Gayrimenkul Yatırım Fonu, Türk ekonomisini uçuracak!
Avrupa'daki büyüklüğü 500 milyar dolar olan Gayrimenkul Yatırım Fonu sistemi, SPK'nın hazırladığı tebliğle Türkiye'de ekonominin itici gücü olacak.
Türkiye, gayrimenkul alanında yakın bir süre içerisinde yeni bir yatırım aracına daha merhaba dedi. Gayrimenkul Yatırım Fonu modeli, özellikle yabancı yatırımcıların ilgisini çekecek detaylara sahip. Sermaye Piyasası Kurulu'nun üzerinde çok çalışarak detaylandırdığı GYF modelinin, Türk ekonomisine büyük katkılar sağlaması bekleniyor.
Avrupa genelindeki büyüklüğü 500 milyar dolar seviyesinde olan Gayrimenkul Yatırım Fonu sistemine başı Almanya çekiyor. Türkiye'de SPK'nın koyduğu kuralla büyüklüğü 3 ayda 10 milyon lira barajına ulaşması gereken GYF'leri, Re-Pie Gayrimenkul CEO'su Hasan Bayhan'la konuştuk.
İşte Gayrimenkul Yatırım Fonu sistemiyle ilgili merak edilenler ve yanıtları…
Ne tür fonları yönetiyorsunuz?
“Re-Pie olarak Türkiye'nin ilk SPK lisanslı gayrimenkul portföy yönetim şirketiyiz. Bugüne kadar 6 tane fon kurduk. Bunlardan ikisini aktif olarak yönetmeye başladık .Kategori olarak ürün bazında ve tip bazında fonları ayrı tutuyoruz. Bunlardan ilki bireysel yatırımcıya hitap eden Anadolu Stratejik Arsa Arazi Fonu. Burada arsa yatırımı yapmak isteyenler için önemli fırsatlar sunuyoruz. Bunun dışında bir aileye özel fonumuz var. Konut ve ofis pazarında bir fon kurmadık. Perakende ve AVM konseptinde fonlarımız var. AVM fonlarında yatırımcılar, bütçeleri kadar alım yaptıkları için AVM'nin bir oranına sahip olmuş oluyor. Fon sahipleri 3 ayda bir kiralarını alıyor. AVM'ler yabancı para cinsinden olduğu için diğer yatırımlara göre daha fazla kazandırıyor. Zorunlu emeklilik fonlarının, GYF'lere yatırılmasını destekleyen fonlar var”
Fon kurmanın para sınırı var mı?
“SPK kurulan fonun bir yıl içinde 10 milyon liraya ulaşmasını zorunlu kılıyor. Şayet ulaşmazsa, fon tasfiye ediliyor. Bizim ilk fonumuz, 3 ayda 10 milyon barajına yaklaştı. İyi çalışan 50-60 mağazalı AVM'ler 100-150 milyon lira gibi değerlere sahip. Bakıldığında bir alt limit var ancak gayrimenkul sektörü için büyük bir rakam”
Yatırımcı, sahip olduğu fonu istediği zaman satabilir mi?
“Fonlarımızın elde tutma süreleri var. Arsa fonumuzda sınırımız 2 yıl. Yatırımcı bu süre dolmadan arsayı iade edip parasını almak istiyorsa yüzde 30'luk ceza ödüyor. Bu ceza, fona gelir olarak kaydediliyor ve diğer yatırımcıların kazancı oluyor. AVM fonlarımızda ise elde tutma süre sınırı 1 yıl. Fona iade dışında yatırımcı gelip devretmek istediğini söyleyince, başka yatırımcılara devretmesi mümkün”
Gayrimenkul Yatırım Fonu'nda vergi sistemi nasıl işliyor?
“Vergi tarafında normalde bireysel yatırımcı, gayrimenkul yatırımı yaptığında yüzde 35'lere varan vergi ödüyor. Bu işlemi şirket üzerinden yaptığında yüzde 20 Kurumlar Vergisi, stopajla birlikte yüzde 34'lere yaklaşan vergi yükü oluyor. Fonların desteklenmesi amacıyla, vergiden muaf tutuldu. Tek vergi, fondan para çekildiğinde kar üzerinden yüzde 10'luk stopaj vergisi ödeniyor. Para fondan çekilmezse hiçbir şekilde vergi ödenmiyor”
Gayrimenkul Yatırım Fonu zarar eder mi?
“Fonlar, doğru fiyattan alınmamışsa zarar edebilir. Ancak burada da önleyici mekanizma var. Fon, alım yapmadan önce TSKB'ye değerleme yaptırıyor. Alınan malın değeri 10 lira ise, fon bu rakamın üzerinden alım yapamıyor ya da yatırımcıların onayını alması gerekiyor”
GYF'ler Türk ekonomisine ne katar?
“Bireysel yatırımcı açısından getiri sağlıyor. Çoğu kişinin emeklilik fonu var, bu tip yeni ürünlerin gelmesi daha olumlu sonuçlar doğuracak. Aslında hem emeklilik sistemi, hem de gayrimenkul sistemini destekleyen bir yapı oluşacak. Gayrimenkul geliştiricilerde satış çok önemli bir nokta ancak fonla birlikte daha büyük satışlar gerçekleşecek. Bu sayede daha büyük gelirler elde edecek olan firmalar, büyük projelerin startını daha kolay verebilecek. Bu açıdan bkaıldığında hem yatırımcı, hem geliştiricilere büyük katkılar sağlayacak”
Dünyada bu işin lideri kim?
“Gayrimenkul yatırım fonu sistemi, 1930'lu yılların başında İsviçre'de başlamış ancak bugün dünyadaki lideri Almanya. Fon sistemi Almanya'da uzun yıllardır büyüyen bir alan ve bu konuda çok tecrübeliler. Lüksemburg, İsviçre ve İngiltere gibi ülkeler başta olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde bu sistem yaygın. Avrupa genelinde gayrimenkul yatırım fonu büyüklüğü 500 milyar dolar büyüklüğüne sahip. Amerika'ya bakıldığında üniversiteler, öğretmenler fonu gibi alanlar var. Avrupa ve ABD dışında dünyadaki büyüklüğü limitli. SPK bu fonları oluştururken Almanya'yı örnek aldı. GYO'ların şirket riskinden arındırılmış hali, GYF olarak karşımıza çıkıyor”
Konut fonuna sahip misiniz?
“Aktifte kurulmuş bir konut fonumuz yok, bunun temel sebebi konut ve ofiste getirinin AVM'lere göre düşük olması olarak açıklayabiliriz. Bu anlamda bir fon projemiz var, üzerinde çalışıyoruz. Konut alan yabancıya belli şartlarla vatandaşlık verilmesi konusuna baktığımızda, kanun 1 milyon dolar ev alan ve 2 milyon dolar gibi kırılım vardı. Yeni güncellemeyle 1 milyon 500 bin dolarlık GYF alan yabancı da vatandaşlık hakkı elde edebiliyor. Yabancı yatırımcıya GYF'lerde vergi oranı sıfır, bu da önemli bir detay olarak göze çarpıyor”
En fazla ilgi hangi ülke yatırımcısından geliyor?
“Katar, Türkiye için çok önemli bir pazar ki zaten son dönemdeki yatırımların büyük bir bölümü buradan geldi. Bu sistemin nasıl çalıştığını tam olarak bilmedikleri için Expo Turkey by Qatar'da bu anlamda iyi oldu. Bugünlerde Azerbaycan, Kuveyt, Katar, Bahreyn yatırımcıları Türkiye'ye geliyor. AB ile ilgili gelişmeler, Batı yatırımcısını bekle gör politikasına itti”
Uğurcan Tokay / emlaktasondakika.com
Yorum Yaz