Deprem çok, sigorta yok
Türkiye'nin deprem riski en yüksek bölgesi olan Ege'de binaların sadece yüzde 25'i deprem karşı sigortalanmış
Marmara Depremi'nin 12. yıldönümünde, Türkiye'nin deprem riski en yüksek bölgeleri arasında gösterilen Ege'de binaların sadece yüzde 25'inin depreme karşı sigortalı olduğu ortaya çıktı. Büyük can ve mal kaybına neden olan Marmara depreminden sonra zararların en aza indirilmesi amacıyla getirilen ve 12 yıldır uygulanan Zorunlu Deprem Sigortası'na (DASK) Ege Bölgesi'nde yaşayan vatandaşlar ilgi göstermedi.
RİSKLİ BÖLGELER
2 milyon 45 bin 662 konutun bulunduğu bölgede, zorunlu deprem sigortası yapılan konut sayısı 524 bin 497'de kaldı. Her 4 konuttan 3'ünün depreme karşı sigortasının olmadığı Ege, son 12 yılda Türkiye'nin en çok deprem yaşanan ikinci bölgesi olma özelliğini taşıyor.
2000- 2011 yılları arasında Türkiye'de meydana gelen 3.5 şiddetinden büyük 328 depremin 83'ü Ege'de gerçekleşti. Geçtiğimiz aylarda Simav'da yaşanan 5.9 büyüklüğündeki depremden sonra uzmanlar tarafından "Yüksek riskli bölge" ilan edilen Ege'de, binaların büyük bölümünün 1999 depreminden önce inşa edildiği, 6 ve üzeri büyüklükteki sarsıntılarda hasar görme ihtimallerinin yüksek olduğu belirtiliyor. Bölgenin en büyük ili İzmir'de konutların yüzde 73'ünde zorunlu deprem sigortası bulunmuyor. Toplam 66 bin 125 konutun bulunduğu Uşak'ta ise bu rakam yüzde 82.5'e çıkıyor. Ege'de zorunlu deprem sigortasının en yaygın olduğu il yüzde 45 ile Muğla oldu.
ENDİŞE VERİCİ DURUM
Ege'deki binaların depremlere karşı dayanıksızlığı istatistiklere de yansıyor. DASK verilerine göre Türkiye genelinde meydana gelen 328 deprem sonrasında hasar sahiplerine toplam 22 milyon 662 bin 120 lira ödeme yapıldı. Bu rakamın 13 milyon 484 bin 884 lirası Ege'deki hak sahiplerine gitti. Bölgede depremlerde zarar gören sigortalı konut sayısı 6 bin 928 oldu. Diğer altı bölgede depremlerde zarar gören konut sayısı ve hak sahiplerini yapılan ödeme miktarlarının toplamı, Ege'nin gerisinde kaldı. Son 12 yılda 103 kez sallanan Doğu Anadolu Bölgesi'nde 3 bin 512 konut için 7 milyon 631 bin 791 lira hasar ödemesi yapılırken, bu rakam 17 Ağustos 1999 depreminden en çok etkilenen Marmara Bölgesi'nde 284 konut için 356 bin 603 lira olarak gerçekleşti.
ŞU ANDA AKTİF
Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı Danışma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Orhan Tatar, Ege Bölgesi'ndeki deprem riskinin yüksek olduğunu belirterek, her an deprem üretme potansiyeli taşıyan fayların varlığına dikkat çekti. Son 5-6 yıllık süreç içinde İzmir, Denizli, Aydın civarlarında birtakım depremler yaşandığını, bunların orta büyüklükteki depremler olduğunu ifade eden Tatar, "Doğrudan bir yerleşim yeri ya da bölge adı vermek yanlış olur, ancak özellikle Denizli, Aydın bölgelerinde İzmir, Muğla, Kütahya civarının risk altında olduğunu söyleyebiliyoruz. Bu tür yerlerde benzer depremleri her zaman yaşama riskimiz var. Bu bölgeler ülkemizin en aktif sismik zonlarından birisi. Gerek karada Ege bölgesi içinde, gerekse Ege Denizi'nin içindeki jeolojik yapılardan dolayı aktif bir bölge. Her an deprem üretme potansiyeli taşıyan faylar bu bölgelerde oldukça fazla bulunuyor" diye konuştu.
Simav depreminde hasar gören bina sayısının yüksek olduğunu hatırlatan Tatar, Ege'de her an 6 ve üzeri büyüklükte hasar yapıcı depremler yaşanabileceği uyarısında bulundu.
KENTSEL DÖNÜŞÜM
Bölgenin yapı stokunun bin an önce çıkarılması ve binaların kentsel dönüşüm politikalarıyla elden geçirilmesi gerektiğine işaret eden Tatar, "Tabi bu çok kolay bir iş değil. Bölgede belirli bir bilinç oluşturulması lazım. Bunun için belediyelerden başlayıp, sıradan vatandaşa kadar bu bilincin yaygınlaşması gerekiyor" dedi.
Marmara önde
DASK istatistiklerinden derlenen bilgiye göre, ülkede en yoğun kentleşmenin yaşandığı ve 4 milyon 416 bin 74 konutun yer aldığı Marmara Bölgesi, deprem sigortasına en fazla ilgi gösteren bölge oldu. Bölgede, yüzde 35.4'lük bir oranla 1 milyon 564 bin 671 konut DASK yaptırdı. Marmara Bölgesi'ni yüzde 29.8 ile İç Anadolu, yüzde 25.5 ile Ege, yüzde 19.5 ile Akdeniz, yüzde 18.9 ile Karadeniz, yüzde 16.4 ile Doğu Anadolu ve yüzde 14.1 ile Güneydoğu Anadolu bölgesi izledi. Bugüne kadar Türkiye genelindeki 12 milyon 988 bin 669 konuttan sadece yüzde 27.1'i deprem sigortası yaptırdı. Ülkede 3 milyon 524 bin 218 binanın deprem sigortası bulunuyor. Deprem sigortasına 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 depremlerinde en büyük hasarın yaşandığı iller ilgi gösterdi. Bolu yüzde 58,5 ile en fazla sigorta yaptıran il olurken, yüzde 52.5 ile Düzce ikinci, yüzde 45.5 ile Yalova üçüncü, yüzde 45.1 ile Muğla dördüncü olarak sıralandı.
'12 yılda yapılan fazla bir şey yok'
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İzmir İl Koordinasyon Kurulu depremin üzerinden 12 yıl geçmesine rağmen siyasal iktidarlarca hiç bir önlemin alınmadığını savundu. Ziraat Mühendisleri Odası'nda bir basın açıklaması yapan Kurul Sekreteri Ferdan Çiftçi, "Türkiye depremle yaşamaya mecbur bir ülkedir. Buna rağmen İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Mersin, gibi fazla göç alan şehirlerimizde konutların yüzde 40'ı kaçak, yapı kullanma ruhsatları dikkate alındığında ise bu oran yüzde 67'ye çıkmaktadır" dedi.
İzmir'de ise durumun farklı olmadığına dikkat çeken Çiftçi, "İzmir'de sadece heyelan bölgesi Kadifekale'de çalışmalar etkin bir şekilde sürdürülmektedir. Bu nedenle İzmir'de öncelikle okullar, hastaneler ve viyadükler güçlendirilmelidir. Bu ülkenin insanlarına karşı sorumluluğu olan biz mühendis ve mimarların yaşanacak deprem felaketlerinde meydana gelebilecek can ve mal kayıplarını en aza indirecek bilgi ve birikimlerine önem verilmesini istiyoruz" dedi.
139 LİRA ÖDEYENE 59 BİN LİRA TEMİNAT
Ege Bölgesi'nde yaşadığı konutu depreme karşı DASK ile sigortalatan vatandaşların cebinden yılda 113 lira ile 139 lira arasında değişen miktarlarda para çıkıyor. DASK'ta risk derecesi 1 kabul edilen Ege'de, 100 metrekarelik betonarme konut için ödenmesi gereken yıllık primi miktarı 139.80 lira. Her yıl sigortasını yenileyen vatandaşların ödeyeceği bedel yüzde 20 düşürülerek 113,84 liraya düşürülüyor. Yenileme ve toplu apartman indirimini aynı anda gerçekleştirenler ise yüzde 40 indirim alıyor. Bu kategoriye giren vatandaşlardın DASK için bir yılda ödeyecekleri miktar 87.88 liraya düşüyor. Evi depremde zarar gören vatandaşlara 59 bin liralık teminat ödemesi yapılıyor.
Kaynak: Yeni Asır
- Etiketler:
Yorum Yaz