Soma Holding yeraltından kazandığını yer üstüne yatırıyor!
Madenciliğe 29 yıl önce başlayan Soma Holding, TTK'dan sonra Türkiye'nin en büyük kömür üreticisi konumuna sahip. Yeni yatırımlarıyla yılda 10 milyon tonluk kömür üretir hale gelecek olan Soma'nın 2012 cirosu 300 milyon TL oldu. Yeraltından elde ettiği bu değeri, son yıllarda yerüstünde gayrimenkule yatıran holdingin İstanbul'da Maslak ve Kartal'da iki önemli projesi bulunuyor.
Soma Havzası'nda 1984 yılından beri yürüttüğü madencilik faaliyetleriyle Türkiye'nin en büyük kömür üreticisi haline gelen Soma Holding, geçen yıl 5.5 milyon ton olan kömür üretimini bu yıl 7 milyon tona çıkarmayı hedefliyor. Bunun için de, devreye alınacak iki yeni maden yatırımı için yoğun çalışmalar yürütülüyor. Sıfırdan yapılan ve kasım ayında üretime geçecek olan 70 milyon dolar harcanan kömür madeni yatırımı ile sekiz ay önce start verilen ve 40 milyon dolarlık diğer maden yatırımı 2014 başında üretime geçecek.
Çalışan sayısı artacak
Yatırımlar tamamlandığında üç kömür işletmesinin yıllık 9 -10 milyon tonluk üretim gerçekleştireceğini belirten Soma Holding Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gürkan, "Bunlar yüzde 80'i mekanize, yüzde 20'si ise yan mekanize işletmeler. Şu an toplamda 6 bin 370 çalışanımız var ve bunun 6 bini maden işimizde çalışıyor. Yeni yatırımlarla birlikte maden alanında bin 500 ek istihdam sağlayacağız" diyor.
Soma Holding bünyesindeki yedi şirketin altısı madencilik, biri ise inşaat sektöründe faaliyet gösteriyor. Geçen yıl 300 milyon TL madencilik cirosuna ulaşan şirket bu yıl ise aynı alanda 450 milyon TL ciro bekliyor. Devam eden ve bu yıl start alacak olan inşaat projelerin tamamlanmasıyla birlikte ise 2014 yılında toplam cironun 700 milyon TL'yi bulması hedefleniyor.
TTK ihalesini kazandı
Soma Holding, 2011 sonunda Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) verilerine göre 136 milyon ton jeolojik rezervi olan Zonguldak Bağlık-İnağzı koklaşabilir taş kömürü sahasının rödevans karşılığı işletme ihalesini de kazandı. Ocak 2012 itibariyle etüt çalışmalarına başlanan projede önümüzdeki 4-5 yıl içinde yaklaşık 200 milyon dolarlık yatırım yapılarak, başlangıçta yıllık 2 milyon ton satılabilir kömür üretilmesi hedefleniyor.
Etüd çalışmaları için bir yılda 20 milyon lira harcadıklarını ancak bugüne kadar yaptıkları çalışmalar ışığında TTK'nın belirttiği gibi 136 milyon tonluk rezerv bulunmadığı kanısına vardıklarını dile getiren Gürkan, "Rezervin bu rakamın çok altında olduğunu tahmin ediyoruz. 2013 sonunda sondaj çalışmalarımız bitecek ve net rezerv ortaya çıkacak" diye anlatıyor. Şirket ayrıca Arnavutluk'ta maden yatırımına yönelik fırsatlar da kolluyor. Daha önceki yıllarda 8 milyar ton olan Türkiye'nin linyit kömürü rezervinin, 2005 yılından sonra yapılan aramalarla 13 milyar ton olarak ortaya çıktığı tahmin ediliyor. Üst kategoride yer alan taşkömürü sadece Zonguldak bölgesinde çıkarılıyor ve taşkömürü rezervinin 1.3 milyar ton civarında olduğu tahmin ediliyor. Diğerlerinin hepsini ise 1 - 3 bin kalorilik, orta ve alt sınıf kömürler oluşturuyor.
Bu kömürlerin hepsinin Türkiye'nin elektrik üretiminde kullanabileceğine dikkat çeken Alp Gürkan, kömür hammaddesinin Türkiye enerji üretimi için çok ekonomik olduğunu vurguluyor. Gürkan, "Zonguldak'ta çok kaliteli taş kömürü damarları var. Bunların içinde çok yüksek metan gazı var. Gerekli tedbirleri almazsanız patlıyor ve insan ölümleri oluyor. Bizim gibi full mekanizasyonla çalışan büyük işletmelerde sorunlar yaşanmıyor. Problemler, başka metodlarla çalışan küçük maden ocaklarında oluyor genellikle" diyor.
Kömüre dayalı santraller
Son yıllarda Türkiye'nin enerji ihtiyacının kömürden elde edilmesinin mümkün olduğunun fark edilmesinin ardından arama çalışmalarının hız kazandığını söyleyen Gürkan, şunları anlatıyor: "Dünya üzerinde halen üretilen elektriğin yüzde 41 'i kömüre dayalı santrallerden üretiliyor. Türkiye'nin geçen yıl tüketmiş olduğu elektrik enerjisi 240 milyar kilowatt saat. Bunun büyük bir kısmı, doğalgaz santrallerinde üretiliyor. Bu da Rusya ve İran'a bağımlı olmak anlamına geliyor. Türkiye'nin, enerji ihtiyacını kendi doğal kaynaklarından karşılaması ve dolayısıyla kömüre dönmesi gerekli. Ayrıca geçen yıl Türkiye'nin 4 milyar dolarlık kömür ithal ettiğini de belirtmek gerek."
Geçen yıl dünyada 7.5 milyar ton kömür üretimi gerçekleşti. Türkiye'nin kömür üretimi ise 75 milyon tondu. Gürkan, enerji üretiminde kömüre ağırlık verilmesi durumunda Türkiye'nin önümüzdeki 10 yılda yaklaşık 250 milyon tonluk kömür üretir hale gelebileceğini söylüyor.
Krom da devreye girdi
Soma Holding maden grubu bünyesinde 1996 yılından beri Mersin'de krom konsantresi üretimi yapan Minsan Madencilik de bulunuyor. Çin'den gelen yoğun talep ve yükselen fiyatlar nedeniyle ihmal ettiği krom alanına da son iki yıldır yeniden yönelen şirket, son dönemde bu işletmesine 8 milyon dolarlık iyileştirme yatırımı yaptı. Bundan 10 yıl önce krom konsantresinin tonunu 60 dolara satarken bugün 300 dolara sattıklarını söyleyen Gürkan şöyle diyor: "Günde 150 ton üretiyorduk şimdi ise bin tonluk bir üretim yapıyoruz. Hepsini ihraç ediyoruz. Yıllık ihracatımız 1 milyon dolardı, bu yıl ise 9 milyon dolara çıkacak. Önümüzdeki yıl yeni yatırımlarımızın tamamlanmasıyla birlikte yaklaşık 15 milyon dolarlık bir ihracat rakamına ulaşacağımızı düşünüyoruz."
İnşaata devam
Gayrimenkul geliştirmeyi de stratejik bir sektör olarak belirleyen holding, gayrimenkul geliştirme şirketi olan Tilaga bünyesinde İstanbul Maslak'ta yapımı devam eden 47 katlı ofis/rezidans kulesi Spine Tower ile bu alandaki ilk projesini hayata geçiriyor. İnşaatına 2.5 yıl önce başlanan ve yaklaşık 130 milyon dolara mal olan bu projenin haziran ayında tamamlanması planlanıyor. Arsa paylaşımı şeklinde geliştirdikleri bu projenin ardından Kartal'da arsa paylaşımı şeklinde yeni bir inşaat yatırımına başlayacaklarını belirten Gürkan, "220 bin metrekare inşaat alanına sahip olacak projeye en geç eylül ayında başlayacağız. Orada ofis ve AVM olacak. Üç, üç buçuk yılda tamamlanacak. Yatırım maliyeti yine 130 milyon dolar gibi olacak" diye ekliyor.
Türkiye nükleerde geç kaldı
Termik santrallerden daha ileri düzeyde elektrik üretiminin nükleer santraller tarafından yapılabildiğini söyleyen Gürkan, Türkiye'nin nükleer enerjiye geçmesini de destekliyor. Nükleer konusunda Türkiye'nin geç kaldığını düşünen Gürkan, şunları anlatıyor: 'Türkiye'nin en azından enerjisinin yüzde 10'unu nükleerden sağlaması gerekirdi. Bütün itiraz edilen maddeleri bilmeme rağmen nükleeri destekliyorum. Bugün dünya üzerinde 500'e yakın nükleer santral var. Fransa elektrik enerjisinin yüzde 80'inden fazlasını tamamen nükleerden karşılıyor. Nükleer santral Türkiye için kaçınılmaz. Termik konusunda da insanların kafasında tereddütler var. Ama şu bir gerçek, artık termik santral yatırımlarında ileri teknoloji kullanıyor. Dolayısıyla çevre dostu."
Özlem Bay Yılmaz/Ekonomist
Yorum Yaz