Boğaz'da 11 yılda 43 yalı el değiştirdi, 35’i yalı halen satışta!
Tarih boyunca yerleşim açısından cazibe merkezi olan İstanbul Boğazı, yalıları ile her dönem ilgi görüyor. Boğaz'ı pırlanta bir gerdanlık gibi süsleyen yaklaşık 650 civarında yalı mevcut. Bunların 366'sı tarihi eser niteliğini taşıyor. 11 yılda 34 yalının el değiştirdiği Boğaz'da, 35 yalı da yeni sahibini bekliyor. En çok yalının satışa çıktığı bölgeler ise 6'şar yalı ile Yeniköy ve Kanlıca
İstanbul'u İstanbul yapan Boğaz, yalıları ile dünyaca üne sahip. Sarıyer'den Vaniköy'e kadar Boğaz'ın her iki yakasında irili ufaklı 650 civarında yalı yer alıyor. Yalıların 366 adedi tarihi eser statüsünde. Fiyatları 2 milyon Euro'dan başlayıp 100 milyon Euro'lara kadar çıkan bu yalılar her zaman en iyi yatırım aracı. Kriz dönemlerinde bile fiyatları düşmeyen bu yalılar, her dönem enflasyonun üzerinde fiyat artışı yaşıyor. Aldığımız bilgilere göre, Boğaziçi'ni süsleyen yalıların 35'i satışa çıkarıldı.
Kandilli'deki Özdoyuran Ailesi'ne ait Abut Efendi Yalısı 45 milyon dolara, Rumelihisarı'ndaki Baştımar Ailesi'ne ait Zeki Paşa Yalısı ise 150 milyon dolara satış masasında duruyor. Erbilgin Ailesi'ne ait Yeniköy'deki Erbilgin Yalısı da uzun yıllardan beri satış listesinde üst sıralarda bulunuyor. Yine yaptığımız çalışmaya göre satılık yalılardan 6'şar tanesi Yeniköy ve Kanlıca, 5 tanesi Çengelköy, 2'şer tanesi de Kuzguncuk, Beylerbeyi ve Rumelihisarı'nda bulunuyor.
En çok yalı Sabancı'da
Satın almaları ağırlıklı olarak gizlilik içinde gerçekleşen yalılar konusunda hassas çalışan bir sistem söz konusu. Alıcı ve Satıcının göz önünde bulunmayı tercih etmediği satışların kriz dönemlerinde ve/veya iktidar değişikliklerinde arttığı gözleniyor. Yılda ortalama 6-8 arası irili ufaklı yalı satışı yapılırken yalı sahibi sadece zarar ettirmeyecek bir yatırım yapmakla kalmayıp İstanbul'da yaşayan önemli insanlar arasına girmiş oluyor.
Son 10 yılda 34 yalı el değiştirirken, Boğaz'ın yeni sakinleri 2 milyon dolar ile 39 milyon dolar arasında değişen fiyatlardan yalılarını aldılar. Boğaz'da beş yalısı ile Yalçın Sabancı en çok yalıya sahip olan isim olarak öne çıkıyor. Sabancı Ailesi'nin toplam yalı sayısı ise 17'e ulaşıyor. Yalı portföyünde ikinci sırayı alan Çolakoğlu ailesinin ise toplam altı yalısı var.
Rekor yükseliş
33 yıldan bu yana İstanbul Boğazı'nda yalı satışlarına aracılık eden Ayıkcan Emlak'ın sahibi Yüksel Ayıkcan, yalı satın almanın kârlı bir iş olduğunu, yedi yıl önce Rumeli Hisarı'nda 5 milyon dolara satılan bir yalının bugün 35 milyon dolar ettiğini söylüyor. Karadeniz'i Marmara Denizi'ne bağlayan Boğaz hattının dünyanın Avrupa ve ABD dahil birçok ülkesinde olmadığı kadar değerli gayrimenkul fiyatları ile öne çıktığına işaret eden Ayıkcan, Boğaz'ı pırlanta gerdanlık gibi süsleyen yalıların bir statü sembolü olduğunu, en çok yalı satışının kriz dönemlerinde yapıldığını, bir yalının hiçbir zaman değerinin altında satılmadığını söylüyor. 2010 yılında Kandilli'deki Clifton Yalısı'nı alarak Boğaz'ın sakinleri arasına giren işadamı Aziz Torun da yalıların İstanbul'un en değerli gayrimenkulleri olmaları ve farklı bir yaşam sunmaları nedeniyle tercih edildiğini söylüyor.
Son 11 yılda 37 büyük yalı el değiştirdi
Kuzeybatı Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Murat Ergin, İstanbul'un en değerli bölgesi olan Boğaz hattının ve yalıların fiyat ve satış tekniği bakımından farklı bir sisteme sahip olduğunu söylüyor. Ergin, yalıların her zaman önemli bir yere sahip olduğunu, bundan sonra da bu önemlerini koruyacaklarını vurguluyor.
En pahalı bölgeler
Boğaz'daki yalıların standart bir dairede olduğu gibi bir metrekare fiyatı bulunmuyor. Çünkü yalılar kıymetli birer tablo gibi değerlendiriliyor. Yalıların fiyatını belirleyen en önemli unsurlar ise sırasıyla bulunduğu yer, denize cephesi, manzarası ve oda sayısı. Yanyana konumlanan iki yalının fiyatları bile birbirinden çok farklı olabiliyor. Çünkü kimi yalıların manzara açısı genişken kimi 'at gözlüğü' denilen kısıtlı bir manzaraya sahip olabiliyor. At gözlüğü manzaralı bir yalı, yanında yer alan geniş manzaralı yalıdan çok daha ucuz oluyor. İstanbul Boğazı'nda yer alan en pahalı yalılar, iki boğaz köprüsü arasındaki hareketli alanda yer alanlar. Çünkü bu alan Boğaz'ın en aydınlık ve en aktiviteli bölgesi olması nedeniyle her zaman tercih edilen bölge konumunda. En ucuz yalılar ise Sarıyer'in Karadeniz'e açılan ve geceleri karanlık manzaralı kısmında konumlanan yalılar oluyor.
Boğaz'ın en eski yalısı, Anadoluhisarı'ndaki Ali Ağaoğlu'nun otel yapmaya hazırlandığı Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı. l699'da yapılan bu yalı, İstanbul'un en eski konutu. Köprülü Ailesi'nden Sadrazam Amcazade Hüseyin Paşa için yapılan yaklaşık 20 odalı yalıda Karlofça Anlaşması'nın taslakları hazırlanmış.
Sabancılar'ın elinde 17 yalı var
Yabancılara pahalı geliyor
Bir statü sembolü olan yalılar, sahibi için prestij niteliğinde. Peki bir yalı sahibi yalısını neden satar? Uzmanlar, yalı sahiplerinin yalılarını, çocukları arasında ölümlerinden sonra miras kavgası çıkmaması için, maddi güçlükler ve yeni iş yatırımı yapmak gibi sebeplerden sattığına işaret ediyor. Yalı satışında gizlilik esası hakim. Bunun iki nedeni var. Çünkü bir yalının satışının duyulması satan ailenin işlerinin kötü gittiği izlenimini yaratabiliyor. Alıcı da dikkat çekmemek için satışın gizli yapılmasını isteyebiliyor. İstanbul'un en pahalı gayrimenkullerinden olan yalıların sıradan bir konut gibi ismiyle satışının ilan edilmesi de pek hoş karşılanmıyor.
Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, İstanbul Boğaz'ındaki sınırlı sayıda ve ender satışı yapılan bir ürün olan yalıların yabancıların da ilgisini çektiğini söylüyor. Ancak yalıların fiyatlarının yüksekliği nedeniyle yabancılar tarafından satın alınmadığını belirtiyor. Yalıların satışının her dönemde gerçek fiyatı üzerinden yapıldığına dikkat çeken Yazıcı, "Yalılar her dönem para eden bir ürün. Yabancılar da yalılarla ilgileniyor ama kelepir ürün aradıkları için yalı almıyorlar. Zaten yalı alanlar da fiyatı ucuz diye almıyor. Prestij sembolü olan iyi bir yatırım aracı olduğu için alıyor" diyor.
Levent Gökmen /Ekonomist
Yorum Yaz