Avrupa'da beklenmedik emlak balonları oluşuyor!
Norveç fiyortları, Patagonya, Portobello, Portekiz... Tercih açısından oldukça beklenmedik olarak niteleyebileceğimiz bu bölgeler, emlak sektöründe yeni trendlerin yükselişe geçtiğinin somut göstergesi. Bu bölgelerde emlak alanları, kendi ülkesindeki belirsizliklerden kaçıp güvenli bir liman arayanlar, kara para aklamak isteyenler veya farklı bir hobisini gerçekleştirmeyi hedefleyenler gibi geniş bir kitle oluşturuyor
İngilizler bir süredir Norveç fiyortlarından emlak satın alıyorlar. Bunun başlıca nedenlerinden birisi uçurma balıkçılığı ve somon balığına yönelik ilgilerinin artması. Avrupalı ve Latin Amerikalılar Panama'nın Portobello şehrini tercih ediyorlar. ABD'liler Portobello'da satın aldıkları küçük çiftlik evleri için 100 bin dolar ile 4 milyon dolar arasında değişen paralar ödüyorlar. Bu fiyatların önümüzdeki dönemde artması kaçınılmaz. Avrupa ve ABD'deki emlak piyasasına danışmanlık veren Two Oceans grubu, Latin Amerika'nın ilk Kempinski tatil köyünü açmaya hazırlanıyor. 2015 yılında tamamlanması beklenen tesis kapsamında 106 misafir odası; 75 lüks rezidans yer alacak. ABD'li balık meraklılarının adresi ise Patagonya. Patagonya'daki emlak fiyatları 1 milyon dolar ile 8 milyon dolar arasında değişiyor. Toprak fiyatları ise hektar başına 3 bin-5 bin dolar arasında.
ABD'de bugüne kadar Miami ve Manhattan'daki emlak fiyatları inanılmaz seviyelerde gezerken, bugünlerde güney Teksas kasabaları beklenmedik bir ilgi görüyor. Teksas'la ilgilenenlerin başında Meksikalılar geliyor.
Afganlar Dubai'ye büyük ilgi gösteriyorlar.
Somali halkının ilgilendiği mekan Kenya.
Angola ve Brezilyalılar, Portekiz'den emlak almayı tercih ediyorlar.
Venezuelalılar Aruba adasındaki varlıklarını artırıyorlar.
Ukrayna'nın kırsal bölgeleri ve Rusya'nın Kola Yarımadası da bir çok ülkenin ilgisini çeken bölgeler arasında..
Yeni trendler
Tercih açısından oldukça beklenmedik olarak değerlendirebileceğimiz bu bölgeler, emlak sektöründe yeni trendlerin yükselişe geçtiğinin somut bir göstergesi aslında. Bölge seçimlerindeki bu farklılık, alıcıların profiline de yansıyor. Alıcılar arasında, kendi ülkesindeki belirsizliklerden kaçıp güvenli bir liman arayanlardan, kara para aklamak isteyenlere, farklı bir hobisini gerçekleştirmeyi hedefleyenlere kadar geniş bir yelpaze mevcut.
Financial Times gazetesinin hafta sonu ekinde yer alan bu beklenmedik emlak trendleri haritasına yakından bakalım ve kimin nereyi neden tercih ettiğini görelim. Orta ve üst düzey gelire sahip olan Meksikalılar, ülkelerinde süregelen uyuşturucu ticaretinin yol açtığı şiddetten uzaklaşmak için kendilerine güvenli liman arayışı içindeler. Bu arayışlarının cevabını Teksas'ta bulan Meksikalılar, buradaki evleri 300 bin doların altında fiyata satın alabiliyorlar.
Teksas'ta fiyatlar düşük seviyelerde gezerken, bir diğer yanda, Portekiz'de emlak fiyatları yükselmeye devam ediyor. Emlakçılara göre üç yıllık ekonomik daralma sonrasında Portekiz'de fiyatların yükselmesi, doğru ve akıllı zamanlamanın bir sonucu. Portekiz'de emlak alanların başında petrol zengini Angola ve Brezilyalılar geliyor. Uzmanlara göre bu kişiler bugün Portekiz lüks emlak pazarının yüzde 30-40'ını ellerinde tutuyorlar. Portekiz'in emlak sektöründeki başarısı, euro bölgesi krizi sürecinde ortaya çıkan beklenmedik bir başarı hikayesi olarak da değerlendiriliyor. New York ve Miami'de zaten evleri olan zengin Venezuelalılar ise, Hugo Chavez'in yeniden seçilmesinin ardından, komşuları olan Aruba adasında varlıklarını önemli ölçüde artırdılar. 2009 yılında yaşadığı emlak balonunun olumsuz etkilerini hala hisseden Dubai, geçen sene Afganların tercih merkezi oldu. Afganların kendi toprakları dışında emlak almayı tercih etmelerinin başlıca nedenlerinden birisi ABD ordularının 2014 yılında ülkeden tamamen çıkacak olması. İskandinavya'dan Güney Afrika'ya kadar ormanlık alanlar hızla kişisel doğa veya spor alanlarına dönüştürülüyor. Christie's'e göre Portekiz, Panama, Doğu Afrika ve Arjantin'in yanısıra, Namibya, Beyrut ve Ukrayna da yükselen emlak piyasaları arasına dahil oluyor.
Her tercihin ardında belli bir neden var
Dünyanın en büyük müzayede evlerinden biri olan Londra merkezli Christie's'in Uluslararası Emlak Bölümü Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Direktörü Joachim Wrang-Widen'a göre, bu bölgelerde emlak satın alanlar "risk almak isteyen öncü alıcılar."
"Klasik motosiklet koleksiyonu yapmak gibi, her bir tercihin ardında belli bir neden var" diyen Wrang-Widen, "Bugün alıcıların büyük bir bölümü olgun pazarlara odaklanmaya devam ediyorlar. Fakat daha da ileri bakmak isteyenler için, emlak sadece yatırım anlamına gelmiyor. Onlar emlak yatırımlarına çok daha farklı bir şekilde bakıyorlar" yorumunu yapıyor.
Bir yanda muazzam bir küresel refah düzeyi, diğer yanda her geçen gün artan belirsizlik ortamı mevcutken, bu beklenmedik adreslerin ilgi çekici olması şaşırtmamalı aslında.
Didem Eryar Ünlü/Dünya
Yorum Yaz