Gayrimenkullerden elde edilen gelirler özel hükümlere bağlanıyor!

Gelir Vergisi Kanunu tasarısının uzun süredir hazırlanmakta olduğunu biliyoruz. Aylar önce yapılan EKK (Ekonomik Koordinasyon Kurulu) toplantısında, söz konusu tasarıyla ilgili bazı değişiklik taleplerinin de gündeme geldiğini hatırlıyoruz. Aradan aylar geçti. Sonunda bütçe sunumu sırasında Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yeni Gelir Vergisi Kanunu tasarısıyla ilgili birkaç cümle kullandı. Özellikle önemli bir değişikliğin altını çizdi. Gelir ve kurumlar vergisi kanunlarının birleştirileceğini ve yeni Gelir Vergisi Kanunu'nun 100 maddenin altına ineceğini söyledi. Bu arada zenginlerden ilave vergi alınacağının da sinyalini verdi. Nitekim Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da bir televizyon konuşmasında artık insanların vergi vermesi gerektiğine vurgu yaparak siyasi tavrını bu yönde sergiledi. Böylece Maliye Bakanı'nın arkasında durduğunu ifade etmiş oldu... 

 

Ancak geçen hafta başlarında sevgili dostum Prof. Şükrü Kızılot'un "Aile Vergisi = % 35” başlığıyla manşet olan haberi, konuyu ete kemiğe büründürmeye başladı sayılır. Yani soyut ve belirsiz durum daha somut ve belirli hal almaya yüz tutmuş gibi. 

 

 

Söz konusu gelir vergisi tasarı taslağıyla şekillendirilmek ve kavranmak istenen bir diğer konu da gayrimenkul gelirleri. Öyle anlaşılıyor ki kanun tasarının birçok yerinde gayrimenkullere ilişkin özel inşaat işleri, bunların gelirlerinin durumu, gelirlerden istisna edilebilecek kısımlar, vergi konusuna giren durumlar vs çok ayrıntılı olarak hükme bağlanmış durumda. Dilerseniz çok ayrıntıya girmeden birkaç ipucu verelim: 

 

•Başkasının arsası üzerinde taşınmaz inşa etme faaliyeti, taahhüt niteliği bulunsun ya da bulunmasın ticari kazanç hükümlerine tabi olacak. 

 

•İktisap veya edinme şekli ve tarihi ne olursa olsun, kendi arsası üzerine inşaat yapan veya kat karşılığı inşaat işleri dahil yaptıranların bu inşaat faaliyetlerinden doğan kazançları, inşaat faaliyetinin arsa sahibinin ticari işletmesi bünyesinde gerçekleştirilmesi halinde ticari kazanç hükümleri geçerli olacak. 

 

•Kat karşılığı inşaat işleri dahil başkasına yaptırılan inşaatlarda, hasılatın müteahhitle paylaşılmasının ya da satış aşamasında müteahhide ait satış organizasyonunun kullanılmasının kararlaştırılmış olması, arsa sahibi yönünden de ticari faaliyet olarak kabul edilecek. 

 

•İnşa edilen taşınmazların satışının ticari bir organizasyon çerçevesinde gerçekleştirilmesi halinde ilk satış işleminden itibaren ticari faaliyete başlanıldığı kabul edilecek. 

 

•Burada arsa sahibine bırakılan taşınmazların brüt kapalı alanlarıyla ilgili belli metrekare büyüklükleri aranacak. Bu büyüklüğün altında olması halinde ve belli koşullarla arsa sahibi açısından ticari kazanç hükümleri uygulanmayacak. 

 

•Yukarıda belirtilen metrekare büyüklüğü; büyükşehir belediyeleri, il veya ilçe sınırları itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte yarısından az ve iki katından fazla olmamak üzere Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek. 

 

 

Bu arada, özel inşaat işlerinde kar ve zararın nasıl tespit edileceği hususu da ayrıca düzenleniyor, özel inşaat işlerinde kar veya zararın, inşa edilen taşınmazın alıcıya teslim edildiği yıl tespit edileceği hükme bağlanıyor. Hatta tapu devir ve tescil işlemi yapılmamış olsa dahi bağımsız bölümlerin ya da müstakil yapının alıcının fiilen kullanımına veya ekonomik yararına sunulması dahi teslim sayılıyor. Açıkçası özel inşaat işlerinin vergileme rejimiyle ilgili çok sayıda düzenleme söz konusu, örneğin, ticari kazanç kapsamına girmeyen değer artış kazançları da bu çerçevede gündeme gelebilecek. Aynı şekilde değer artış kazançlarında uygulanacak istisnalar hükme bağlanacak. Buna göre taşınmazın elden çıkarılmasından sağlanan kazançların; 

 

1) İki tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin yüzde 20'si, 

 

2) Üç tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin yüzde 40'ı, 

 

3) Dört tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin yüzde 60'ı, 

 

4) Beş tam yıldan fazla süreyle elde tutulanlardan elde edilen gelirlerin yüzde 80'i gelir vergisinden istisna edilecek. 

 

Sözün kısası, gayrimenkul veya taşınmaz Türk insanının çok önem verdiği bir konu. Bu hassas konularda çok dikkatli olunmasını tavsiye ediyoruz. Yoksa bumerang silahı gibi döner sahibini vurur.