Libya'da alacağı olan Türk müteahhitlere ödemeler yapılamıyor!
Libya'da yaşanan 'Arap Baharı' olaylarının ardından orada iş yapmış Türk müteahhitlere ödemeler hala yapılamıyor. Türk firmalar ilk etapta 3.5 milyar dolarlık bir ödemenin yapılmasını beklerken, Libya'da yaşanan iç problemler nedeniyle oluşan bürokratik engeller ödemelerin önüne set çekiyor
Libya'da Şubat 2011'de başlayan 'Arap Baharı' olayları sürecinden bu yana orada iş yapan Türk müteahhitlik firmalarına ödemeler yapılmıyor. İlk etapta bitmiş iş bedeli olan 2.5 milyar dolar ve envanter zararı 1 milyar dolar olmak üzere toplamda 3.5 milyar dolarlık ödemenin yapılmasını isteyen şirketler, "Artık sabrımız tükendi" mesajı veriyor. Buna karşın Libya'da gerek hükümet düzeyinde gerekse yerel idareler bakımından yaşanan bürokratik sıkıntılar ödemeleri engelliyor. Geçtiğimiz dönemlerde hükümetler arası karşılıklı ziyaretler de verilen olumlu mesajlara rağmen soruna çözüm olamadı.
Libya'daki son durumu Dünya'ya değerlendiren Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türk-Libya İş Konseyi Başkanı Ersin Takla, beyan edilen rakamlara göre 11-13 milyar dolarlık iş hacmimiz olduğunu ifade etti. Bu iş hacminin 2.5 milyar dolarlık kısmının bitmiş işler olduğunun altını çizen Takla, "Orada iç karışıklıklar nedeniyle çekilirken arkamızda 1 milyar dolarlık da iş makineleri vs. envanter bıraktık. Ekonomi Bakanlığı verilerine göre şuanda 51 tane mukavelenin başladığı ve bunun 21 tanesinin eski işler olduğu gibi bir rakam ortada. Libya'da 400 tane mukaveleden bahsediliyor. Küçük hacimli işler başlarken büyük hacimliler başlayamamaktadır” dedi.
Kaddafi'nin müdürleri de gönderildi, yönetim sorunu ortaya çıktı
Arap Baharının Libya'da başladığı Şubat 2011'den bu yana ödemelerin düzenli olarak yapılmadığını aktaran Üstay inşaat Genel Müdürü Murat Üstay, ortalama olarak 100 projeden ödeme yapılanların sayısının çok düşük olduğunu ifade etti. Libya Hükümeti'nin geçtiğimiz nisan ayında bütçeyi onayladığını belirten Üstay, şunları söyledi: "Bütçenin idarelere gitmesi haziranı buldu. İdareler de o zaman ödemelere başladı. Fakat bu her idarenin her firmaya ödeme yapmaya başladığı anlamına gelmiyor. Sadece Odak idaresinde 109 projenin değeri 7.5 milyar dolar. Libya genelinde 19 milyar dolarlık sözleşme bedelimiz var. Tüm Türk firmaları oradaki işlere devam etmek istiyorlar. Ama özellikle Odak gibi karışık idarelerde süreler uzuyor. Makul bir süre olmadığı sürece Türk firmalar da bir yere kadar dayanabilir. Hukuk yoluna gitmek isteyen, hatta süreci başlatan firmalarımız var." Üstay. Kaddafi döneminde bakanlık yapanlardan sonra müdürlük yapanların dahi yönetimden gönderildiğini söyleyerek, bunun bir yönetim sorunu doğurduğunu vurguladı.
Hukuki süreci araştırıyorlar
İşlerin başlayabilmesi için Libya tarafından sunulan protokollerin kabul edilebilir olması gerektiğine dikkat çeken Takla, kendilerine sunulan maddeler arasında olaylarda hiçbir tarafın sorumluluğu olmadığının kabulü şartının bulunduğuna dikkat çekti. Bu şartın kabulünün 1 milyar dolarlık envanter zararının karşılanma hakkını kaybetme anlamına geldiğini belirten Ersin Takla, bunun kabul edilebilir bir tarafı olmadığını savundu. Zamanın uzaması nedeniyle mali açıdan zor durumda kalan Türk firmalarının olduğunu ve bunların hukuki yollarla ilgili araştırma yaptığını açıklayan Takla, sözlerine şöyle devam etti: "Libya tarafı bu konuda karar almakta yavaş davranıyor. Orada emniyet gibi sorunlar var ve bunlar öne çıkıyor. Ekonomik sorunlar ikinci planda kalıyor. Buna rağmen Libya hükümeti ekonomik hayatı canlandırmak için inşaat çalışmalarının önemli olduğunu biliyor ve adım atmak istiyor. Sanırım koordinasyonu kendi içinde sağlamakta güçlük yaşıyorlar."
Eximbank'tan firmalara Libya'da kredi desteği
Libya'da iş yapmış olan şirketlerin, dayanma sürelerinin uzatılması için Eximbank'ın destek verdiğini kaydeden DEİK Türk- Libya İş Konseyi Başkanı Ersin Takla, "Libya'nın parası var. Beklenen hızda olmasa da bir şekilde ödemeler yapılacak, önemli olan ne kadar dayanılabilecek. Çok uzun bir süreye dayanılmaz. Şu anda şirketlerin nefesinin daralmasını önlemek için mesela Eximbank kredilerini uzatıyor" dedi.
Libya'daki iç problemlere de dikkat, çeken Takla, "Bu yıl içerisinde Libya'da genel seçimler yapılıp, kalıcı hükümete idarenin devredilmesi planlanıyordu. Fakat öyle görünüyor ki kendi içlerindeki problemler nedeniyle bu ekimde yapılması planlanan seçimler gecikti. Öncelikle Anayasa yazılması planlanıyordu. Daha anayasayı yazacak kişiler belirlenmedi. Gözükene göre en az 1 sene daha ara hükümet kalacak" diye konuştu.
17 milyar dolar ayrıldı, parlamento bekleniyor
Takla, geçtiğimiz haftalarda Libya Başbakanı'nın bir gazeteye verdiği beyanat ile ilgili ise şu yorumlan yaptı: "Başbakan orada diyor ki 'Libya o ödemeleri hemen yapmalıdır. Aksi takdirde zaten bu firmalar haklarını Libya'nın yurtdışı gelirlerinden hukuk yoluyla alacaklardır. Bu açıdan bir an önce davranmamız gerekir.' Geçici parlamentodan icazet bekler pozisyonda olduğunu belirtiyor. Bu açıdan bakınca harekete geçmek için Libya Başbakanı'nın daha önce söylediği paralelde hareket etme arzusu var ama parlamentodan yetki bekliyor. 20 milyar dinar bütçeden pay ayırdıklarını söylüyor bu ödemeler için. Bu da yaklaşık 17 milyar dolara denk geliyor. Bunu gerçekleştirirlerse önemli bir güven ortamı oluştururlar. Öte yandan 3.5 milyar doların dışında kalan tablonun da revize edilip edilmeyeceğini soruyoruz."
Dünya
Yorum Yaz