Kentsel dönüşümde halkın sesini dinleyecek!

Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) ile Stratejik Düşünce Enstitüsü'nce (SDE) “Türkiye'de Kentsel Dönüşüm Projelerinin Sağlıklı Yürütülmesi İçin Yöntem Arayışı” başlığında Mersin'de düzenlenen çalıştaydan önemli sonuçlar çıktı. Ülke genelinde uygulanacak kentsel dönüşüm projeleri için de önerilerin yer aldığı çalıştay raporunda kentsel dönüşüm kapsamında yapılacak konutların mahalle konseptiyle planlanarak kültürel dokunun yaşamasına katkı sağlanması gerektiği yer aldı.

 

TOKİ Başkanı Ahmet Haluk Karabel'in katılımıyla yapılan çalıştayın raporunda, halkın da görüşlerine başvurulması gerektiğinin altı çizilerek, “Halkın tercihleri dikkate alınmalıdır. Kendisini en fazla hangi projeye ait hissediyorsa onu seçmesi sağlanmalıdır. Sosyal entegrasyon ve etkileşimi hedef alan bir mimari yapı ve sosyal planlamanın yapılması uygun olacaktır” denildi.

 

Raporda, kentsel dönüşümün daha sağlıklı yürütülmesini sağlamak için merkezi yönetiminin birikiminin yanında ilgili kişileri ve sivil toplum kuruluşlarını da işin içine katmak ve onların görüşlerine de başvurmak gerektiği belirtilerek, makro ve mikro şehir planlarında ilgili STK'ların veya kent dinamiğinin görüşlerinin alınması ve işin içinde onların da bulunmasının yerinde olacağı vurgulandı.

 

Raporda mahalle sakinlerini bilgilendirilmesinin önemine dikkat çekilerek, şu ifadeler yer aldı: “Kentsel dönüşüm projelerine muhatap hak sahiplerinin yeterince bilgilendirilmesi gerektiği, bunun olmaması durumunda ilgisiz üçüncü aktörlerin kentsel dönüşüm projelerinin, politik amaçla kullanmasına ve yanlış kanılar oluşturulabilmesine zemin hazırladığı tespit edilmiştir. Bunun önüne geçebilmek için mahalle sakinlerine doğrudan ve doğru bilgilerle ulaşmanın yolları bulunmalı ve bu yollar basın, görüşmeler, tanıtım CD'leri gibi araçlarla çeşitlendirilebilmelidir. Mikro bölgeler için kentsel dönüşüm uygulaması gündeme gelirken makro yapı ve planlamanın da ihmal edilmemelidir.”

 

Kentsel dönüşümle izolasyona dikkat etmek gerektiği belirtilen raporda sosyal entegrasyon ve etkileşimi hedef alan bir mimari yapı ve sosyal planlamanın yapılmasının uygun olacağı vurgulandı. Mahalle sakinleri üzerinde siyasi baskı olmasının kent kimliğini, bütünleşmeyi ve kentsel dönüşümü olumsuz yönde etkilediğinin vurgulandığı raporda “Sosyal ve kültürel bütünleşmeyi orta vadede sağlamak için çok boyutlu projeler üzerinde durulabilir. Kentsel Dönüşüm Projelerinin iyi planlanıp seri yapılması, bazı sorunların çözümünü kolaylaştıracaktır” görüşü yer aldı.

Raporda, sosyal verilerin ortaya çıkması için teknik uzman desteği kadar kent bilimci, sosyolog ve psikolog gibi sosyal bilimcilerin de aktif olmasının, kentsel dönüşümün daha sıhhatli olmasına katkı sağlayacağı belirtildi.

 

Yaşanabilecek ulaşım problemlerine de vurgu yapılan raporda ulaşım açısından çok çeşitli imkanlara açık bir il ve ilçe olmasına karşın yerel yönetimlerce özellikle toplu ulaşımda alternatif ulaşım modellerinin geliştirilemediğini işaret edilerek, “Bu nedenle yeni ulaşım master planının yapılması ile farklı toplu taşıma araç ve yolların hazır hale getirilmesi, ileride daha büyük sıkıntılara yol açacak sorunların şimdiden çözülmesi sağlanmalıdır”

denildi.

 

Raporda halkın da görüşleri ve tercihlerinin dikkate alınması gerektiğine işaret edilerek şu görüşler yer aldı:

“Kendisini en fazla hangi projeye ait hissediyorsa onu seçmesi sağlanmalıdır. Kendini oraya ait hissetmesi, geleneklerini, kültürünü özgürlük tanımı çerçevesinde yaşamasına olanak sağlayan ortamda mümkün olacaktır. Bunun için gerekli halk evleri, çamaşırhaneler, çeşmeler, ibadethaneler, düğün ve cenaze gibi toplantıların yapılacağı alanlar, kütüphane, spor alanları, park alanları, tiyatro, resim, heykel ve müzik atölyeleri (hobi alanları) bitki yetiştirme alanları yapılmalı. Ayrıca günümüz AVM modasından uzakta, mahalle manavı, kasabı, terzisi, bakkalı, yüncüsü, tuhafiyecisi, berberi gibi her mahallenin olmazsa olmazı donatılar sokak ve meydanlara akıllıca yerleştirilmelidir. Engellilerin engellerini daha da güçleştirmeyecek çözümler getirmeliyiz.”