Oralar boşaltılırdı. Ev sahiplerine başka bir yerde, güzel sağlıklı konutlar verilirdi, daha sonra bölge emsal artırmadan ihale edilirdi. Çıkan gelir hak ev sahipleri ve müteahhit arasında paylaşılırdı. Devlet de burada organizatör rolünü üstlenirdi. Ben sana ev yaptım, bu da üstüne kazandığın para derdi. Örnekleri var Manchster yöntemi böyle bir yöntem.
- Bu yöntem de mağduriyet yaratıyor...
Evet yaratıyor ama en azından sürdürübelilir bir yöntem. Sonuçta ne olursa olsun kentsel dönüşüme başlanmalıydı. Evet bu olmalıydı ama böyle değil.
Araplar Dubai'de çok kazık yediler şimdi temkinliler!
- Boyner'le şehir merkezinde rezidanslar yapma planınız vardı, hedef yabancılar mı olacak?
Sadece yabancı değil, yerlinin de buna çok ihtiyacı var. Ben yabancılara biraz daha özel çalışmak gerektiğini düşünüyorum.
- Siz çalışıyor musunuz?
Şimdiye kadar gidip Paris'in New York'un banliyösünden ev almadılar. Hep merkeze gittiler. O yüzden 'Çekmeköy'de, Esenyurt'ta projem var, yabancılara ev satarım' fikrine katımıyorum. Ya havaalanına çok yakın ya da yürüyerek şehir merkezini gezebileceği evler istiyorlar.
Milyon doları da konuşmuyorlar mesela. Araplar Dubai'ye gitti milyon dolarlık evler aldılar ve acayip kazıklar yediler. O evlerin değeri şimdi 400 bin dolarlara düştü, artık kafalarında milyon dolarlık ev alma fikri yok.
- Boyner'le ortaksınız, İstWest'te işler nasıl?
PROJENİN inşaatı hızla devam ediyor. Gelecek yıl ağustosta teslim edilecekti, 3 ay öne çektik. Satışlarda yüzde 70'lere ulaştık. Kışı çok iyi geçirdik. İnsanların ekmek almaya çıkmakta zorlandığı günlerde dahi satış yaptık. Biz büyük ve butik bir proje yapıyoruz. 70 bin metrekarede 1000 tane konut var. İstWest Meydan'da da kiralamalara başladık. Yüzde 40'ı geçtik. Otomotivden bankaya, ev tekstiline kadar pek çok markayla el sıkıştık.
- İlk alanların karı ne oldu peki?
Yüzde 30'ların üzerinde bir prim sağlandı. İlk çıktığımızda metrekare fiyatı 3 binlerdeydi, şimdi 4 binlerde. Yatırım amaçlı alanların oranı yüzde 20-30 civarında.
- Somutlaşan yeni projeler var mı?
Bu yıl içinde biri Kartal'da, diğeri şehir merkezine yakın bir lokasyonda iki yeni projeye başlayacağız. Boyner'le birlikte de yeni lokasyon arayışlarımız sürüyor. Bizim sektörün en büyük problemi arazi bulmak. İstanbul'da hem çok arsa var, hem hiç arsa yok. Bu yüzden öne biraz kentsel dönüşümün etkilerini görmek istiyoruz.
Şenay Köşdere/Akşam
Yorum Yaz