Çelik hasır sektörü 500 milyon dolara ulaştı!

Deprem kuşağında yer alan Türkiye'de Marmara depreminin ardından, bilinçli yapı uygulamalarına ağırlık verilmesi, çelik hasır sektörünün gelişmesini sağladı. Bugün itibarıyla yıllık bazda yüzde 10 ila 20 oranları arasında büyüyen sektörde, toplu konut ve artan yol projeleriyle yurtiçinde, komşu ülkelere yapılacak ihracatla da yurtdışında büyüme hedefleniyor

 

Geniş satıhlı dikey ve yatay betonarme elemanların teçhizat malzemesi olan çelik hasırın, son yıllarda Türkiye pazarındaki kullanımı yaygınlaşıyor. Deprem kuşağında yer alan Türkiye'de Marmara depreminden sonra, yapı uygulamalarının tartışılmaya başlanması ve peşi sıra gelen bilinçli yapı uygulamalarıyla bu alandaki eksikliğin giderilmeye çalışılması, çelik hasır sektöründe de büyümenin yaşanmasını kaçınılmaz kıldı. Özellikle son 10 yılda betonarme binalarda çelik hasır kullanımının yaygınlaşmaya başlaması, bu alandaki yatırımların da artmasını sağladı. Bugün itibarıyla yaklaşık 30 firmanın faaliyet gösterdiği sektörde önümüzdeki yıllarda bu sayının artacağı belirtiliyor.

 

Çelik hasırın soğuk çekilerek mukavemetinin artırıldığına işaret eden firma sahipleri, söz konusu uygulama sayesinde yapıların daha dayanıklı kılındığının altını çiziyor. Bugüne kadar projesine uygun olarak yapılan ve çelik hasırın kullanıldığı bir yapının depremden dolayı zarar görmediğini savunan sektör aktörleri, bu detayın tüm inşaat firmalarınca kabul görmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Bu sayede yurtiçinde çelik hasır kullanımının yaygınlaşacağına işaret eden firma sahipleri, devletin toplu konut projelerine ağırlık vermesini de olumlu buluyor.

 

 

Türkiye çelik hasır sektöründe resmi olmayan rakamlara göre, yaklaşık 30 firma faaliyet gösteriyor. Bugün itibarıyla yerli sermayenin elinde bulunan sektörün oluşturduğu ticari büyüklük ise 500 milyon dolan buluyor. Daha çok inşaat sektörünün performansına bağımlı olan sektör, 2011 yılı itibarıyla yaklaşık yüzde 15 oranında büyüdü. Bu yıl içinde de çift haneli büyüme bekleyen sektör aktörleri, bu yılki büyüme rakamlarının biraz daha düşük olacağı fikrinde birleşiyor. Avrupa krizi, banka faizlerinin yükselmesiyle inşat sektöründeki yavaşlama gibi nedenlerle bu yıl büyümenin biraz düşeceği değerlendirmesini yapan sektör aktörleri, bu alanda doğacak boşluğun yakın coğrafyaya yapılacak ihracatla giderileceğini vurguluyor.

 

Bugün itibarıyla yaklaşık 80 milyon dolarlık milyon dolar ihracat yapan sektörde Rusya, Türk cumhuriyetleri, Ortadoğu ve Afrika ülkeleri önemli pazarlar arasında sayılıyor.

 

 

Çelik hasırın saha betonlarında, perde betonlarda, döşemelerde, beton yollarda, istinat duvarlarında ve tünellerde olmak üzere çok çeşitli kullanım alanları bulunuyor. Sektör aktörlerine göre, biraz daha zorlama ile ürün bahçe çiti ve korkuluk olarak da kullanılabilir. Bu ürünün gelişmiş ülkelerde yaygın bir şekilde kullanıldığını aktaran firma sahipleri, söz konusu yöntem sayesinde geleneksel inşaat demiri uygulamasının son bulacağına işaret ediyor. Şu anda birçok inşaatın ana girdisinin çelik hasır olduğunu, ürünün zaman işçilik ve betondan tasarruf sağladığını, uygulandığı yapıda dayanıklılığı artırdığını anlatan sektör aktörleri, yapılardaki bilinç düzeyinin istenilen seviyeye gelmesinin ardından kapasitelerinin artacağına dikkat çekiyor. Mevcut durumda Türkiye'de çelik hasır kullanımının gelişmiş ülkelerin 10'da biri oranında kaldığını anlatan firma sahipleri, özellikle yaygın olan küçük ölçekli inşaat projelerinde çelik hasır kullanımının henüz istenilen seviyeye gelmediğini vurguluyor. Bu konuda denetimlerin yetersiz kaldığını anlatan sektör aktörleri, fiyata odaklı iş yapan müteahhit zihniyetinin son bulmasını talep ediyor.

 

 

Sektörün sorunları noktasında ise öne enerji maliyetlerinin yüksekliği çıkıyor.

 

 

Geniş satıhlı dikey ve yatay betonarme elemanların teçhizat malzemesi olan çelik hasır, soğuk çekilerek mukavemeti arttırılmış ve nervürlendirilmiş çelik çubukların birbirine nokta kaynağı ile milimetrik hassasiyette bağlanmaları ile imal ediliyor, özellikle son 10 yılda Türkiye çapında kullanımı yaygınlaşan çelik hasır, saha betonlarında, perde betonlarda, döşemelerde, beton yollarda, istinat duvarlarında ve tünellerde kullanılabiliyor. Geleneksel inşaat demiri yerine kullanılan bu ürünle, zaman, işçilik ve betondan tasarruf ediliyor. Eski usul inşaat demirlerinde çubukları tek tek kesme, kanca yapma, döşemeye belirli aralıklarla yerleştirip birbirine bağlama gibi işlemler uygulanıyordu. Ancak çelik hasırların plakalar halinde oluşu, kolay taşınabilmesi ve montajının kolaylığı zamanın daha verimli kullanılmasını sağlayarak, iş akışını hızlandırıyor. Türkiye'de pahalı enerjinin kullanıldığını ve tüketilen enerjiden alınan vergilerin çok fazla olduğunu anlatan sektör aktörleri, faaliyet alanlarının doğrudan enerjiye bağlı olması sebebiyle kâr marjlarının düştüğünü bildiriyor. Yine piyasadaki üretici sayısının fazlalığı nedeniyle aşırı rekabet ortamı oluştuğuna da dikkat çeken firma sahipleri, ayrıca yatırımlara yeterli devlet teşviğinin sağlanamaması, Ar-Ge bilincinin yetersizliği ve işçilik maliyetlerinin rakip ülkelere kıyasla yüksek olmasının sektöre olumsuz yansıdığını vurguluyor.