İMKB’nin yerine Borsa İstanbul geliyor! TOKİ taşınmazları devralacak!
TBMM İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ve İstanbul Altın Borsası'nın yerine "Borsa İstanbul Anonim Şirketi" kurulacak
Borsa İstanbul, sermaye miktarı, payları, payların devir esasları, paylara tanınacak imtiyazlar, tasfiye, devir, birleşme, fesih, halk arz sınırlamaları, organları, komiteleri, hesapları ve karlarının dağıtımı ile teşkilatına ilişkin esasların yer aldığı sözleşme, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından hazırlanacak ve ilgili bakanın onayına sunulacak. Şirket, bakan onayının ardından kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç 6 ay içinde doğrudan tescil ve ilan edilecek.
İMKB ve İstanbul Altın Borsası'nın tüzel kişilikleri, Borsa İstanbul A.Ş'nin esas sözleşmesinin tesciliyle son bulacak.
Şirketin esas sözleşmesinin tescil edilmesiyle İMKB ve İstanbul Altın Borsası'nın bütün varlık ve borçları, alacakları, hakları ve yükümlülükleri, her türlü kayıtları Borsa İstanbul'a devrolunacak.
Mülkiyeti İMKB'ye ait taşınmaz mal ve arsalar, TOKİ tarafından her türlü kar amaçlı proje ve uygulama yapılmak koşuluyla, Milli Eğitim Bakanlığı ile TOKİ arasında yapılacak protokol hükümlerine uygun eğitim ve öğretim kurumlarına ilişkin harcamaların finansmanında kullanılmak üzere TOKİ'ye bedelsiz olarak devredilecek. İMKB'nin gayrimenkulleri ve üzerindeki yapılar, tasarının kanunlaşmasından itibaren en geç 1 ay içinde tapuda Hazine adına tescil edildikten sonra Borsa İstanbul adına bedelsiz tahsis edilecek. Devir sonrasında TOKİ, Hazine ve SPK'ya devredilen gayrimenkul dışındaki varlıklar ile yükümlülükler arasındaki fark, Borsa İstanbul'un kuruluş sermayesini oluşturacak.
Borsa İstanbul'un yüzde 49 hissesi Hazine, yüzde 51 hissesi kendi adına kaydedilecek.
Şirketin sermayesinin yüzde 4'ü İMKB'nin mevcut üyelerine, binde 3'ü İstanbul Altın Borsası üyelerine eşit ve bedelsiz olarak, yüzde 1'i ise Türk Sermayesi Birliği'ne bedelsiz devredilecek.
Borsa İstanbul'un esas sözleşmesinin tescil edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş'nin (VOB) mevcut ortaklarının talepleri halinde bu şirkette sahip oldukları paylar karşılığında pay oranının 0,05 ile çarpılması yoluyla bulunacak oranda Borsa İstanbul payları verilecek.
Borsa İstanbul'a ait payların bir kısmı, gerektiğinde stratejik ortaklıklar kurulması karşılığında ilgili taraflara veya teknoloji, teknik bilgi ve yetkinlik aktarılması karşılığında diğer borsalara ve piyasa ya da sistem işleticilerine devredilebilecek. Borsa İstanbul'un elinde kalan pay, bedelsiz olarak Hazine'ye intikal edecek.
-Kamu payının halka arzı ya da satışı-
Borsa İstanbul'un kamuya ait paylarının kanun çerçevesinde halka arzı veya satışı Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı bakanın önerisi üzerine Bakanlar Kurulu'nca belirlenecek esaslar çerçevesinde gerçekleştirilecek.
Borsa İstanbul yönetim kurulu başkanı ve üyeleri seçilinceye kadar İMKB'nin mevcut başkanı Borsa İstanbul'un yönetim kurulu başkanı olarak, İMKB'nin yönetim kurulu üyeleri de Borsa İstanbul'un yönetim kurulu üyeleri olarak görev yapacak.
İstanbul Altın Borsası başkanı ve yönetim kurulu üyelerinin görevleri ise Borsa İstanbul'un sözleşmesinin tescil edildiği tarih itibariyle son bulacak.
Borsa İstanbul ve iştiraklerinin her türlü hesap ve işleminin denetimi, şirketteki kamu payı yüzde 50'nin altına düşünceye kadar Hazine Müsteşarlığı'nın seçeceği bağımsız denetim kuruluşunca yapılacak.
Borsa İstanbul ile bağlı ortaklıkları ve iştirakleri, kamu iktisadi teşebbüsleri dahil sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan veya özel kanunla kurulan kamu kurum, kuruluş ve ortaklarına uygulanan mevzuat, uygulama ve kısıtlamalara tabi olmayacak.
İMKB'nin TOKİ'ye taşınmaz devri dışındaki hükümler, Borsa İstanbul'daki kamu payı yüzde 50'nin altına düşünce yürürlükten kalkacak.
-Tasarı üzerindeki görüşmeler-
Komisyonda, AK Parti ve CHP'nin ortak önergesiyle, tasarıya Borsa İstanbul A.Ş kurulmasına ilişkin madde ihdas edildi.
Önergeye karşı çıkan MHP Antalya Milletvekili Mehmet Günal, "Düzenlemeyle İMKB'yi doğrudan özelleştirmiş oluyorsunuz" dedi.
Komisyonda hükümet adına konuşan Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Borsa İstanbul'un dinamik bir kurum olacağını ancak "altın hisse" formülüyle stratejik olarak son sözün devlette olacağını belirtti. Babacan, olası bir özelleştirmenin de SPK'nın iznine tabi olacağını ifade etti.
İMKB Başkanı İbrahim Turhan da sermaye piyasasında parçalı yapıya son vermek istediklerini dile getirerek, Batı ülkelerinin borsalarının birbiriyle birleştiğine dikkati çekti. Turhan, "Parçalı yapıya izin verirsek, Türk sermaye piyasasını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalırız" diye konuştu.
MHP'li Günal, düzenlemeyle Borsa İstanbul'un kar amaçlı bir kuruluş haline getirildiğini de savunarak, bunun mümkün olamayacağını söyledi.
Başbakan Yardımcısı Babacan ise Borsa İstanbul'un anonim şirket statüsünde olacağı için amaçlarından birinin de kar olacağını ifade etti.
İMKB Başkanı Turhan ise dünyada kar amacı gütmeyen 6 borsa kaldığını söyledi.
MHP'li üyeler, İMKB'nin TOKİ'ye arazi devredecek olmasını da eleştirirken, MHP Manisa Milletvekili Erkan Akçay, "Madem bu arazilere okul yapılacak, TOKİ'ye değil Milli Eğitim Bakanlığı'na devredilsin" dedi.
Babacan, bu önerinin dikkate alınacağını kaydetti.
Ali Hakan Der - Kubilay Çelik/Anadolu Ajansı
Yorum Yaz