Sektörden Haberler
19.06.2013 14:06
Okuma Süresi: 03:29 dakika

Konut satışlarında mütekabiliyet rüzgarı esiyor!

Mütekabiliyet Yasası'nın çıkmasının üzerinden henüz bir yıl geçmedi ama yasanın rüzgarı gayrimenkul satışlarını uçuruyor. Bu yıl sektör 3 milyar dolarlık satışa imza atmaya hazırlanırken, amaç kısa vadede yılda 5 milyar, orta vadede ise yılda 10 milyar dolarlık satış hedefini yakalamak

Geçen yılın sonlarına doğru yasalaşarak yürürlüğe giren Mütekabiliyet Yasasının yarattığı rüzgar Türkiye'deki gayrimenkullere olan yabancı talebini adeta patlattı. Özellikle Ortadoğu, Körfez ülkeleri ve Rusya Federasyonu ülkelerinden Türkiye gayrimenkullerine yoğun talep var. Ağaoğlu Şirketler Grubu Başkanı Ali Ağaoğlu, mütekabiliyet yasasından bu yana yüzde 95'i Körfez ülkelerine olmak üzere 600 milyon dolarlık satış yaptıklarını, 2013-2014 döneminde de toplamda 2 milyar dolarlık satış hedeflediklerini söylüyor. İstanbul'un bir dünya kenti olması ile Türk dizilerinin Körfez ülkelerindeki popülerliğinin artmasının satışlarına olumlu yansıdığına işaret eden Ağaoğlu, her gün yeni yabancı yatırımcılarla satış konusunda görüşmeler yaptıklarını belirtiyor. Bireysel yabancı alıcıların yanı sıra Türkiye'ye büyük gayrimenkul geliştirici şirketlerin ve fonların ilgi duyduğuna işaret eden Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı, "Körfez bölgesinden üç farklı fon ile görüşmelerimiz sürüyor. Bunlar orta ve büyük ölçekli projeler geliştirip kendi portföylerine sunmayı planlıyorlar. Bu yıl ve önümüzdeki yıl Türkiye'de bu tür iş birliklerini çok sık duyacağız" diyor.

Küresel kriz nedeniyle yatırım planlarını gayrimenkule yönlendirdikleri belirtilen bu yatırımcıların, hızla gelişmekte olan İstanbul'dan yatırım ve oturma amaçlı ev aldıklarına dikkat çekiliyor.

Orta vadede 10 milyar dolar

Yasanın yürürlüğe girdiği 2012'nin son iki çeyreğinde yabancılara gayrimenkul satışında artış yaşanırken, yıl genelinde yüzde 30,9'luk bir artış gerçekleşti ve satışlar 2,64 milyar dolara ulaştı. 2013'te ise 3 milyar dolar rakamının aşılması hedefleniyor.

Kısa vadede yılda 5 milyar dolar, orta vadede ise yılda 10 milyar dolarlık gelir sağlaması beklenen Mütekabiliyet Yasası nedeniyle Ağaoğlu'ndan Dumankaya'ya ve Varyap'a kadar birçok gayrimenkul firması yatırımları ve konut satışları için farklı ülkelerde ofisler açmıştı.

Yasa çerçevesinde yapılan düzenlemeyle birlikte Rusya, Katar, Suudi Arabistan, İran, Irak, Türk Cumhuriyetleri, Azerbaycan, Birleşik Arap Emirlikleri ve diğer Arap ülkelerinden önemli bir talep gelmeye başladı.

Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Yönetim Kurulu Üyesi Işık Gökkaya, yapılan düzenlemelerle birlikte yabancılara yapılan gayrimenkul satışının 2013'te 3 milyar dolara, orta vadede ise 10 milyar dolara ulaşmasının beklendiğini söylüyor.

10 bin 687 taşınmaz

Gökkaya, "2013'ün ilk çeyreğinde net doğrudan uluslararası yatırım girişi 2.4 milyar dolar oldu. Bunun 719 milyon dolarını gayrimenkul sektörüne yapılan yatırımlar oluşturdu. Rusya, Katar, Suudi Arabistan, İran, Irak, Türk Cumhuriyetleri, Azerbaycan, Birleşik Arap Emirlikleri ve diğer Arap ülkelerinden önemli bir talep gelmesini bekliyoruz" diyor.

Mütekabiliyet Yasası'nın ardından 11 bin 8 yabancıya, 2 bin 513'ü arsa, 8 bin 174'ii konut olmak üzere toplam 10 bin 687 taşınmaz satışı gerçekleştirildi. Dünyada yabancıya satış pazarının 1 trilyon dolarlık bir pasta olduğuna ve bundan Türkiye'nin 3 milyar dolarlık pay aldığına işaret eden İnanlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan, "Türkiye dünyadaki pastadan sadece binde 3 pay alıyor. Bunu yüzde 5'lere çıkarıp 50 milyar dolarlara ulaştırabiliriz ancak bunun için Kuzey İstanbul projesinin hayata geçirilmesi şart" diyor.

Tercih kıyı bölgeleri

Yabancılar İstanbul dışında kıyı bölgelerinden Antalya Alanya ve Muğla Fethiye'ye yoğun ilgi gösterirken, Aydın, İzmir, Bursa, Ankara, Mersin, Hatay ve Yozgat da ilgi gösterdikleri kentler oluyor. İstanbul'da daha çok konut projelerinden alım yapan yabancılar, kıyı bölgelerinden yazlık alıyorlar. Bursa, Hatay, Yozgat gibi kentlerden de kaplıca yatırımı yapmak üzere arazi aldıklarına da dikkat çekiliyor. International Property Show Emlak ve Gayrimenkul Fuarı (IPS) Türkiye temsilcisi Yusuf Hızarcıoğlu, İstanbul'un hala Londra, Paris gibi dünya kentlerine göre gayrimenkulde ucuz bir kent olduğunu, bunun da yatırımcıların ilgisini çektiğini söylüyor. Kıyı bölgelerinin hala ucuz pazarlandığına dikkat çeken Hızarcıoğlu, Antalya, Fethiye gibi bölgelerde yapılan satışların hala çok ucuz olduğunu, buradaki fiyatların hak ettiği noktalara gelmesinin önemli olduğunu vurguluyor.

Oturma izinleri uzadı

Mütekabiliyet Yasası kapsamında Türkiye'den ev satın alan yabancının oturma izninin üç aydan bir yıla çıkarılması ile 183 ülkeden koşulları sağlayan yabancıların taşınmaz almasının önü açılırken, konut satışlarında da artış yaşandı. Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Dumankaya, "Mütekabiliyet Yasası sonrası pek çok yabancı ülkemizden oturuma yönelik konut alımına başladı. Oturum izni konut alımı yapan ya da alım yapmak isteyen yabancı alıcıların önündeki en büyük engeldi. Bu engel de aşıldığı için satışların artmasını bekliyoruz" diyor.

Almanlar ilk sırada

Türkiye'den gayrimenkul almakta ilk sırada yer alan Alman vatandaşları, Türkiye'den 2 bin 557 gayrimenkul satın alırken, Almanya'dan 702 kişiye, Türkiye'nin çeşitli yerlerinden bin 263 arsa ile bin 294 konut satıldı. İkinci sırada yer alan İngiliz vatandaşları 235 arsa, bin 67 konut olmak üzere bin 302 taşınmaz alırken, üçüncü sıradaki Avusturya vatandaşları da 205 arsa ve 147 konut olmak üzere 352 taşınmaz aldı.

Mütekabiliyetin ardından ABD, Suudi Arabistan, Rusya Federasyonu ve KTTC'den de talep geldi. Türkiye'den 81 konut ve 56 arsa satın alan Amerikalılar, toplam 66 bin 638 m2 yer aldı. Arap ülkelerinden ise ilk sırada 196 konut ve 13 araziyle Kuveyt ilk sırayı alırken, ikinci sırayı 104 konut ve 64 araziyle Suudi Arabistan, üçüncü sırayı 58 konut ve 49 araziyle Birleşik Arap Emirlikleri alıyor.

Levent Gökmen/Ekonomist