Dikkat! Maliye’den çok sıkı takip!

Maliye Bakanlığı, vergide kayıp ve kaçağı önlemeye dönük çok sayıda projeyle, beyannamelerinde uyumsuzluk görülen binlerce mükellefi "Gönüllü Uyum"a çağırdı. Bu çağrıya olumsuz yanıt veren ya da izahatı yeterli görülmeyenler incelemeye sevk edildi.

 

Gelir İdaresi Başkanlığından edindiği bilgilere göre, Başkanlık, vergi kaçıranlarla mücadele çerçevesinde çok sayıda sektöre dönük "Gönüllü Uyum Projeleri" başlattı.

 

Bu projeler, Motorlu Taşıtlar Sürücü Kursu, Serbest Meslek Ödemeleri, İşyeri Kira Ödemeleri, Serbest Meslek Erbabı Beyan Analizi, Potansiyel Mükellefler, Konut Kredileri-Müteahhit Beyanları Karşılaştırılması, Gayrimenkul Sermaye İratları Risk Analizi, Değer Artış Kazancı Risk Analizi, Kredi Kartı İle Yapılan (POS) Satışları İzleme, Kontör ve Altın Ticareti Yapan Mükellefler (POS'lu Tefecilik) ve KDV İadesi Risk Analizi Projeleri olarak sıralandı.

 

Gelir İdaresi Başkanlığı, söz konusu projeler ile Veri Ambarı'ndan da yararlanarak, mükelleflerin beyanlarını çeşitli verilerle çapraz kontrole tabi tuttu. Beyannamelerdeki gelir tutarı ile diğer veriler arasında büyük oranda çarpıklık tespit edilen binlerce mükellefe, "Senin verdiğin beyannamede uyumsuzluk bulunduğunu tespit ettik. Gönüllü Uyum kapsamında beyan bilgilerini yeniden gözden geçir, aksi halde incelemeye alınacaksın" denildi.
Bu mükelleflerin bir bölümü beyannameleriyle ilgili izahatta bulundu. Bir bölümü de doğrudan Gönüllü Uyum adı altında beyan artışına gitti. Gönüllü Uyuma katılmayan veya uyumsuzluğu izah edemeyen mükellefler de hemen incelemeye sevk edildi.

 

Gelir İdaresi Başkanlığının Gönüllü Uyum Projelerinden 2009 sonu itibariyle şu sonuçlar alındı:

 

TAPU BİLGİLERİ İNCELEMEYE ALINDI
Tapu Bilgilerinin Analizi Projesi: Bu kapsamda bankaların verdikleri konut kredileri ile 2006, 2007 yıllarında konut kredisi kullanan şahısların kimlikleri ve bunların kimlerden konut aldıklarına ilişkin bilgiler çıkarıldı.
Daha sonra bu kişilerin tapudaki beyanları kontrol edildi. Bu şekilde 2 bin 924 adet en riskli konumdaki konut satıcısı incelemeye alındı.
Konut yapıp satan müteahhitlerden beyan ve diğer bilgileri arasında uyumsuzluk olanlar tek tek açıklamaya çağrıldı. Bunların 600'ünün izahı yeterli görüldü. 968 müteahhit ise Gönüllü Uyum Projesine katılarak ek beyanname vermeyi kabul etti.
Daha önce 133 milyon 36 bin 166 liralık beyanname veren bu müteahhitler, 321 milyon 246 bin 104 lira daha ek beyanda bulundu. Bunların vergi farkı da 24 milyon 754 bin 932 lira olarak hesaplandı.
Maliye Bakanlığı, 56 konut satıcısını ise incelemeye aldı. İncelemelerde 26 milyon 71 bin 616 liralık beyana karşılık, 55 milyon 125 bin 682 liralık gelir kaçağına ulaşıldı. İncelemeye tabi tutulan müteahhitlere 3 milyon 823 bin lira vergi farkı çıkarıldı, 3 milyon 563 lira vergi ziyaı, 2 milyon 402 bin lira da usulsüzlük cezası kesildi.

 

GAYRİMENKUL SERMAYE İRATLARI RİSK ANALİZ PROJESİ
G.M.S.İ. Risk Analiz Projesi: 1998 ve sonrası yıllarda gayrimenkul alım satımı yapan ve mülkiyetlerinde en az 4 ve daha fazla gayrimenkul bulunanlardan beyanname vermeyenlere dönük "Gönüllü Uyum GMSİ İzleme" Projesi devreye sokuldu.

2009 yılında gönüllü uyuma davet edilen 11 bin 873 mükelleften, 7 bin 911'inin açıklamaları yeterli görüldü. Daha önce hiç beyanda bulunmamış bin 345 kişi Maliyecilerin uyarısı sonucu 21 milyon 481 bin 6 liralık gelir bildirdi. Bunlara tahakkuk eden vergi de 5 milyon 590 bin 311 lira oldu.

G.M.S.İ. Risk Analiz Projesi kapsamında 449 mükellef de incelemeye alındı. Bunlarda da 132 bin 362 liralık matrah farkı ortaya çıkarıldı. Söz konusu mükelleflere toplam 49 bin 271 liralık vergi farkı ve vergi ziyaı cezası uygulandı.

Değer Artış Kazancı Risk Analizi Projesi: 2004-2008 yılları arasında 5 ve üzeri gayrimenkul alıp satmış olan mükelleflerin listesi de Veri Ambarındaki bilgilerden de yararlanılarak çıkarıldı.
Bu şekilde 31 Aralık 2009 tarihi itibariyle 10 ve üzerinde konut alıp satan ve bankalar ile diğer kuruluşlardaki para hareketleri sonucu potansiyel mükellef olduğu belirlenen 5 bin 359 riskli mükellef belirlendi.
Öncelikle hiç beyanname vermeyen Gelir Vergisi mükellefleri ayrıldı, daha sonra da potansiyel mükelleflere dönük ayrı bir çalışma yapıldı. Bu konuda hazırlanan listeler de önümüzdeki dönem inceleme için Vergi Dairesi Başkanlıkları ve Defterdarlıklara gönderilecek.

 

İŞYERİ KİRA ÖDEMELERİ
2007 yılında iş yeri kira geliri elde eden mükelleflerin yıllık gelir vergisi beyannameleri ile beyan ettikleri gayrisafi hasılatları ve bu mükelleflere kira ödemesi yaptıklarını beyan edenlerin muhtasar beyannameyle bildirdikleri ödemeler arasında fark bulunan 922 mükellef, gönüllü uyum kapsamında vergi dairelerine gönderildi.
Bu mükelleflerden 260'ı gönüllü uyuma katılırken, 21'i vergi incelemesine alındı. İncelemelerde, 36 milyon 593 bin 451 lira matrah farkı, 11 milyon 688 bin 919 lira vergi farkı tespit edildi ve bu mükelleflere 24 bin 981 lira ceza uygulandı.