Vergide yeni dönem! Tek konut satışına gelir vergisi yok!
Kurumlar ve gelir vergisi kanunlarını birleştiren yeni Gelir Vergisi Yasa Tasarısı birçok alanda yenilik getiriyor. Üç çocuğa vergi indiriminin de olduğu tasarıda, genç girişimciye ve evde çalışan kadına vergi kolaylığı sağlanıyor
TBBM'ye sunulan Yeni Gelir Vergisi Yasa Tasarısı'na göre daha önce 160 bin TL olarak açıklanan beyanname verme sınırı (faiz, kira maaş gibi gelirler) 188 bin olarak belirlendi. 210 maddeyi aşan Gelir Vergisi Kanunu ile 45 maddeden oluşan Kurumlar Vergisi Kanunu'nun birleştirilmesiyle hazırlanan Yeni Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı, 92 maddeden oluşuyor. Tasarı ile mevcut vergi oranları ve tarife yapısı korunurken, gerçek kişilerin gelirleri, artan oranlı tarifeye göre yüzde 15 ile yüzde 35 arasında, kurum kazançları ise yüzde 20 gelir vergisine tabi tutulmaya devam edilecek.
Üç çocuk açılımı
Asgari geçim indiriminde daha önce üçüncü çocuk için uygulanan yüzde 5 vergi indirimi yüzde 10'a çıkarıldı. Kreş hizmetlerinin yaygınlaştırılması teşvik edilerek, kadınların çalışma hayatına katılımını ve aile ile toplum refahını arttırmak için nüfus ve aile politikaları çerçevesinde destekleyici vergi düzenlemeleri yapılıyor. Öğrencilere, bakıma muhtaç olanlara ve yaşlılara destek olmak amacıyla; öğrenci yurtları, bakımevleri ve huzurevlerine ödenen oda ve yatak ücretlerinin gayrimenkul sermaye iradından indirilmesine olanak sağlanıyor. Asgari ücretin yıllık tutarının, mükellefin kendisi için yüzde 50'si, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için yüzde 10'u, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere ilk iki çocuk için yüzde 7.5'i oranında ücrette özel vergi indirimi uygulanacak.
Yeni Gelir Vergisi Yasa Tasarısı'ndan satırbaşları şöyle:
Tek konut satışına gelir vergisi yok
Konut sahipliğinin temel ihtiyaçlar arasında yer aldığı gerçeğinden hareketle, ikamet amacıyla kullanılan tek konutun elden çıkarılmasından doğan kazançlar vergiden istisna ediliyor. Bu düzenlemenin, aynı zamanda inşaat sektörünü canlandırarak ekonomik büyümeye olumlu katkı sağlayacağı öngörülüyor.
» Kira gelirleri için eşin anne ve babasının kullanımına bedelsiz olarak tahsis edilen konutlarda emsal kira bedeli esası uygulamasından vazgeçiliyor. Sahip olduğu konutu eşinin anne ve babasının ikametine bedelsiz olarak bırakanlar, bu konutlar için emsal kira bedeli üzerinden gelir beyan etmek zorunda kalmayacak.
» Çocuk tanımının kapsamı genişletiliyor. Kardeşler ve anne babasını kaybetmiş kardeş çocukları da kanunun uygulanmasında mükelleflerin kendi çocukları gibi vergi indirimlerinden yararlandırılacak.
» Arsa sahibi tarafından inşa edilen veya ettirilen taşınmazların ya da kat karşılığı inşaat sözleşmesi çerçevesinde inşa edilip arsa sahibine bırakılan taşınmazların brüt kapalı alanları toplamının bin metrekareyi aşması halinde ilk satış tarihinden itibaren ticari faaliyete başlanıldığı kabul edilecek. 500 metrekareyi aşmaması halinde ise inşaat faaliyeti nedeniyle arsa sahibi yönünden ticari kazanç hükümleri uygulanmayacak.
» Ticari nitelikte olmayan özel kat karşılığı inşaat işleri dolayısıyla arsa sahibinin uhdesinde kalan arsa payının tahsis tarihindeki emsal bedeli, inşaat işine tahsis edilen arsa payının elden çıkarma bedeli olarak kabul edilecek.
» Müteahhit tarafından arsa sahibine teslim edilen taşınmazların maliyet bedeli üzerinden arsa sahibine fatura edilen tutar ise müteahhide devredilen arsa payının elden çıkarma bedeli sayılacak.
» Kiraya verilen mal ve hakların kira bedelleri emsal kira bedelinden düşük olamayacak. Bedelsiz veya düşük bedelle başkalarının kullanımına bırakılan mal ve hakların emsal kira bedeli, bu mal ve hakların kirası sayılacak.
Kira vergisinde 3.200 TL sınırı
» Kiraya verilen mal ve hakların kira bedelleri, emsal kira bedelinden düşük olamayacak. Kira gelirinin 3 bin 200 lirası gelir vergisinden müstesna olacak, ikamet amacıyla alınan konutun satış kazancı vergiden muaf olacak.
Mükellef sayısı artıyor
» Tasarı ile beyanname veren mükellef sayısının artırılması öngörülüyor. Bu kapsamda, ücret ve istisna serbest meslek kazancı elde eden gerçek kişilerden, elde etikleri gelirleri, kanunda belirlenen tutarı aşanlara da beyanname verme zorunluluğu getiriliyor. Beyanname verilmesi durumunda bu kişiler; yaptıkları bağış ve yardımlarını vergi matrahlarından, eğitim ve sağlık harcamalarının bir kısmını hesaplanan vergilerinden indirebilecek.
Vergi tabanı genişliyor
» Kentsel rantların ve sermaye kazançlarının vergilendirilmesindeki istisnalar daraltılıyor. Buna göre; taşınmazlar, pay senetleri, ortaklık hakları ve hisselerinin elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, elde tutma süresine göre kademeli olarak istisnaya tabi tutularak vergilendirilecek. » Vergi tabanını genişletmeye yönelik yapılan diğer bir önemli düzenleme ise kira gelirlerinde götürü gider uygulamasına getirilen sınırlama. Taşınmazların konut olarak kiralanmasından elde edilen gelirin beyanında uygulanan götürü gider, elde edilen hâsılat tutarına göre sınırlandırılıyor ve belli bir hasılat tutarı üzerinde gelir elde edilmesi halinde ise kaldırılıyor. Haklar ile taşınmazların konut olarak kullanım dışındaki amaçlarla kiraya verilmesinden elde edilen hasılat için ise götürü gider uygulamasına son veriliyor.
Ancak, bu mükellefler, kiralamaya konu taşınmazlar için yaptıkları gerçek giderleri gelirlerinden indirebilecek.
Telif haklarına vergi
» Tasarıya göre gayrimenkul ve menkul sermaye iratları yeniden tanımlanıyor. Döşeli olarak kiraya verilenlerde döşeme için alınan kira bedelleri dâhil bina ile arazi, kaynak ve maden suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl üretim yerleri, tuzlalar, tuğla ve kiremit harmanları ile bunların bütünleyici parçaları ve eklentileri, voli mahalleri ve dalyanlar, mucitleri veya müellifleri ile bunların kanuni mirasçıları dışındaki kimseler tarafından kiraya verilen patentler ve telif hakları, motorlu olup olmadıklarına ve tonilatolarına bakılmaksızın gemi ve gemi payları, motorlu taşıma, çekme, yükleme ve boşaltma araçları, her türlü motorlu araç, makine ve tesisat ile bunların eklentileri, her türlü elektronik ortam veya alan adları gayrimenkul sermaye iradı sayılacak.
» Vergi tabanını genişletmeye yönelik olarak, teknolojik gelişmeler ışığında her türlü elektronik ortam veya alan adlarının kiralamasından elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu hükme bağlanıyor.
Genç girişimciye destek
Genç girişimcilere vergi indirimi getiriliyor. İlk defa gelir vergisine tabi olacak 29 yaşını doldurmamış genç girişimcilerin iş kurmaları teşvik ediliyor. Bu kapsamda, üç yıl boyunca elde edilen kazancın asgari ücrete tekabül eden kısmı üzerinden hesaplanan vergi, genç girişimciler tarafından verilecek gelir vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan vergiden indirilebilecek.
Evde iş yapana muafiyet
Sosyal devlet olmanın bir gereği olarak; çok küçük çapta iş yapan, kazancı ancak geçimini sağlamaya yeterli olan kişiler gelir vergisinden muaf tutuluyor. Geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyette bulunanlar ile belirli koşullarla el emeğine dayalı üretim yapan ev kadınları vergiden muaf olacak.
Nalbanta gelir vergisi yok!
Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı'na göre, motorlu araç kullanmayarak gezici olarak veya bir işyeri açmadan perakende ticaretle uğraşanlar, doğrudan doğruya tüketiciye iş yapan kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi, kundura boyacısı, berber, nalbant, fotoğrafçı, gelir vergisi ödemeyecek.
Engelliye işyeri indirimi
Engellilere sağlanan vergisel avantajlar artırılarak devam ettiriliyor. Engelli vatandaşların istihdam imkânlarının artırılması amacıyla korumalı işyeri indirimi getiriliyor. Bu işyerlerinde istihdam edilen engelli çalışanlara yapılan ve kazancın tespiti sırasında indirilen ücret ödemeleri ayrıca beyanname üzerinden de indirilebilecek.
Enerji tasarrufuna indirim
Isı yalıtımı ve enerji tasarrufuna yönelik harcamaların elde edilen kira gelirinden doğrudan indirilebilmesi imkânı getiriliyor.
Çiftçiye vergi indirimi
Çiftçi ve çiftçi sayılanın yanında çalışan işçilerin asgari ücrete tekabül eden ücretleri için vergi indirimi getiriliyor. Ayrıca biçerdöver, kamyon veya ikiden fazla traktöre sahip olmak tek başına gerçek usulde vergilendirilmeyecek.
Kâr paylarına vergi
Kurumların, yönetim kurulu başkan ve üyelerine ortaklık payı ile ilişkili olmaksızın ödenen kâr paylarının ücret olarak tarifeye göre vergilendirilmesi öngörülüyor.
Sanatçıya vergi istisnasına devam
Türkiye'nin kültürel zenginliklerini korumak ve geliştirmek, fikir ve sanat eserlerini teşvik etmek amacıyla sanat ve sanatçılar desteklenmeye devam edilecek. Bu kişilerin ve bunların kanuni mirasçılarının, fikir ve sanat eserlerinden elde ettikleri gelirlerin kanunda belirtilen haddi aşmayan kısmı vergiden istisna ediliyor.
Basit usulde vergi verecekler
» Tasarı, basit usule tabi olmanın şartlarını da düzenliyor. Basit usule tabi mükellefler, gerçek kazançları üzerinden vergiye tabi tutulacak. Kazançları basit usulle tespit edecek mükellefler, defter tutmayacak ancak ikinci sınıf tüccarlara ilişkin Vergi Usul Kanunu'nda belirtilen bildirimler, vesikalar, muhafaza ve ibraz hükümlerine tabi olacak. Basit usule tabi olmak için; kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak şartı aranacak. İşinde yardımcı işçi ve çırak kullanmak, seyahat, hastalık, ihtiyarlık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak bilfiil işinin başında bulunmamak, bu şartı bozmayacak. Ölüm halinde iş sahibinin dul eşi veya çocukları namına işe devam olunduğu takdirde, bunların bilfiil işin başında bulunup bulunmamalarına bakılmayacak.
» Kendi işinde bilfiil çalışma ve bulunmanın dışında basit usule tabi olmak için aranan şartlar şöyle: İşyeri vergi değerinin Büyükşehir belediye sınırları içinde 106 bin lirayı, diğer yerlerde 74 bin lirayı, işyerinin vergi değeri bu tutarları altında olsa dahi kiralanmak suretiyle faaliyette bulunulan işyerlerinde yıllık kira bedelleri toplamının büyükşehir belediye sınırları içinde 5 bin 300 lirayı, diğer yerlerde 3 bin 700 lirayı aşmamak.
Sarraflar gerçek usulde
» Tasarı, ekonomi içinde önemli bir yere ve mali güce sahip iş ve sektörleri, basit usulde vergilendirmenin dışına çıkararak, gerçek usulde vergilendiriyor. Kollektif şirket ortakları ile komandit şirketlerin komandite ortakları, sarraflar ile kıymetli maden ve mücevherat alım satımı ve ödünç para verme işleriyle uğraşanlar, vergi kesintisi yapmak zorunda olan kişi ve kurumlara karşı inşaat ve onarım işini taahhüt edenler ile bu mükelleflere karşı derece derece taahhütte bulunanlar. Sigorta acente ve aracıları, her türlü ilan ve reklam işleriyle uğraşanlar veya bu işlere tavassut edenler. Taşınmaz, motorlu nakil vasıtaları ve gemi alım satımı ve kiralaması işleriyle uğraşanlar, tavassut işi yapanlar (dayıbaşılar hariç), maden işletmeleri, taş ve kireç ocakları, kum ve çakıl üretim yerleri, tuğla ve kiremit harmanları işletenler, şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar ile treyler, çekici ve benzerlerinin sahip veya işleticileri, işyerinde kullanılan ve o işyerinde yürütülen faaliyetle mütenasip sayıda motorlu taşıtla faaliyette bulunanlar hariç olmak üzere, ticari faaliyetini bir takvim yılı içinde aynı anda 3 aydan fazla süreyle birden fazla işyerinde veya motorlu taşıtla yürütenler, faaliyete başladıkları tarihten itibaren basit usulden yararlanamayacak.
Taraf
Yorum Yaz