Kentsel dönüşümde yeni planları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yapacak!

Afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkında kanun ile ilgili süreç devam ederken, kentsel dönüşüm yasasında yer alan çok önemli bir madde ile bu yetki Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na verildi.

 

Yasanın 15 Aralık 2012 tarihinde yayınlanan uygulama yönetmeliğinin 18. maddesiyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığına çok önemli yetki verildiğini ifade eden Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı‘nın riskli alan ve riskli yapılara ilişkin her tür ve ölçekte planı resen yapmaya, yaptırmaya ve onaylamaya yetkili olduğunu söyledi.

 

Kiraz, bakanlığa geniş yetkiler getiren bu düzenleme ile Türkiye'nin tamamında belediyelerin devredışı kaldığını belirterek, yasada yer alan bir madde ile büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde de planlama yetkilerinin ellerinden alındığını kaydetti. Kiraz şu bilgileri verdi:

 

“Yönetmeliğin 18. maddesinin 3. fıkrasına göre büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde ilçe belediyelerince hazırlanan imar planı teklifleri hakkında büyükşehir belediyesinin görüşü alınır. Büyükşehir belediyesi 15 gün içerisinde uygunluk görüşü vermez ise ‘uygun görüşü verilmiş' sayılır şeklindedir.

 

Bu süreci çok basit bir örnekler anlatmak istersek eğer; bir sitenin riskli yapı olarak tespiti yapıldıktan sonra yeniden inşası için imar durumunda ortaya çıkabilecek sorunların çözümünde ilçe belediyesi ve büyükşehir belediyesi süreçlerinin geçirilerek, yeni bir imar durumu alınmasına gerek kalmadan yasadan faydalanılarak Bakanlık'tan bu konuda imar planı yapılması istenebilecek.”

 

Kentsel dönüşümde plan yapma yetkisinin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nda olması kadar atlanılan bir diğer konunun da kat maliklerinin yeniden yapım ile ilgili yapacakları toplantıların ve bu toplantıya katılamayanların hukuki durumlarının olduğunu ifade eden Kiraz, gurbetçilerin önemli bir kısmının Türkiye'de gayrimenkul yatırımlarının bulunduğunu söyledi.

 

Kiraz, “İşte bu gurbetçilerimizin gayrimenkul yatırımları ile ilgili taşınmazlarının riskli yapıda kalması halinde kendilerinin hiç haberi olmadan bir süreç işletilebilecektir” diye konuştu. Kiraz, bu önemli konuya şu örnekle dikkat çekti:

“Hollanda da, Almanya da veya diğer bir Avrupa ülkesinde yaşayan bir gurbetçimizin sahibi olduğu bir taşınmaz ile ilgili diğer hak sahipleri riskli yapı tespiti yaptırabilecek, yıkımı gerçekleştirebilecek ve yeniden yapıma karar verebilecektir. Gurbetçimiz ülkeye döndüğünde karşısında yeni bir yapı görebilecek ve hakkını sorduğunda, burada bir hakkının kalmadığı kendisinin 1/3'te kalması nedeniyle arsa değerinin kendisine, banka hesabına yatırılmak suretiyle komşusu tarafından satıldığı bildirilebilecekt. İşte bu, hem büyük bir hukuksuzluk hem de ciddi bir tartışma sürecini doğurur. Yani yasa hazırlanırken bu toplantıya katılamayanların da hukuki durumu korunmuş olsaydı gurbetçi vatandaşımızı da hak sahibi kılınabilecektir.”

 

 

Ali Güvenç Kiraz, sorunun çözümü konusunda ise “Yurtdışında yaşayan tüm gurbetçilerimize veya başka şehirlerde gayrimenkul sahibi olan tüm hak sahiplerine, bina yöneticilerine ihtarname göndererek bir adres bildirmelerini, bu adrese tebligat yapma zorunluluğu getirmelerini ve her ne olursa olsun yeniden yapım toplantısı konusunda haklarının kaybına müsaade etmeyeceklerini bildirmelerini tavsiye ediyoruz” görüşünü dile getirdi.

 

 

Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Mütekabiliyet Yasası'yla ilgili açıklamalarda bulundu. Mevzuatın yürürlüğe girmesinden sonra çok yoğun talep geldiğini belirten Bayraktar, Türkiye'nin her tarafında şu anda gayrimenkul satılıp alındığını ve ülke ekonomisine büyük katkı sağladığını ifade etti.

 

Mütekabiliyet olarak bilinen, yabancı devletlerin vatandaşlarının Türkiye'den gayrimenkul satın almasıyla ilişkili yasanın ilkesini aktaran Bayraktar, “Özgüveni olan gelişmiş ülkelerde, İngiltere, Almanya, Amerika, İspanya, Fransa gibi ülkelerde mütekabiliyete bakılmadan gidip gayrimenkul alabiliyorsunuz. Biz de Türkiye olarak büyük bir devletiz, gelişmekte olan bir ülkeyiz. Bu bakımdan sakıncalı ülkeler hariç ve sakıncalı bölgeler hariç bizim ülkemize de yabancı ülke vatandaşları gelsin, gayrimenkul alabilsin mantığıyla yasa çıkardık” dedi.

 

Özellikle Körfez ülkeleri, İslam ülkeleri ve Türk Cumhuriyeti ülkelerinden gelenlerin daha çok oturmak için daire aldığını söyleyen Bayraktar, “Bunların oturma izinlerinin de biraz daha rahatlatılması lazım. Bu doğrultuda gerek İçişleri gerekse Dışişleri bakanlıklarına müracaatlarımız oldu, onlarla çalışıyoruz. Bu doğrultuda bir rahatlama getirirsek, bu satışların da biraz daha artacağını düşünüyoruz” diye konuştu.

 

Kentsel dönüşümde ise dünya örneklerini incelediklerini belirten Bayraktar, çeşitli örnekler vererek, “Dünyada şu anda Amerika'da da Japonya'da da Almanya'da da kentsel dönüşüm yapılıyor. Kentsel dönüşüm şehirlerin olduğu tüm dünyada kaçınılmazdır. Şehrin eskiyen, köhneyen, çöküntü alanlarında kentsel dönüşüm yapılıyor. Amerika'da eski şehirlerde, Philadelphia, New York gibi yerlerde, Japonya'da yapılmakta. Bunları inceliyoruz” dedi.

 

TOKİ'nin Türkiye'nin yaklaşık 300 noktasında dönüşüm başlattığını söyleyen Erdoğan Bayraktar, “Belediyelerin de başlattığı dönüşümler var. Yapılıyor ama bunlar yeterli değil. Bu ekonomiyle, mimariyle, hukukla, işletmeyle ilgili” diye belirtti.

 

 

Tapu işlemlerinde zaman kaybını önleyen Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi (TAKBİS) uygulamasıyla ilgili de konuşan Erdoğan Bayraktar, yurt dışındaki vatandaşların da yılsonuna doğru bu uygulamadan yararlanabileceğini belirtti. Bayraktar, şunları söyledi: “2013 yılının sonunda Berlin'deki bir vatandaşımız, oradaki konsolosluğumuza giderek Türkiye'deki arsasını, arazisini, binasını satabilecek veya buradan gayrimenkul alabilecek. Bunu, bu sene sonuna inşallah yetiştireceğiz. Bitirmek üzereyiz.”