TOKİ, Kuzey Irak’ın yeniden inşasında model olacak!

Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ),Kuzey Irak Yerel Yönetimi'ne model oldu. TOKİ Başkanı Ahmet Haluk Karabel'imakamında ziyaret eden Kuzey Irak Yerel Yönetimi Ticaret ve Sanayi Bakanı Sinan Çelebi, ülkelerinde öncelikli ihtiyaç olan sosyal nitelikli, düşük maliyetli konut üretimi konusunda 4 farklı kurumsal uygulamabulunduğunu söyledi. 4 farklı kurumu tek çatı altında birleştirip, TOKİ modelini yapılandırmak istediklerini ifade etti. TOKİ Başkanı Karabel de, TOKİ'nin organizasyon yapısı, kurumsal profili, finansman modeli ve uygulamaları hakkında detaylı bilgi verdi. Karabel, “Sayın Başbakanımızın İdaremize tevdi ettiği yeni uygulama hedefi, 2023 yılına kadar 1 milyon konutun üretimi rakamına ulaşmaktır.” dedi. 

 

TOKİ'nin yurt içindeki konut sunumu modelleri son yıllarda uluslararası ölçekte de oldukça ilgi çekiyor. 70'i aşkın ülkeden ortak çalışma ve işbirliği önerilen TOKİ'ye son teklif Kuzey Irak Yerel Yönetimi'nden geldi. Rejim değişikliğinin ardından yeniden yapılanma sürecine giren Kuzey Irak Yerel Yönetimi, inşaat sektöründe de TOKİ'yi model almak istiyor.

 

Kuzey Irak Yerel Yönetimi Ticaret ve Sanayi Bakanı Sinan Çelebi başkanlığında, Kuzey Irak Yatırım Kurulu Hukuk, İdare ve Mali İşler Genel Sekreteri NawrozMuhammadAmin ve Kuzey Irak Ekonomik Kurul Genel Sekreteri ve Başbakan Danışmanı Osman Şiwani'den oluşan heyet dün TOKİ Başkanı Ahmet Haluk Karabel'imakamında ziyaret etti. 

 

TOKİ Başkanı Ahmet Haluk Karabeltoplantıda yaptığı konuşmada, T.C. 58.,59.,60.,61. Hükümetlerinin “Planlı Kentleşme ve Konut Üretimi Seferberliği” kapsamında, 81 il ve 800 ilçede 2.466 şantiyede 559.605 rakamına ulaşıldığını söyledi. Karabel, üretilen konutların yüzde 85'inin sosyal konut,yüzde 15'inin de kaynak sağlayıcı konut niteliğinde olduğunu vurguladı.

 

Karabel, yerel yönetimlerle müştereken başlatılan geniş kapsamlı kentsel yenileme programı doğrultusunda 57 il, 127 belediye kentsel yenileme çalışması yapıldığına dikkat çekerek, bu kapsamda 45.404 konut üretiminin tamamlandığını açıkladı. Karabel, 215.135 konutluk projenin de devam ettiğini bildirdi. “Sayın Başbakanımızın İdaremize tevdi ettiği yeni uygulama hedefi, 2023 yılına kadar 1 milyon konutun üretimi rakamına ulaşmaktır.” diyen TOKİ Başkanı Karabel, “Sosyal donatı uygulamaları kapsamında 857 okul, 881 spor salonu, 113 yurt ve pansiyon, 91 sağlık ocağı, 197 hastane, 471 ticaret merkezi, 448 cami, 41 kütüphane, 27 sevgi evi, 20 engelsiz yaşam merkezi, 4 stadyum inşa edildiğini söyledi. Karabel, ayrıca 67 kamu binasının da tamamlandığını ifade etti. 

 

Konuk Bakanın TOKİ'nin finansman modeline ilişkin sorusu üzerine, Ahmet Haluk Karabel, Hazineden arazi alarak imarlı hale getirdiklerini söyledi. Karabel, “İmarsız arsaların bazıları bedelli, bazılarını bedelsiz alıyoruz. TOKİ olarak bu arsaların imar sorunlarını çözerek arsaların değer kazanmasını sağlıyoruz. Uygun arsalara, sosyal konutlar ya da kaynak geliştirme uygulamaları kapsamında konutlar inşa ediyoruz. Kaynak geliştirme uygulamaları kapsamındaki konutları satarak, bu projelerden sağlanan karı sosyal nitelikli projelerinin finansmanıiçin kullanıyoruz.” dedi. 

 

Konuk Bakan Sinan Çelebi'nin “İlk kaynağı nasıl temin ettiniz?” şeklindeki sorusu üzerine de Karabel, “1984 yılında Toplu Konut Kanunu ile kurulan TOKİ'nin kaynağını oluşturan Toplu Konut Fonu'nun bilahare kaldırılmasını takiben, kapatılan Emlak Bankası'nın portföyündebulunan gayrimenkuller TOKİ'ye devredilmişti. Bunlar TOKİ'nin ilk sermayesini oluşturdu. Daha sonra Arsa Ofisi'nin de kaldırılması ile İdare'ye devri gerçekleşen araziler üzerine konut projeleri üretilerek sermaye oluşturuldu.” ifadelerini kullandı.

 

Kuzey Irak Yerel Yönetimi Ticaret ve Sanayi Bakanı Sinan Çelebi, TOKİ'nin organizasyon şeması ve personel politikası üzerinde de durdu. TOKİ Başkanı Karabel, İdarenin taşra teşkilatı bulunmadığını, sadece İstanbul ve İzmir'de birimleri bulunduğunu söyledi. Ayrıca, 7 adet iştiraki bulunan İdare'de yaklaşık 700 personelin görev yaptığını ifade eden TOKİ Başkanı, “Deneyimsiz personeli almıyoruz. En az 4-5 yıl deneyimli olanlardan alım yapıyoruz. Ayrıca personelimiz üzerinde performans değerlendirmesi de gerçekleştiriyoruz.” dedi. 

 

Köylerden kentlere çok fazla göç yaşandığına dikkat çeken Kuzey Irak Yerel Yönetimi Ticaret ve Sanayi Bakanı Sinan Çelebi, bu sorunu bitirmek amacıyla da TOKİ'nin tecrübelerinden yararlanmak istediklerini dile getirdi.İskan problemlerininçözümü amacıyla TOKİ'nin deneyimlerinden yararlanmak istediklerini ifade eden Çelebi, “Ülkemizde toplu konut konusunda 4 farklı kurumsal uygulama bulunuyor. Bu dağınık yapıyı TOKİ örneği gibi tek bir çatı altında toplamak istiyoruz. Son 10 yılda Türkiye'deki gelişmeleri yakından ve hayranlıkla takip ediyoruz.” dedi. TOKİ'den ricalarının görüşmenin tek seferlik olmaması olduğunu bildirdi. 

 

Konuk heyet, ülkelerindeki mevcut yapıyı TOKİ benzeribir yapıya dönüştürebilmek amacıyla TOKİ'nin tabi olduğu mevzuathakkında da bilgi talep etti ve kendilerine ilgili mevzuatın dokümantasyonu ve İdarenin kurumsal profilini anlatan tanıtım filmi sunuldu.