Mütekabiliyet ve 2B yasaları konuttan döviz girdisi sağlayacak!
Yabancılar Türkiye için iki önemli riskten bahsediyor. Birincisi cari açık, diğeri dolaylı vergiler. Cari açıkta iyileşme sinyalleri almışlar. Şimdilerdeyse dolaylı vergileri soruyorlar
Türkiye, yabancı sermayenin ilgi gösterdiği ülkeler arasında giderek öne çıkıyor.
Yabancılar Türkiye için iki önemli riskten bahsediyor. Birincisi cari açık, diğeri dolaylı vergiler. Cari açıkta iyileşme sinyalleri almışlar. Şimdilerdeyse dolaylı vergileri soruyorlar.
Suriye ile yaşanan gerginliğin yol açtığı yeni sıcak gündem, yabancı yatırımcıyı Türkiye'ye çekme çalışmalarını hızlandıran ekonomi yöneticilerini ne kadar endişelendiriyor, bilemeyiz. Ancak yatırımcılar yönünden bu gündemin çok da ön plana alınmadığı görülüyor. Bu durum, hükümetin Suriye konusunda agresif bir politika izlemeyeceği yönünde verdiği sinyaller etkili olmuş olabilir. Edindiğimiz izlenim o ki, Türkiye'ye gelmeyi düşünen yatırımcının kafasında Suriye'den çok dünya ekonomisi, Avrupa ülkelerinin durumu, Türkiye ekonomisinin olumlu ve olumsuz yönleri, Türkiye'nin komşu ülkelerindeki gelişmelere ilişkin soru işaretleri var
Cari açıkta önemli hamleler var
Türkiye'nin cari açık sorununun bugünden yarına çözüleceğini düşünmeye imkân yok. Enerjiye olan bağımlılık düzeyi, bu sorunun hep var olacağını gösteriyor. Burada önemli olan, enerji dışındaki nedenlerin kontrol altına alınıp alınmaması. Yabancılar, cari açığa yol açan ithal ürünlerin Türkiye'de üretilmesini özendiren yeni teşvik mekanizmasını; yabancılara gayrimenkul satışında mütekabiliyet şartının kaldırılmasını ve konutta yeni KDV düzenlemesini, "cari açığı azaltmaya yönelik önemli hamleler" olarak niteliyorlar.
Teşvikler tamam da konut ve mütekabiliyet de nereden çıktı, diyebilirsiniz. Yabancılar, mütekabiliyet ile konut KDV'sinde yapılan iki ayrı düzenlemeyi, çok iyi düşünülmüş bir cari açık kurgusu olarak yorumlamışlar. Deniyor ki: "Mütekabiliyet sınırlaması kaldırılarak yabancıların Türkiye'den gayrimenkul alımının önü açılıyor. Bu demektir ki, Türkiye'ye bu yolla ciddi ölçülerde döviz girişi olacak. İkincisi, konutta KDV oranı yüzde 1'den yüzde 18'e çıkarılırken ruhsatı alınmış yapılar için bu oran yüzde 1'de tutuldu. Demek ki mevcut konut stokunun hızla yabancılara satılabileceği düşünülmüş. Bu, bir anda yüklü miktarda döviz girişi sağlayabilir. Gayrimenkul yoluyla gelecek yabancı hem döviz getirecek hem de ülkeye yerleşip harcama yaparak ekonomiyi hızlandıracak."
Damga Vergisi'ni yabancı anlamıyor
Türkiye'de yatırım yapmayı planlayan yabancıların cari açık dışında bir de dolaylı vergileri önemsediklerini söylemiştik. Yerli ve yabancı şirketlere bağımsız denetim, vergi, finansman ve danışmanlık hizmetleri veren Ernst&Young'ın Vergi Bölümü Başkanı Erdal Çalıkoğlu, yabancı yatırımcıların Türkiye'deki vergi oranlarından değil, dolaylı vergiler ve işlem yükünden şikâyetçi olduklarını anlattı.
Çalıkoğlu, Türkiye'de Gelir ve Kurumlar Vergisi ile KDV oranlarının AB ülkelerinin önemli bölümünden daha düşük olduğunu, bu durumun yabancılarda memnuniyetle karşılandığını belirtirken, "Ancak, dolaylı vergiler çok fazla. Örneğin Damga Vergisi'ni yabancılara anlatmakta güçlük çekiyoruz. Amerikalılar, 'Böyle bir vergi bizde de vardı, İngilizleri bu yüzden ülkemizden kovduk!' diyorlar. Her ay birkaç işlem için beyanname vermek büyük iş gücü ve külfet. Dolaylı vergiler ve işlem yükü maliyetleri artıran, hayatı pahalandıran unsurlar" değerlendirmesini yaptı.
Üretim ve istihdamı artırmak için önemli teşvikler açıkladık, yatırımcının kafasını bulandıran cari açık riskini hafifletecek önlemler aldık. Hazır işsizliği azaltmak için kolları sıvamışken hayatı pahalandıran dolaylı vergi engeline de çözüm bulmamız gerekmiyor mu?
Erdoğan Süzer/Bugün
Yorum Yaz