Mütekabiliyet Yasası, yabancı yatırımcıları Türkiye'ye çekiyor!

6302 Nolu Tapu Kanunu ve Kadastro Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına ilişkin Kanun, namı diğer Mütekabiliyet Yasası ile birlikte daha önce Türkiye'den gayrimenkul satın alamayan bazı ülke vatandaşlarına serbestlik getirilirken; yabancı bir kişinin sahip olabileceği toprak miktarı da arttırıldı. Ayrıca artık satılan toprakların diğer ülkelerde mütekabiliyeti de aranmayacak. 

 

Platin Gayrimenkul Genel Müdürü Haluk Erol, daha önceki kanunda," ben Türkiye'de bir mülk satıyorsam, alan ülkenin vatandaşı da kendi ülkesinde Bir Türk vatandaşuıa mülk satabilmeliydi, yani karşılıklılık esası vardı" diyor. Bu yasayla mütekabiliyet esası kalktığını söyleyen Erol, bunun Türkiye'ye mülk satmayan bir ülkeye de Türkiye'nin mülk satabilmesi anlamına geldiğini söylüyor. 

 

Beşiktaş Başkanı ve Esin Yapı Yöne tim Kumlu Üyesi Fikret Orman, yasadaki değişiklik ile birlikte Türkiye'de yatırım yapmak isteyen yabancıların sektörü hareketlendirmesini beklediğini ancak dünyadaki krizin çok büyük bir ilgilinin oluşmasına müsaade etmeyeceğini söylüyor. özellikle Ortadoğu Bölgesi'nden ve eski Sovyet Coğrafyası'ndald ülkelerden ciddi bir talep olmasını beklediğini söyleyen Reha Medin Emlak Şişli Temsilcisi Ömer Faruk Çiçekçi, ilk olarak özellikle tatil yörelerindeki konutlara olan talebin patlayacağını söylüyor. Konut arzı talep arzlar azalmış olacak ve Türkiye'deki yatırımcılar da harekete geçecek. Sonra da talep arsaya ve tarım arazilerine dönecek. Dünya piyasalarındaki durgunluğun insanları temkinli olmaya ittiğini söyleyen Bosforce Emlak Geliştirme ve Pazarlama Yönetici Ortağı Ulvi Özcan, potansiyel müşterilerin yaşadığı Arap coğrafyasındaki siyasi-sosyal ve ekonomik karmaşanın talep patlamasındaki fiyat artışındaki beklentiyi ötelediğini belirtiyor. Körfez Bölgesi'ndeki büyük yatırımcıların daha çok şehrin merkezine yatırım yapacaklarım tahmin ettiğini belirten Fikret Orman, İstanbul'da ilginin Boğaz'da yoğunlaşmasını; Beşiktaş ve Beyoğlu gibi şehir merkezlerine rağbet olmasını beklediğini söylüyor.

 

AVM, otel gibi yatırımları, büyük firmaların Türkiye'de şirket kurup yaptıklarını belirten Çiçekçi, bu yasayla birlikte konut, yazlık gibi perakende alışların ve ikinci el gayrimenkul satışlarının hareketleneceğini, orta ya da küçük ölçekli yatınmcılann Türkiye'ye daha çok çekeceğini söylüyor. Bir münferit müşterinin gelip alacağı gayrimenkuller olduğunu; bir de büyük fonların alacağı gayrimenkuller olduğunu söyleyen Haluk Erol, bunların sadece konut olmayacağım; arsa, arazi, otel arazileri, tatil köyleri arazilerinin de talep göreceğini belirtiyor. Talep arttıkça fiyatların artacağına dikkat çeken Erol, özellikle belli kalitedeki, belli standartlardaki gayrimenlcullerin talebinin artacağını ve dolayısıyla fiyatlarının da artacağını söylüyor. Gayrimenkul fiyatlarının ille talepler gelmeye başladığmda yüzde 10-15 yukarıya çıkacağını düşündüğünü söyleyen Çiçekçi, konut arzı azaldıktan soma, bu konudan satan müteahhitler yemden arsa alıp konut yapacağı için 1-2 yıllık süre içinde yüzde 50 oranında fiyatların artabileceğini belirtiyor. 

 

 

Türkiye'nin coğrafyasının bir avantaj olduğunu belirten Century21 Bravo Broker'ı Atilla Genç, son yıllarda Avrupa ekonomisinde yaşanan düşüş de göz önünde bulundurulduğunda; yeni yasa ile birlikte Türkiye'nin hem Avrupalı hem de Ortadoğulu emlak yatırımcıları için güvenli liman, bir cazibe merkezi olacağını söylüyor. Türkiye, Müslüman bir ülke olduğu için Arap Bahan'nı yaşayan ülkelerdeki münferit insanların Türkiye'de ev alıp, Türkiye'de oturmalarının onlar açısından daha rahat ve daha huzur verici olduğunu düşündüğünü söyleyen Haluk Erol, Türkiye'nin bölgeye de yakın olması dolayısıyla Amerika ve Avrupa'ya göre daha tercih edilir olduğunu belirtiyor. Hükümetin politikasının da Arap Baharı'ndan etkilenen ülkelerdeki insanların Türkiye'de gayrimenkul satın alması için gerekli kolaylıkları sağladığına dikkat çeken Erol, "Belki mütekabiliyet yasasının çıkmasının nedenlerinden de bir tanesi bu. Belki de Türkiye'ye öyle veya böyle sermaye akışını da sağlamak için yapıldı" diyor. "Yabancı ev sahipleriyle çokça karşılaşacağız bundan sonra" diyen Faruk Çiçekçi, Ortadoğu'daki ve Rusya'daki gayrimenkul yatırımcılarının paralarım yatırabilecekleri daha doğru bir yatırım alanı olmadığını vurguluyor. 

 

Orta ölçekli Rus ve Arap yatırımcılar için Londra'da yahut New York'ta ev almanın çok mantıklı olmadığını belirten Çiçekçi, mesafelerin uzak olmasının, vize almanın, Avrupalıların Araplara karşı tutumunun ve kültür farklılıklarının birer sorun olduğunu söylüyor. Çiçekçi, Ortadoğu'dan, Rusya'dan, Kazakistan'dan 3 saatte Türkiye gelinebildiğine, Arapların ve Rusların Türkiye'de kendilerini daha rahat hissettiklerine ve ayrıca Türkiye'de akrabalık ilişkileri, iş ilişkileri olduğuna dikkat çekiyor. 

Türkiye, özellikle bu yasa değişikliğinden soma çok daha kozmopolit bir yer olacağa benziyor. Türkiye'nin dört bir tarafına gerek TOKİ aracılığı ile gerekse site projeleriyle yapılan konutların elde kalmasından mı korkuldu yoksa dünyamn içinde bulunduğu krizlerin Türkiye'ye döviz akışı sağlaması mı öngörüldü bilinmez ama eğer yabana yatırımcıların yatırım gücü varsa ve Türkiye "güvenli liman" olarak görülüyorsa; hem gayrimenkul talebinde hem de doğrudan nakit akışında bir patlama yaşanacağı aşikâr.

 

Mütekabiliyet Yasası ile birlikte daha önce Türkiye'den gayrimenkul satın alamayan bazı ülke vatandaşlarına serbestlik getirilirken; yabancıların sahip olabileceği toprak miktarı da arttırıldı. 

 

 

 

 

Tatil yörelerinin dışında münferit mülk edinmek isteyen insanların çok büyük bir çoğunluğu istanbul'da edinmek istiyor. Bir de Arap ülkelerinden Bursa'ya talep geliyor. Ticarilerde de aynı şekilde. Mesela bir yabancı fon AVM yatırımı yapacaksa, yine Türkiye'deki ticaretin çok büyük bir kısmı istanbul'da döndüğünden istanbul'u tercih ediyor. Onun dışında da sahil şeritleri geliyor.

 

 

 

Bir, iş ve yatırım için mülk almak isteyenler var. Bir de tatil için ev almak isteyenler. Her ikisinin de ihtiyaçları doğal olarak farklılık gösteriyor, istanbul'da AVM'lere veya Bağdat Caddesi, Nişantaşı, Boğaz gibi hatlara yakın ev almayı daha çok tatil amacıyla almak isteyenler tercih ediyor. İş ve yatırım amaçlı alanlar ise merkezi iş alanlarını(MİA) tercih ediyorlar. Yeni yasa ile beraber il verilerde iran, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Azerbaycan vatandaşlarının daha fazla talepte bulunduğu ortaya çıkıyor. 

 

 

 

Boğaz'da Kandilli, Vaniköy, Beylerbeyi, Çengelköy, Bebek, Yeniköy satılık yalılar malikaneler ile çok ilgileniliyor. 

 

Ayrıca yabancı yatırımcılar Bodrum, Çeşme, Antalya, Marmaris gibi bölgelerde konut ve beraberinde ticari yatırımlar için yer arıyorlar. Araplar İzmit'in ilçeleri ve Sapanca'da da daha çok çiftlik ve malikane için yerler bakıyorlar. 

 

 

 

İstanbul dışında, Rusya ve kuzey ülkelerinin talebi Antalya tarafında yoğunlaşacaktır. Rusya'dan gelen daha zengin yatırımcıların talebi de Bodrum, Alaçatı, Çeşme, İzmir tarafında yoğunlaşacaktır. Ortadoğu'daki yatırımcılara hem kültürel hem de coğrafi yakınlık açısından Hatay'ın çok revaçta olacağını düşünüyorum. Mersin de kozmopolit bir yerdir. Taşucu'na kadar çok iyi bir talep olacağını düşünüyorum. 

 

 

 

Mütekabiliyet ilkesine takılan özellikle Azeri, Kazak, Kırgız, İranlı, Rus ve Körfez ülkeleri vatandaşları hem İstanbul'un merkezi lokasyonlarında deniz gören, manzaralı lüks projelere hem de deniz görmese bile ulaşım altyapısı iyi markalı lüks projelere ilgi göstereceklerdir, istanbul dışında Alanya, Fethiye, Didim, Bodrum, Kuşadası ve Ürgüp ilgi gören ilçeler oldu.