Tüketiciyi Koruma Kanunu inşaat sektörüne neler getirdi?
İnşaat ve gayrimenkul sektörleri için 28 Mayıs'ta yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu ile yeni bir dönem başladı
İnşaat sektöründeki gelişmelerle birlikte İstanbul, İzmir, Ankara başta olmak üzere Anadolu'nun gelişen kentlerinde markalı gayrimenkul projelerinin sayısında ciddi bir artış yaşanıyor. Bu gelişim inşaat yatırımlarının artmasına, başka sektörden yatırımcıların bu alana yönlenmesine neden oluyor.
Ancak son dönemde TÜİK verilerine göre yaklaşık 400 bini İstanbul'da olmak üzere Türkiye genelinde 1 milyonluk konut arz fazlalığı oluşmuş durumda. Bu durum da rekabeti artırıyor. Bu süreçte de fark sağlayan kazanıyor.
İnşaat ve gayrimenkul sektörleri için 28 Mayıs'ta yürürlüğe giren 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Kanunu ile yeni bir dönem başladı. Tüketici Koruma Derneği'nin (TÜKODER) kanun hakkındaki yorumuna göre, yeni kanun ile birlikte geçtiğimiz yıllarda konut sektöründe yaşanan mağduriyetlerin ortadan kaldırılması hedeflenirken, kanunda inşaat ve gayrimenkul sektörlerine yönelik şu düzenlemeler öne çıkıyor: Maketten satışlara düzenleme
1- Maketten konut satışına yönelik, tüketiciyi olası mağduriyetten koruyacak bir dizi düzenleme yapıldı. Herhangi bir konut projesinden daire alan vatandaşlar artık, 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin ön ödemeli konut satış sözleşmesinden cayabilecek.
2- Ön ödemeli konut satışında devir veya teslim süresi sözleşme tarihinden itibaren 36 ayı geçemeyecek. Devir veya teslim tarihine kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönme hakkı olacak. Ancak, sözleşmeden dönülmesi durumunda satıcı; konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile sözleşme bedelinin yüzde ikisine kadar tazminatın ödenmesini alıcıdan talep edebilecek.
3-Ön ödemeli konut satışında, alıcıya sözleşmenin kurulmasından en az bir gün önce, bakanlıkça belirlenen hususları içeren ön bilgilendirme formu verilecek.
4-Yapı ruhsatı alınmadan, tüketicilerle ön ödemeli konut satış sözleşmesi yapılamayacak.
5- Ön ödemeli konut satışının tapu siciline tescil edilmesi, satış vaadi sözleşmesinin ise noterde düzenleme şeklinde yapılması zorunlu olacak.
Müteahhitlere yönelik düzenlemeler
6Konut sektöründe yaşanan iflaslar sonucunda ortaya çıkan mağduriyetlerin de önlenmesi planlanıyor. Bakanlık belli konut adedinin üstündeki projeler için ön ödemeli konut satışına başlamadan önce firmalara bina tamamlama sigortası yaptırma zorunluluğu getirecek.
7-Bina tamamlama sigortası kapsamında sağlanan tazminat, teminat ve benzeri güvenceler ise olası iflas durumunda tasfiye masasına dâhil edilemeyecek ve üzerlerine haciz konulamayacak.
8-Vatandaş aldığı konutta herhangi bir kusur görmesi halinde bunu kusurun şekline göre müteahhit firmadan kusurun giderilmesini veya dairenin ayıpsız olan emsali ile değiştirilmesini talep edebilecek. Düzenleme kapsamında böyle bir durumun giderilmesi için müteahhit firmaya ise 60 gün süre tanınıyor. Aksi hâlde tüketiciye diğer seçimlik haklarını kullanma hakkı doğacak.
9-Müteahhider tamamladıkları projeden tamamen çekilemeyecek. Kanunlarda veya taraflar arasındaki sözleşmede daha uzun bir süre belirlenmediği takdirde, konutta ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, mülkün tüketiciye teslim tarihinden itibaren beş yıl olarak belirlenirken, ikinci el mülk satışlarda ise satıcının ayıplı maldan sorumluluğu üç yıldan az olamayacak.
Finansmana dönük düzenlemeler
10-Konut finansmanı sözleşmeleri yazılı olarak kurulmadıkça artık geçerli olmayacak.
Geçerli bir sözleşme yapmamış olan konut finansmanı kuruluşu, sonradan sözleşmenin geçersizliğini tüketicinin aleyhine olacak şekilde ileri süremeyecek. Yeni kanun kapsamında sözleşme öncesi bilgilendirme yükümlülüğü de zorunlu olacak.
11- Konut finansmanı kuruluşları, tüketiciye, konut finansmanı sözleşmesinin koşullarını içeren sözleşme öncesi bilgi formunu, sözleşmenin kurulmasından makul bir süre önce vermekle yükümlü olacak.
12- Tüketicinin aldığı konutun taksitlerini ödemeyecek duruma düşmesi halinde ise bankalar ve finansman kuruluşları, kalan borcun tamamını ifa etme hakkını tüketicinin de birbirini izleyen en az iki taksiti ödemede temerrüde düşmesi hâlinde kullanabilecek. Konut finansmanı kuruluşunun bu hakkını kullanabilmesi için tüketiciye en az 30 gün süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması gerekecek. Muaccel kılınan taksitlerin hesaplanmasında faiz, komisyon ve benzeri masraflar dikkate alınmayacak.
Finansal kiralama işlemlerinde, muacceliyet uyarısında verilen süre içinde tüketicinin edimini yerine getirmemesi hâlinde, bu sürenin sona ermesini takiben bankalar, kalan borcun tamamını ifa etme hakkını kullanmak üzere sözleşmeyi feshederek söz konusu konutu satışa çıkartabilecek.
13-Satın alınacak projenin bankalarla kredi anlaşması varsa ve alıcı bu banka üzerinden konut kredisi kullanmışsa, konutun hiç ya da gerektiği şekilde teslim edilmemesi halinde ortaya çıkan durumdan yüklenici firma ve finansman kuruluşu sorumlu olacak.
14- Kredilerde geri ödeme tutarlarının, finansal kiralama işlemlerinde ise kira bedellerinin anaparayı aşan kısmı yeni kanunda yer alan madde kapsamında faiz olarak kabul edilecek. Faiz oranının sabit olarak belirlenmesi hâlinde, sözleşmenin kurulduğu tarihte belirlenen oran tarafların rızası dışında değiştirilemeyecek. Oranın değişken olarak belirlenmesi hâlinde ise, başlangıçta sözleşmede belirlenen oran, dönemsel geri ödeme tutan başlangıçta sözleşmede belirlenen azami dönemsel geri ödeme tutarını aşmamak koşuluyla ve sözleşmede belirlenecek yurt içinde veya yurt dışında genel kabul görmüş ve yaygın olarak kullanılan endekslerden en düşük olanı baz alınarak değiştirilebilecek. Referans faizler ve endeksler Merkez Bankası tarafından belirlenecek.
15-Tüketicilerin vadesi gelmemiş ir veya birden çok konut kredisi taksit ödemesinde erken ödeme tazminatı, gerekli faiz indirimi yapılarak hesaplanan ve tüketici tarafından konut finansmanı kuruluşuna erken ödenen tutarın kalan vadesi 36 ayı aşmayan kredilerde vaizde 1 'ini, kalan vadesi 36 ayı aşan kredilerde ise yüzde 2'sini geçmeyecek.
16- Konut alımı için kullanılan krediye ilişkin bir A" hesap açılması ve bu hesaptan sadece kredi ile İlgili işlemler yapılması durumunda, bankalar tüketiciden bu hesaba ilişkin herhangi bir isim satında ücret veya masraf talep edemeyecek.
17- Bankaların kredi kullandırırken sormadan yaptığı zorunlu sigorta, düzenleme çerçevesinde artık tüketicilerin yazılı izni olmaksızın yapılamayacak. Tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi hâlinde ise, istediği sigorta şirketinden sağladığı teminat, konut finansmanı kuruluşu tarafından kabul edilmek zorunda olacak.
Ekonomist Mortgage
- Etiketler:
- inşaat sektörü
- Tüketiciyi Koruma Kanunu
Yorum Yaz