Van'daki kazılarda Osmanlı'dan kalma yüzyıllık drenaj sistemi bulundu!
Van'ın ilk yerleşim merkezlerinden eski Van Şehri ile höyüğü kazı çalışmalarında en az yüzyıllık drenaj sistemi bulundu
Kültür ve Turizm Bakanlığı adına yürütülen ve Van'ın ilk yerleşim merkezlerinden eski Van Şehri ile höyüğü kazı çalışmalarında en az yüzyıllık drenaj sistemi bulundu.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Van Bölgesi Tarih ve Arkeoloji Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. Erkan Konyar başkanlığında, Van Kalesi güneyindeki eski Van şehrinde 60 kişilik ekiple başlatılan kazı çalışmaları devam ediyor. 1915 yılında Rus işgali sonucu yıkılan eski Van şehrinde çalışmalarını titizlikle sürdüren arkeologlar, yüzyıl öncesine ait önemli kalıntılara rastlıyor.
Merkezin müdür yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Banu Konyar, titizlikle yürütülen çalışmalarda, 19. yüzyılda kullanılan atık su sisteminin ilk belirtileriyle karşılaşıldığını, mekanlardan yolun altına doğru yapılmış ve taş döşemelerin altında giden iki farklı su tahliye sisteminin olduğunu bildirdi.
Konyar, "Yaptığımız çalışmalarda, bu yollar üzerinde iki farklı su tahliye sisteminin olduğunu fark ettik. Birinci sistemde ana caddelerde yolun omurgalı olarak yapılıp sağ ve solda oluklar açıldığını fakat ara sokaklara girdiğimiz zaman bunun verev taş döşenerek yolun ortasından bir kanal açıldığını fark ettik. İkinci sistem ise yolun altından giden drenaj sistemi. Van bölgesi ve özellikle eski Van şehri son derece sulak bir arazi olduğundan buradaki suyun tahliyesiyle ilgili bu drenaj sistemlerini bulmak bizim için çok önemliydi" diye konuştu.
Osmanlı İmparatorluğu, mimari dokusunu ülkenin her yanına eşit derecede dağıtmış
Sistemin, Osmanlı kent mimarisi ve kent dokusu bağlamında önemli olduğunu vurgulayan Konyar, o dönemde şehirlerin alt yapılarının düşünülerek inşa edildiğini belirtti. Konyar şöyle devam etti:
"Osmanlı'nın diğer şehirlerinde, özellikle Batı Anadolu'daki şehirlerde karşılaştığımız bu sistemin doğuya doğru kaydıkça farklılaştığını veya ortadan kalktığını düşündürüyorduk. Ancak bu buluntuyla Osmanlı'nın klasik dönemden sonra bütün düzeni ülkenin her yanına eşit derecede dağıtmış olduğunu görüyoruz. Van'da da bu dokuyla karşılaştık. Evlerin ve sivil konut mimarisinin de açığa çıkmasıyla, kanalizasyon sisteminin de nasıl olduğu ortaya çıkacak. Şu an için drenaj sisteminin netleşmiş olduğunu söyleyebiliriz."
Atık su sisteminin çalışır vaziyette olduğuna işaret eden, zaman içerisinde definecilerin bu sistemlere vermiş olduğu tahribatlara da değinen Konyar, drenaj sisteminin onarım ve tadilattan geçmesi halinde günümüzde de kullanılabilir bir sistem olduğunu söyledi.
Konyar, bulunan drenaj sisteminin 19. yüzyılda kullanılan bir sistem olduğunu ancak daha eskilere gidip gitmediğinin, yapılacak sondaj çalışmalarıyla netlik kazanacağını belirtti.
Mesut Cengiz, Nevbahar Kabaklı/AA
Yorum Yaz